Uchwała Składu 7 Sędziów SN z dnia 29 czerwca 1995 r., sygn. III CZP 66/95
Sąd Najwyższy przy udziale prokuratora po rozpoznaniu wniosku Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego z dnia 18 kwietnia 1995 r. Kw.Pr.4121/3/95/C o rozstrzygnięcie następującego zagadnienia prawnego:
„Czy dopuszczalne jest określenie treści zobowiązania wekslowego w drodze ustalenia woli podmiotów tego zobowiązania (przy odpowiednim stosowaniu art. 65 k.c.), czy też wykładnia weksla powinna ograniczyć się wyłącznie do jego tekstu?”
podjął następującą uchwałę:
Treść zobowiązania wekslowego ustala się na podstawie tekstu weksla.
Uzasadnienie
Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego – wnosząc o podjęcie uchwały mającej na celu wyjaśnienie dopuszczalności określenia treści zobowiązania wekslowego w drodze ustalenia woli podmiotów tego zobowiązania, przy odpowiednim stosowaniu art. 65 k.c. – twierdził, że w orzecznictwie Sądu Najwyższego zarysowała się rozbieżność stanowisk w kwestii granic dopuszczalnej wykładni zmierzającej do ustalenia treści zobowiązania wekslowego. W uchwale składu trzech sędziów z 23.IV.1993 r. III CZP 7/93 (OSNCP 1993, poz. 199), podobnie jak w orzeczeniu z 15.IX.1932 r. III.1.Rw. 1278/32 (Zbiór Urzędowy 1932, poz. 152) Sąd Najwyższy dopuścił możliwość wykładni jedynie tekstu weksla, i to w ograniczonym zakresie, natomiast w orzeczeniu z 19.XII.1994 r. I CRN 147/94 (nie publ.) ustalił treść zobowiązania wekslowego poprzez sięgnięcie do rzeczywistej woli poręczyciela, a więc przy odpowiednim zastosowaniu art. 65 k.c.
W uzasadnieniu wniosku wysunięto sugestię, że pogląd wyrażony w ostatnio wymienionym orzeczeniu jest za daleko idący, gdyż ustalona w wyniku wykładni treść zobowiązania poręczyciela pozostawała w sprzeczności z wyraźnym brzmieniem weksla.
I. Rozważania rozpocząć trzeba od przypomnienia ogólnych zasad tłumaczenia oświadczeń woli.
Wykładnia (. tłumaczenie, interpretacja) oświadczeń woli polega na ustalaniu ich znaczenia, czyli sensu. Ma ona na celu ustalenie właściwej treści regulacji zawartej w oświadczeniu woli. Ogólne reguły interpretacyjne prowadzące do osiągnięcia tego celu określone zostały w art. 65 k.c. W myśl § 1 art. 65 k.c. oświadczenie woli należy tak tłumaczyć, jak tego wymagają ze względu na okoliczności, w których złożone zostało, zasady współżycia społecznego oraz ustalone zwyczaje; § 2 stanowi natomiast, że w umowach należy raczej badać, jaki był zgodny zamiar stron i cel umowy, aniżeli opierać się na jej dosłownym brzmieniu. Wyrażone w przytoczonym przepisie reguły interpretacyjne grupują się wokół dwóch respektowanych przez prawo cywilne wartości. Są nimi z jednej strony wola (intencja) osoby dokonującej czynności prawnej, z drugiej natomiast – zaufanie, jakie budzi złożone oświadczenie woli u innych osób. Odpowiednio do tych wartości w doktrynie wyróżnia się subiektywną metodę wykładni zorientowaną na wolę osoby składającej oświadczenie woli oraz metodę obiektywną (normatywną) akceptującą punkt widzenia adresata. Możliwa jest również kombinowana metoda wykładni uwzględniająca obie wspomniane wartości.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
