Urlopy pracowników związane z rodzicielstwem – zasady udzielania i ochrona przed zwolnieniem
Przepisy prawa pracy zawierają szczególne regulacje dla pracowników-rodziców. Przyznają im szereg uprawnień, w tym prawo do urlopów związanych z rodzicielstwem. Pracownicy mogą korzystać z urlopu: macierzyńskiego, na warunkach urlopu macierzyńskiego, ojcowskiego, rodzicielskiego oraz wychowawczego. Ponadto ważnym elementem uprawnień rodzicielskich jest ochrona przed rozwiązaniem stosunku pracy osób korzystających z praw pracowniczych związanych z opieką nad dziećmi.
Przepisy regulujące uprawnienia rodzicielskie były w ostatnich latach wielokrotnie nowelizowane. Kolejne zmiany miały na celu zapewnienie pracownikom jak największej elastyczności korzystania z tych uprawnień oraz możliwie szerokiego poczucia bezpieczeństwa dla zatrudnionych, którzy decydują się na potomstwo. Poniżej przestawiamy kompleksowe omówienie aktualnych uprawnień rodzicielskich.
1. Urlop macierzyński
1.1. Prawo do urlopu macierzyńskiego
Urlop macierzyński przysługuje pracownicy, która urodziła dziecko w okresie pozostawania w stosunku pracy. Prawo do urlopu macierzyńskiego nie zależy natomiast od podstawy nawiązania stosunku pracy (umowa o pracę, powołanie, mianowanie, wybór, spółdzielcza umowa o pracę), rodzaju umowy o pracę ani od stażu pracy posiadanego przez pracownicę, okresu zatrudnienia u danego pracodawcy czy wymiaru czasu pracy.
Z urlopu tego można korzystać tylko w trakcie zatrudnienia. Urlop macierzyński nie przysługuje pracownicy w okresie korzystania przez nią z urlopu bezpłatnego lub urlopu wychowawczego, jeżeli w ich trakcie urodzi dziecko. W okresie tych urlopów stosunek pracy wprawdzie trwa, ale prawa i obowiązki stron tego stosunku pozostają w zawieszeniu. Prawa do urlopu macierzyńskiego nie nabywa ponadto pracownica zatrudniona na podstawie terminowej umowy o pracę, która przedłużyła się - z mocy prawa - do dnia porodu, chyba że pracownica podejmie kolejne zatrudnienie.
PRZYKŁAD
Umowa o pracę została zawarta na czas określony do 30 czerwca 2022 r. Pracownica 12 maja 2022 r. urodziła dziecko. Przed dniem porodu nie korzystała z urlopu macierzyńskiego. Z urlopu macierzyńskiego będzie korzystała tylko do 30 czerwca 2022 r., czyli do dnia rozwiązania umowy o pracę z upływem terminu, na który została zawarta. Natomiast po rozwiązaniu się umowy o pracę kobieta nadal będzie miała prawo do zasiłku macierzyńskiego aż do upływu 20 tygodni od dnia porodu, ponieważ urodziła dziecko w okresie ubezpieczenia chorobowego, pozostając w stosunku pracy (art. 29 ust. 1 pkt 1 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa).
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
