Wyrok SN z dnia 3 marca 2022 r., sygn. II CSKP 520/22
1. Niedozwolone postanowienie umowne jest od początku, z mocy samego prawa, dotknięte bezskutecznością na korzyść konsumenta, który może udzielić następczo świadomej i wolnej zgody na to postanowienie i w ten sposób przywrócić mu skuteczność z mocą wsteczną.
2. Konsument nie tylko nie ma obowiązku formułować żądania unieważnienia umowy, ale w ogóle nie ma musi powoływać się na abuzywność postanowienia umownego. Obowiązek zbadania umowy z tej perspektywy spoczywa na sądzie rozpoznającym spór z udziałem konsumenta.
3. Przypadki, w których podstawa świadczenia jest nieważna, nie są objęte zakazem unormowania art. 411 pkt 4 k.c., co pozwala na zwrot kwot nienależnie wpłaconych.
Sąd Najwyższy w składzie:
Pierwszy Prezes SN Małgorzata Manowska (przewodniczący)
SSN Marcin Łochowski (sprawozdawca)
SSN Jacek Grela
w sprawie z powództwa T. K. i A. K. przeciwko […] Bank S.A. w W. o zapłatę, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 3 marca 2022 r., skargi kasacyjnej powodów od wyroku Sądu Apelacyjnego w […] z dnia 26 listopada 2019 r., sygn. akt I ACa […],
uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi Apelacyjnemu w […] do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
Wyrokiem z 26 listopada 2019 r. Sąd Apelacyjny w [...] oddalił apelację powodów T. K. i A. K. od wyroku Sądu Okręgowego w W. z 28 września 2018 r., którym Sąd ten oddalił powództwo przeciwko [...] Bank S.A. w W. o zapłatę kwoty 161 792,28 zł, oraz orzekł o kosztach postępowania apelacyjnego.
Sąd Apelacyjny oparł swoje rozstrzygnięcie na następujących ustaleniach faktycznych i rozważaniach prawnych:
T. K. i A. K. zawarli z [...] Bank S.A. (obecnie [...] Bank) 3 kwietnia 2007 r. umowę nr [...] o kredyt hipoteczny dla osób fizycznych [...], waloryzowany kursem franka szwajcarskiego (CHF), na finansowanie przedpłat na poczet budowy i zakupu spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego oraz spółdzielczego własnościowego prawa do miejsca postojowego, finansowanie prac wykończeniowych w tym lokalu oraz finansowanie opłat okołokredytowych. Strony w umowie ustaliły kwotę kredytu na 600 000 zł. Jako walutę waloryzacji kredytu strony wskazały CHF. Kwota kredytu wyrażona w walucie waloryzacji na koniec dnia 22 marca 2007 r., według kursu kupna waluty z tabeli kursowej [...] Banku S.A., wynosiła 256 640,57 CHF i miała charakter informacyjny oraz nie stanowiła zobowiązania banku. Strony zastrzegły, że wartość kredytu wyrażona w walucie obcej w dniu uruchomienia kredytu, mogła być różna od podanej w umowie. Okres kredytowania wynosił 360 miesięcy. Spłata kredytu miała następować w równych ratach kapitałowo-odsetkowych. Stosownie do § 11 ust. 5 umowy kredytu raty kapitałowoodsetkowe spłacane miały być w złotych po uprzednim ich przeliczeniu wg. kursu sprzedaży CHF z tabeli kursowej [...] Banku S.A. obowiązującego na dzień spłaty z godziny 14:50. Powodowie oświadczyli, że są świadomi, iż z kredytem waloryzowanym związane jest ryzyko kursowe, a jego konsekwencje wynikające z niekorzystnych wahań kursu złotego wobec walut obcych mogą mieć wpływ na wzrost kosztów obsługi kredytu, a także, że zostali dokładnie zapoznani z kryteriami zmiany stóp procentowych kredytów obowiązującymi w [...] Banku oraz zasadami modyfikacji oprocentowania i w pełni je akceptują.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty