Wyrok NSA z dnia 26 maja 2023 r., sygn. I FSK 825/22
Podatkowe postępowanie
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Arkadiusz Cudak, Sędzia NSA Danuta Oleś, Sędzia del. WSA Agnieszka Jakimowicz (sprawozdawca), Protokolant Marek Wojtasiewicz, po rozpoznaniu w dniu 26 maja 2023 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej M. sp. z o.o. s.k. z siedzibą w Ś. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 25 stycznia 2022 r. sygn. akt I SA/Wr 572/21 w sprawie ze skargi M. sp. z o.o. s.k. z siedzibą w Ś. na decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej we Wrocławiu z dnia 24 marca 2021 r. nr 0201-IOV2.4103.45.2020 w przedmiocie podatku od towarów i usług za grudzień 2013 r. 1) oddala skargę kasacyjną, 2) zasądza od M. sp. z o.o. s.k. z siedzibą w Ś. na rzecz Dyrektora Izby Administracji Skarbowej we Wrocławiu kwotę 360 zł (słownie: trzysta sześćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
Zaskarżonym wyrokiem z dnia 25 stycznia 2022 r., sygn. akt I SA/Wr 572/21 Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu oddalił skargę A. z.k. z siedzibą w Ś. na decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej we Wrocławiu z dnia 24 marca 2021 r. o nr 0201-IOV2.4103.45.2020 w przedmiocie podatku od towarów i usług za grudzień 2013 r.
Z uzasadnienia powyższego rozstrzygnięcia wynika, że organ I instancji stwierdził w grudniu 2013 r. nieprawidłowości dotyczące rozliczenia wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów na rzecz czeskiego kontrahenta – firmy M. s.r.o. Spółka w dokumentacji księgowej wykazała wewnątrzwspólnotowe nabycie (WNT) cynku od firmy z Belgii i wewnątrzwspólnotową dostawę (WDT) - odsprzedaż tego towaru na rzecz ww. podmiotu czeskiego. Według organu, zakupiony towar nie był przedmiotem dalszej sprzedaży w ramach wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów (WDT), a wykazane dostawy cynku na rzecz M. s.r.o. miały charakter pozorny, bowiem towar będący przedmiotem transakcji trafił finalnie do końcowego odbiorcy na terenie Polski. Zdaniem organu I instancji, transakcje te stanowiły elementy oszustwa w łańcuchu transakcji, dokonywanych przez szereg innych spółek. Transakcje skarżącej z czeską spółką miały na celu wyłącznie umożliwienie dostawy towaru kolejnemu podmiotowi w Polsce, z uniknięciem opodatkowania tej transakcji podatkiem VAT w obrocie krajowym. Wydając decyzję, organ I instancji wskazał, że nie zostały spełnione przesłanki pozwalające stwierdzić, że miała miejsce WDT do czeskiej spółki, bowiem zgodnie z art. 13 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U z 2011 r., nr 177, poz. 1054 z późn. zm.) do zakwalifikowania czynności jako WDT koniecznym jest wywóz towarów z kraju na terytorium państwa Unii Europejskiej oraz przejście ekonomicznego władztwa nad towarami na wskazanego na fakturze nabywcę, przy spełnieniu warunków określonych w art. 42 ust. 1 tej ustawy. Pomimo fizycznego wywozu towaru z kraju, towar nie został dostarczony do spółki czeskiej, lecz do odbiorcy krajowego, zatem nie zostały spełnione wymogi do zastosowania 0% stawki VAT i tym samym przedmiotowe transakcje organ I instancji opodatkował stawką 23% właściwą dla dostaw krajowych. Skarżącej nie zarzucono, że świadomie uczestniczyła w oszustwie, lecz że dokonała tej transakcji nie zachowując należytej ostrożności.
Sąd I instancji podzielił stanowisko organu odwoławczego, który podnosząc w decyzji drugoinstancyjnej, że jest związany oceną prawną i wskazaniami zawartymi w wyroku WSA we Wrocławiu z dnia 11 sierpnia 2020 r., sygn. akt I SA/Wr 849/19 uznał, iż zgromadzone przez organ I instancji materiały oraz ustalenia poczynione na ich podstawie nie są wystarczające do merytorycznego rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, a zakres koniecznego do przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego wykracza poza granice uzupełnienia dowodów, o którym mowa w art. 229 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900 z późn. zm.). Ustalenia wymaga bowiem kwestia dochowania przez spółkę zasad należytej staranności i dobrej wiary (w tym zakresie DIAS sformułował szereg szczegółowych wytycznych opartych na wytycznych zawartych w ww. wyroku WSA uchylającym poprzednią decyzję DIAS w przedmiotowej sprawie). DIAS wskazał również na konieczność wyjaśnienia rozbieżności w zakresie dokumentów magazynowych (WZ) i dokumentów CMR i ustalenia, czy dokumenty te mogą potwierdzać dostawę na rzecz czeskiej firmy. Dalej podniósł konieczność wyjaśnienia kwestii posiadania przez spółkę czeską zaplecza technicznego do prowadzenia działalności w zakresie handlu towarami w kontekście zeznań właściciela tej spółki. Stwierdził nadto braki w materiale dowodowym (w szczególności zwrócił uwagę na brak włączenia materiałów dowodowych, zebranych w trakcie tych postępowań, z których organ I instancji wywodzi oszustwo z udziałem wielu spółek, a które to dowody mają znaczenie dla prawidłowego ustalenia stanu faktycznego), wymienił także dokumenty, które jego zdaniem powinny być włączone do akt sprawy lub zebrane przez organ I instancji. Nakazał dokonanie oceny informacji uzyskanej od czeskiej administracji podatkowej dotyczącej M. s.r.o. w konfrontacji z dokumentacją źródłową obu stron zakwestionowanych transakcji oraz spójnej analizy i oceny zeznań świadków i wyjaśnień czy zeznań reprezentantów spółki, a nadto do przedstawienia oszustwa podatkowego, którego elementem miały być transakcje podatnika i wyjaśnienia roli, jaką odegrał w nim czeski kontrahent, a także powodów, dla których strona winna była przypuszczać, że czeska spółka lub jakikolwiek inny podmiot z łańcucha transakcji jest nieuczciwym podatnikiem. Organ odwoławczy końcowo podkreślił, że w ponownie prowadzonym postępowaniu organ I instancji powinien także wziąć pod uwagę przesłuchanie właściciela firmy G. oraz kierowców zatrudnionych w tej firmie, a także materiał dowodowy włączony przez DIAS postanowieniem z dnia 16 lutego 2021 r.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
