Wyrok NSA z dnia 2 grudnia 2020 r., sygn. I OSK 2368/19
Pomoc społeczna
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Czesława Nowak - Kolczyńska Sędziowie Sędzia NSA Tamara Dziełakowska (spr.) Sędzia del. WSA Ireneusz Dukiel po rozpoznaniu w dniu 2 grudnia 2020 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej R. G. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z dnia 20 marca 2019 r. sygn. akt II SA/Rz 153/19 w sprawie ze skargi R. G. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w R. z dnia [...] grudnia 2018 r. nr [...] w przedmiocie uchylenia decyzji w części orzekającej o przyznaniu dodatku do zasiłku rodzinnego oddala skargę kasacyjną.
Uzasadnienie
Zaskarżonym wyrokiem z 20 marca 2019 r. (sygn. akt II SA/Rz 153/19) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie - na podstawie art. 151 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2018 r., poz. 1629 ze zm.), określanej dalej jako "P.p.s.a." - oddalił skargę R. G. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w R. z [...] grudnia 2018 r. utrzymującą w mocy decyzję Prezydenta Miasta R. z [...] października 2018 r., którą organ ten uchylił swoje wcześniejsze rozstrzygnięcie (decyzję z [...] października 2017 r.) przyznające skarżącej zasiłek rodzinny wraz z dodatkami - w części dotyczącej dodatku z tytułu samotnego wychowywania córki M. G.
Podstawę prawną uchylenia decyzji z [...] października 2017 r. w zakresie rozstrzygnięcia o przyznaniu dodatku z tytułu samotnego wychowywania dziecka stanowiły przepisy art. 32 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. z 2018 r., poz. 2220), określanej dalej jako "u.ś.r." oraz art. 163 k.p.a. Ten ostatni przepis umożliwia organowi uchylenie lub zmianę decyzji, na mocy której strona nabyła prawo, także w innych przypadkach oraz na innych zasadach niż określone w rozdziale 13 Dziale III k.p.a., o ile przewidują to przepisy szczególne. Z kolei art. 32 ust. 1 u.ś.r. stanowi, że "[o]rgan właściwy oraz wojewoda mogą bez zgody strony zmienić lub uchylić ostateczną decyzję administracyjną, na mocy której strona nabyła prawo do świadczeń rodzinnych, jeżeli uległa zmianie sytuacja rodzinna lub dochodowa rodziny mająca wpływ na prawo do świadczeń rodzinnych, członek rodziny nabył prawo do świadczeń rodzinnych w innym państwie w związku ze stosowaniem przepisów o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, osoba nienależnie pobrała świadczenie rodzinne lub wystąpiły inne okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń". Za okoliczność uzasadniającą pozbawienie skarżącej uprawnienia do otrzymywania dodatku z tytułu samotnego wychowywania dziecka organy obu instancji uznały fakt ustalenia wyrokiem Sądu Rejonowego w R. z [...] maja 2018 r. ([...]) ojcostwa córki skarżącej i zasądzenia z tego tytułu na jej rzecz alimentów. Organy wyjaśniły, że uprawnienie do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka przysługuje, po pierwsze - osobie wychowującej samotnie dziecko w rozumieniu art. 3 pkt 17a u.ś.r., a po drugie - w sytuacjach wskazanych enumeratywnie w art. 11a ust. 1 i 2 u.ś.r. Pierwszy z powołanych przepisów stanowi, że ilekroć w ustawie mowa o osobie samotnie wychowującej dziecko oznacza to: "pannę, kawalera, wdowę, wdowca, osobę pozostającą w separacji orzeczonej prawomocnym wyrokiem sądu, osobę rozwiedzioną, chyba że wychowuje wspólnie co najmniej jedno dziecko z jego rodzicem". Z kolei w myśl art. 11a ust. 1 "[d]odatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka przysługuje samotnie wychowującym dziecko matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka, jeżeli nie zostało zasądzone świadczenie alimentacyjne na rzecz dziecka od drugiego z rodziców dziecka, ponieważ: 1) drugi z rodziców dziecka nie żyje; 2) ojciec dziecka jest nieznany; 3) powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców zostało oddalone." Kolegium wyjaśniło, że przepisy normujące uprawnienie do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka mają charakter bezwzględnie obowiązujący i nie pozostawiają w tym względzie jakiejkolwiek swobody organu co do uznania, iż pomimo niespełnienia ustawowych przesłanek świadczenie to może zostać stronie przyznane. Tym samym okoliczności na które wskazywała skarżąca w odwołaniu takie jak: brak zainteresowania ojca dziecka, niepartycypowanie w kosztach utrzymania córki, czy też brak regulowania zobowiązań alimentacyjnych, nie mogły mieć wpływu na uprawnienie do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
