Wyrok SN z dnia 6 czerwca 2023 r., sygn. II PSKP 53/22
W przypadku, gdy nie istnieje możliwość zatrudnienia pracownika na dotychczasowym stanowisku, możliwe jest powierzenie mu innej pracy na podstawie art. 42 § 4 k.p., czego pozwana nie uczyniła. Likwidacja stanowiska zajmowanego przez pracownika przed rozwiązaniem z nim umowy o pracę nie stanowi przeszkody w orzeczeniu przywrócenia do pracy na dotychczasowych warunkach. Pracodawca ma bowiem w takich razach możliwość powierzenia pracownikowi innej pracy (art. 42 § 4 k.p.) lub dokonania zmiany warunków pracy (art. 42 § 1 k.p.). Tylko w ostateczności likwidacja stanowiska pracy mogłaby stanowić okoliczność uzasadniającą wypowiedzenie umowy o pracę (art. 45 § 1 k.p.).
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Krzysztof Rączka (przewodniczący)
SSN Bohdan Bieniek
SSN Józef Iwulski (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa A.S. przeciwko B. SA w B. o przywrócenie do pracy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 6 czerwca 2023 r., skargi kasacyjnej strony pozwanej od wyroku Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z dnia 2 lutego 2021 r., sygn. akt VI Pa 51/20,
oddala skargę kasacyjną i zasądza od strony pozwanej na rzecz powoda kwotę 240 (dwieście czterdzieści) zł tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
Wyrokiem z dnia 30 czerwca 2020 r., VII P 466/19, Sąd Rejonowy-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Bydgoszczy przywrócił powoda A.S. do pracy w B. SA w B. i zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 3.122 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.
Sąd Rejonowy ustalił, że powód był od 21 lipca 1988 r. zatrudniony u strony pozwanej na podstawie umowy na czas nieokreślony w pełnym wymiarze czasu pracy. Powód zajmował wiele różnorodnych stanowisk, ostatnio pracował na stanowisku kierownika sekcji inwentaryzacji i kontroli gospodarczej. W dniu 10 kwietnia 2018 r. pracodawca rozwiązał z powodem umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika, zarzucając mu ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych. Wyrokiem z dnia 19 marca 2019 r. Sąd Rejonowy w Bydgoszczy przywrócił powoda do pracy u strony pozwanej a Sąd Okręgowy w Bydgoszczy w dniu 9 sierpnia 2019 r. oddalił apelację pracodawcy. W dniu 12 sierpnia 2019 r. powód zgłosił gotowość podjęcia pracy. Jednakże okazało się, że dotychczasowe stanowisko powoda zostało zlikwidowane, a więc skierowano go na urlop wypoczynkowy do dnia 21 sierpnia 2019 r. Następnie przedłużono powodowi urlop do 30 sierpnia 2019 r. a po jego zakończeniu, w dniu 2 września 2019 r. wręczono mu oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę z zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia upływającym w dniu 31 grudnia 2019 r. w związku z utratą zaufania oraz likwidacją zajmowanego przez powoda stanowiska pracy. W uzasadnieniu wypowiedzenia wyjaśniono, że przyczyną utraty zaufania jest między innymi zaniechanie realizowania przez powoda obowiązków związanych z prowadzonymi inwentaryzacjami oraz głęboki i długotrwały konflikt z pracodawcą powstały w wyniku zarzutów dotyczących sposobu przeprowadzania przez powoda inwentaryzacji, związany z prowadzeniem z pracodawcą sporu dotyczącego rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia, a także z informacją o wytoczeniu trzech powództw przeciwko Spółce oraz jednego powództwa przeciwko prezesowi zarządu osobiście. Stanowisko kierownika sekcji inwentaryzacji i kontroli gospodarczej po zwolnieniu powoda z pracy zostało zlikwidowane. Okazało się bowiem, że potrzeba inwentaryzacji w pozwanej Spółce nie wymaga tworzenia konkretnego stanowiska zajmującego się tylko zadaniami tego typu. Inwentaryzacje przeprowadzane są sporadycznie i zadania te mogą zostać rozdzielone pomiędzy poszczególne jednostki organizacyjne.
Sąd pierwszej instancji zważył, że strony prowadziły spór, czy wypowiedzenie umowy o pracę było uzasadnione i zgodne z prawem. Odnośnie do likwidacji zajmowanego stanowiska pracy jako przyczyny wypowiedzenia Sąd pierwszej instancji zauważył, że w ramach rzeczywistych zmian organizacyjnych, polegających na zmniejszeniu zatrudnienia likwidacja stanowiska uzasadnia wypowiedzenie pracownikowi umowy o pracę. Zdaniem Sądu Rejonowego utrata zaufania do pracownika może natomiast stanowić przyczynę uzasadniającą wypowiedzenie umowy o pracę, jeżeli ma oparcie w przesłankach natury obiektywnej oraz racjonalnej i nie jest wynikiem arbitralnych ocen lub subiektywnych uprzedzeń. Wynika z tego, że nie tyle istotna jest sama utrata zaufania pracodawcy do pracownika, ile przyczyny, które ją spowodowały. Przyczyny te uzasadniają wypowiedzenie jedynie wtedy, gdy są prawdziwe, obiektywne i racjonalne. Sąd pierwszej instancji uznał, że utrata zaufania nie była rzeczywistą przyczyną wypowiedzenia umowy ani "nie nosiła znamion prawdziwości". W postępowaniu pozwanego pracodawcy i przedstawianej przez niego argumentacji uwidacznia się bowiem rażący brak logiki. Skoro powód po przywróceniu do pracy nie przepracował ani jednego dnia, to próżno doszukiwać się zaniechania przez niego obowiązków związanych z prowadzonymi inwentaryzacjami. Powód był doświadczonym pracownikiem, który przepracował w pozwanej Spółce ponad 30 lat i pełnił rozmaite funkcje na różnych stanowiskach. Cieszył się także zaufaniem ogółu pracowników. Brak było dowodów na istnienie konfliktu, który uniemożliwiałby zatrudnienie powoda. Powód nie wnosił żadnych innych pozwów przeciwko Spółce ani przeciwko byłemu prezesowi zarządu. O ile rzeczywiście mogły istnieć uprzedzenia do powoda, to były to uprzedzenia osobiste byłego prezesa. Nie można również traktować korzystania z przysługujących pracownikowi praw jako pewnego rodzaju szykany i utrudniania powrotu na stanowisko. W mniemaniu Sądu Rejonowego taka była bowiem rzeczywista przyczyna, która "uzasadniała" wypowiedzenie powodowi umowy o pracę. Sąd uznał wobec tego, że wobec powoda zastosowano nieprawdziwe kryterium wypowiedzenia umowy o pracę, a więc doszło do naruszenia art. 30 § 4 k.p., stąd na podstawie art. 45 § 1 k.p. Sąd uwzględnił powództwo.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
