Wyrok SN z dnia 15 września 2023 r., sygn. II CSKP 1356/22
Niedozwolone postanowienie umowne (art. 3851 § 1 k.c.) jest od początku, z mocy samego prawa, dotknięte bezskutecznością na korzyść konsumenta, który może udzielić następczo świadomej i wolnej zgody na to postanowienie i w ten sposób przywrócić mu skuteczność z mocą wsteczną. Jeżeli bez bezskutecznego postanowienia umowa kredytu nie może wiązać, konsumentowi i kredytodawcy przysługują odrębne roszczenia o zwrot świadczeń pieniężnych spełnionych w wykonaniu tej umowy (art. 410 § 1 w związku z art. 405 k.c.). Kredytodawca może żądać zwrotu świadczenia od chwili, w której umowa kredytu stała się trwale bezskuteczna.
Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie:
SSN Agnieszka Piotrowska (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Władysław Pawlak
SSN Roman Trzaskowski
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym 15 września 2023 r. w Warszawie,
skargi kasacyjnej M.P.
od wyroku Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu
z 15 października 2020 r., I ACa 831/19,
w sprawie z powództwa M.P.
przeciwko Bank spółce akcyjnej w W.
o zapłatę,
uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Apelacyjnemu we Wrocławiu do ponownego rozpoznania
i orzeczenia o kosztach postępowania kasacyjnego.
UZASADNIENIE
Wyrokiem z 15 marca 2019 r. Sąd Okręgowy we Wrocławiu oddalił powództwo, ustalając, że w uwzględnieniu wniosku kredytowego powódki, strony zawarły w dniu 21 lutego 2008 r. umowę, na podstawie której pozwany udzielił powódce kredytu hipotecznego denominowanego we franku szwajcarskim (CHF) w kwocie 253 340 CHF na okres 360 miesięcy z przeznaczeniem na zakup bliżej opisanego lokalu mieszkalnego w W., który został następnie obciążony hipoteką zabezpieczającą jego spłatę. W uzasadnieniu wyroku Sąd przytoczył szczegółowo postanowienia umowne. Powódka zadysponowała w dniu 21 lutego 2008 r. wypłatę kwoty kredytu 253 340 CHF przeliczonej na w złote według kursu kupna CHF z tabeli kursów obowiązującej w Banku, zlecając Bankowi przelanie odpowiednio kwot 278 082,10 zł i 256 917,91 zł, łącznie 535 000 zł, na podane przez nią rachunki bankowe. Bank po dokonaniu przeliczenia waluty CHF na PLN i dokonaniu wypłaty zgodnie z dyspozycją powódki, przekazał niewielką różnicę (0,89 CHF po przeliczeniu 1,92 zł) na konto powódki prowadzone w złotych. Bank pobrał także od powódki w dniu 22 lutego 2008 r. kwotę 4 710,05 CHF z tytuł opłaty za ubezpieczenie NWW (1 416,63 CHF) oraz prowizji za udzielenie kredytu (3293,42 CHF). Zgodnie z umową, kredyt był spłacany w drodze samodzielnego pobierania przez Bank z rachunku zlotowego powódki raty wyrażonej we franku, ale przeliczonej na złote według kursu sprzedaży franka szwajcarskiego ustalonego w tabeli kursów walut pozwanego Banku; do dnia wytoczenia powództwa Bank pobrał z rachunku bankowego powódki co najmniej 379 584, 25 zł.
Pismem z 30 kwietnia 2018 r. powódka wezwała Bank do zapłaty 379 584,25 zł w terminie do 9 maja 2018 r. z tytułu zwrotu świadczenia nienależnego spełnionego przez nią na podstawie nieważnej umowy kredytu. Podniosła, że opisana umowa kredytu nie realizuje warunków umowy kredytu walutowego, jest sprzeczna z zasadami współżycia społecznego oraz naturą tego stosunku prawnego, a nadto zawiera niedozwolone klauzule umowne w zakresie sposobu obliczania wysokości poszczególnych rat oraz ubezpieczenia niskiego wkładu własnego. Powódka od 2007 r jest radcą prawnym, ale nie zajmuje się zawodowo analizowaniem i opiniowaniem umów kredytowych. Zdecydowała się na zawarcie opisanej umowy kredytu na podstawie informacji doradcy kredytowego, z których wynikało, że jest on korzystniejszy od kredytu złotowego do granicy kursu 3,90 PLN/CHF. Nigdy nie rozważała spłacania kredytu bezpośrednio w walucie szwajcarskiej ani nie próbowała go w taki sposób spłacać.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
