Przyznawanie i ustalanie odszkodowania za niepodejmowanie przez zleceniobiorcę działalności konkurencyjnej
Sądy dopuszczają stosowanie klauzuli konkurencyjnej także wtedy, gdy zatrudnienie następuje na podstawie umowy cywilnoprawnej. Co do zasady, dla ważności porozumienia o powstrzymaniu się od działalności konkurencyjnej strony powinny ustalić odszkodowanie z tego tytułu po zakończeniu współpracy. Jednak poszkodowany, np. zleceniodawca, mimo że nie ustalił w umowie odszkodowania, w niektórych przypadkach może skutecznie żądać przed sądem od zobowiązanego zapłaty kary umownej za złamanie zakazu.
Umowa o zakazie konkurencji w trakcie zatrudnienia oraz po ustaniu stosunku pracy jest typowym sposobem zabezpieczenia się pracodawcy przed wykorzystaniem informacji zdobytych przez pracownika w okresie zatrudnienia dla polepszenia swojej pozycji zawodowej. Nie ma przeszkód, aby takie rozwiązanie wprowadzić do umowy cywilnoprawnej i określić warunki przestrzegania zakazu identyczne lub zbliżone do wynikających z Kodeksu pracy.
Odszkodowanie za przestrzeganie klauzuli konkurencyjnej po ustaniu umowy cywilnoprawnej
W wyroku z 11 września 2003 r. (III CKN 579/01, OSNC 2004/10/167) Sąd Najwyższy stwierdził, że:
(...) zleceniobiorca może zgodnie z zasadą swobody umów zobowiązać się wobec zleceniodawcy do niepodejmowania działań konkurencyjnych w czasie trwania umowy (...).
Zatem jako zasadę należy przyjąć dopuszczalność wprowadzenia takiego jak wyżej ogólnego ograniczenia działalności gospodarczej. Wynika ona ze swobody umów określonej w Kodeksie cywilnym (art. 353 Kodeksu cywilnego). Należy uznać, że zakaz konkurencji może zostać wprowadzony do wszystkich popularnych w obrocie gospodarczym umów cywilnoprawnych, nie tylko zlecenia, ale i umowy o dzieło czy umowy o świadczenie usług, szczególnie że w praktyce gospodarczej wbrew kodeksowym konstrukcjom strony stosują rozmaite nazewnictwo do określenia podobnych w swoim charakterze stosunków prawnych. Takie zobowiązanie do ograniczenia działalności konkurencyjnej nie może cechować się zupełną dowolnością i podlega licznym ograniczeniom.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kiedy odszkodowanie z tytułu zakazu
konkurencji podlega oskładkowaniu
