Wyrok SN z dnia 30 września 2021 r., sygn. V CSKP 138/21
O związku roszczenia z prowadzeniem działalności gospodarczej powinny decydować okoliczności istniejące w chwili jego powstania i za takie czynności uznaje się działania podejmowane w celu realizacji zadań mieszczących się w przedmiocie działalności w sposób pośredni lub bezpośredni pod warunkiem, że zachodzi pomiędzy nimi normalny i funkcjonalny związek. Roszczenia te mogą nadto wynikać z różnych zdarzeń prawnych i nie muszą być związane ze stosunkami kontraktowymi przedsiębiorcy. Roszczenia z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia mogą być także kwalifikowane jako związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Należy rozróżnić działania związane z działalnością gospodarczą oraz związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, które nie polegają na prowadzeniu działalności gospodarczej - nie polegają na uczestnictwie w obrocie gospodarczym, nie prowadzą do wytwarzania dóbr materialnych i nie przynoszą żadnego zysku. Za czynności związane z działalnością gospodarczą należy uznać działania pozostające w normalnym, funkcjonalnym związku z tą działalnością, podejmowane w związku z przedmiotem działalności danego podmiotu.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Agnieszka Piotrowska (przewodniczący)
SSN Anna Owczarek
SSN Maria Szulc (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa K. w W. przeciwko A. C. o zapłatę, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 30 września 2021 r., skargi kasacyjnej pozwanego od wyroku Sądu Apelacyjnego w […] z dnia 6 czerwca 2019 r., sygn. akt I ACa […],
uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Apelacyjnemu w […] do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
Wyrokiem z dnia 25 października 2019 r. Sąd Okręgowy w W. zasądził od pozwanego A. C. na rzecz powoda K. w W. kwotę 147 642,81 zł z odsetkami ustawowymi i kosztami postepowania oraz oddalił powództwo w pozostałej części. Wyrokiem z dnia 6 czerwca 2019 r. Sąd Apelacyjny w [...] oddalił apelację pozwanego, aprobując ustalenia faktyczne Sądu pierwszej instancji. Sąd ten ustalił, że w okresie lat 2009-2015 pozwany składał do Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wnioski o płatności obszarowe dotyczące bliżej opisanych nieruchomości- działek nr [...], [...]/8 i [...]/4, stanowiących własność powoda- Agencji Nieruchomości Rolnych (aktualnie Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa). Wnioski te były akceptowane i pozwany otrzymywał stosowne kwoty pieniężne. W dniu 24 czerwca 2014 r. został sporządzony protokół lustracji obejmujący działkę nr [...]/8 o powierzchni 7,17 ha, w którym wskazano, że działka jest użytkowana na powierzchni 4,98 ha, zaś jej pozostała część jest zadrzewiona i zakrzaczona. Pozwany podpisał oświadczenie, że chce tę działkę kupić. Tego samego dnia złożył oświadczenie, w którym wskazał, że od dnia 1 stycznia 2014 r. bezumownie użytkuje działkę [...]/8, stanowiącą własność powoda i zobowiązał się do jej wydania po zbiorach za rok 2014 r. W dniu 14 lipca 2014 r. pozwany złożył pisemne oświadczenie, w którym wskazał, że od dnia 1 stycznia 2014 r. użytkuje bezumownie działkę nr [...] należącą do powoda i zobowiązał się do jej wydania najpóźniej do dnia wykupu. Pismem z dnia 17 grudnia 2014 r. powód wezwał pozwanego do wydania w dniu 23 stycznia 2015 r. nieruchomości obejmującej działkę nr [...]/4 w związku z bezumownym jej użytkowaniem w latach 2011-2014, informując jednocześnie, że naliczy wynagrodzenie za okres bezumownego korzystania powiększone o wartość zapłaconego przez powoda podatku rolnego. Kolejnym pismem z dnia 17 grudnia 2014 r. powód wezwał pozwanego do wydania w dniu 23 stycznia 2014 r. działki nr [...], informując o naliczeniu wynagrodzenia za korzystanie z niej bez tytułu prawnego, obejmującego także zapłacony podatek. Pismem z tego samego dnia powód wezwał pozwanego do wydania działki nr [...]/8 w związku z bezumownym korzystaniem z niej w latach 2007 - 2014 r. i przedstawił tożsame warunki co do wynagrodzenia. W dniu 23 stycznia 2015 r. doszło do spotkania stron, pozwany oświadczył, że nie wie, kto obsiał działkę pszenicą ozimą i nadal czeka na wykup. W tym samym dniu przeprowadzono lustrację działki nr [...]/4 i w protokole stwierdzono, że jest obsiana rzepakiem ozimym, zaś bezumowny użytkownik pozwany A. C. oświadczył, że był i jest jej właścicielem. W dniu 24 lutego 2014 r. A. wystawiła pozwanemu fakturę na kwotę 151 662,02 zł z tytułu opłaty za bezumowne użytkowanie działki nr [...]/8, fakturę na kwotę 94 391,15 za korzystanie z działki nr [...] oraz w dniu 9 kwietnia 2015 r. a także fakturę na kwotę 1244,92 zł za użytkowanie działki nr [...]/4. Sąd ustalił również wysokość podatku rolnego uiszczonego przez Agencję za działki nr [...],nr [...]/8 oraz nr [...]/4 objętego fakturami wystawionymi przez powoda. Pismami z dnia 17 kwietnia 2015 r. powód wezwał pozwanego do zapłaty należności z wszystkich wystawionych faktur, doręczając je na adres ul. T., Z.. Faktury te zostały zwrócone przez pocztę z adnotacjami „zwrot, nie podjęto w terminie”. Co najmniej od 2008 r. adresem zamieszkania pozwanego jest ul. G. w W.. W dniu 28 stycznia 2015 r. powód zbył działkę nr [...]/8 w trybie przetargowym zaznaczając, że jest użytkowana przez bezumownego użytkownika.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty