31.01.2024 Ubezpieczenia

Wyrok NSA z dnia 31 stycznia 2024 r., sygn. I OSK 785/22

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący sędzia NSA Piotr Niczyporuk Sędziowie: sędzia NSA Zygmunt Zgierski sędzia del. WSA Arkadiusz Blewązka (spr.) Protokolant starszy asystent sędziego Artur Dral po rozpoznaniu w dniu 31 stycznia 2024 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Ł. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 28 stycznia 2022 r., sygn. akt II SA/Łd 826/21 w sprawie ze skargi D. I. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Ł. z dnia [...] sierpnia 2021 r. nr [...] w przedmiocie zwrotu świadczeń z funduszu alimentacyjnego 1. oddala skargę kasacyjną; 2. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Ł. na rzecz D.I. kwotę 400 (czterysta) tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi wyrokiem z dnia 28 stycznia 2022 r., II SA/Łd 826/21 w sprawie ze skargi D. I. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Ł. z [...] sierpnia 2021 r. nr [...] w przedmiocie zwrotu świadczeń z funduszu alimentacyjnego, uchylił zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Burmistrza A. z [...] czerwca 2021 r., nr [...].

Powyższy wyrok zapadł w następujących okolicznościach sprawy:

Burmistrz A. decyzją z [...] czerwca 2021 r. znak [...] orzekł:

1) że wypłacone D. I. świadczenia z funduszu alimentacyjnego na podstawie decyzji:

a) z 3 grudnia 2014 r. za okres od 1 września 2015 r. do 30 września 2015 r. w kwocie 300,00 zł,

b) z 15 października 2015 r. za okres od 1 października 2015 r. do 30 września 2016 r. w kwocie 3.600,00 zł,

c) z 27 września 2016 r. za okres od 1 października 2016 r. do 30 września 2017 r. w kwocie 3.600,00 zł

- są świadczeniami nienależnie pobranymi,

2) zwrot nienależnie pobranych świadczeń z funduszu alimentacyjnego w łącznej kwocie 7.500,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie.

Nie zgadzając się z powyższym rozstrzygnięciem D. I. wniosła odwołanie i wskazała, że w chwili wypłaty świadczenia nie miała świadomości, iż świadczenia te jej nie przysługują. Wniosła o uchylenie zaskarżonej decyzji i umorzenie postępowania ewentualnie uchylenie decyzji i przekazanie sprawy organowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Wspomnianą na wstępie decyzją z dnia [...] sierpnia 2021 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Ł. rozpoznając odwołanie uznało, iż zaskarżoną decyzję należy uchylić w całości i orzec co do istoty sprawy. W uzasadnieniu organ wskazał, że w niniejszej sprawie ma zastosowanie wyłącznie przepis art. 29 ust. 3 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz.U.2021.877 ze zm.), dalej jako "u.p.o.u.a.", jako przepis szczególny, ponieważ sąd prawomocnym orzeczeniem z dnia [...] lutego 2021 r. orzekł o wygaśnięciu od 1 września 2015 r. obowiązku alimentacyjnego G. C. wobec skarżącej, której wypłacono świadczenia z funduszu alimentacyjnego za okres od 1 września 2015 r. do 30 września 2017 r. W rezultacie powyższego skarżąca jest zobowiązana do zwrotu świadczenia bez odsetek na podstawie art. 29 ust. 3 u.p.o.u.a. Zdaniem Kolegium organ I instancji prawidłowo zastosował ten przepis ale błędnie zastosował art. 23 ust. 1, art. 23 ust. 1a u.p.o.u.a. Wobec samodzielnego uregulowania w przepisie art. 29 ust. 3 u.p.o.u.a zasad zwrotu pobranych świadczeń z funduszu alimentacyjnego, przepis art. 23 ust. 1 tej ustawy w niniejszej sprawie nie może mieć zastosowania, ponieważ są to dwie odrębne instytucje. Dopiero gdy ostateczną stanie się decyzja o zwrocie świadczeń z funduszu alimentacyjnego strona może wystąpić z wnioskiem o umorzenie pobranych świadczeń w całości lub części, odroczenie terminu płatności albo rozłożenia na raty, jeżeli zachodzą szczególnie uzasadnione okoliczności dotyczące sytuacji rodziny. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Ł. odpowiadając na zarzuty zawarte w odwołaniu podniosło, że ustawodawca w art. 29 ust. 3 u.p.o.u.a. dla określenia obowiązku zwrotu świadczeń z funduszu alimentacyjnego nie posługuje się pojęciem "nienależnie pobranych świadczeń" oraz "świadczenia nienależnego". Ponadto Kolegium powołało się na treść art. 365 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego, z którego wynika, że orzeczenie prawomocne wiąże nie tylko strony i sąd, który je wydał, lecz również inne sądy oraz inne organy państwowe i organy administracji publicznej, a w wypadkach w ustawie przewidzianych także inne osoby. W ocenie Kolegium załączone do odwołania dokumenty nie mają wpływu na zapadłe w sprawie rozstrzygnięcie.

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp
Powiązane dokumenty
ikona zobacz najnowsze Dokumenty podobne