Postanowienie NSA z dnia 23 marca 2018 r., sygn. I GZ 56/18
Inne
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Lidia Ciechomska-Florek po rozpoznaniu w dniu 23 marca 2018 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Gospodarczej zażalenia Prokuratora Rejonowego w S. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z dnia 16 stycznia 2018 r. sygn. akt I SA/Rz 752/17 w zakresie odrzucenia skargi w sprawie ze skargi Prokuratora Rejonowego w S. na uchwałę Rady Miejskiej w S. z dnia 25 listopada 2016 r. nr [...] w przedmiocie zatwierdzenia taryf dla zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków postanawia: oddalić zażalenie
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 16 stycznia 2018 r., sygn. akt I SA/Rz 752/17 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie odrzucił skargę Prokuratora Rejonowego w S. (skarżący) na uchwałę Rady Miejskiej w S. z dnia 25 listopada 2016 r., nr [...] w przedmiocie zatwierdzenia taryfy za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzenie ścieków. W uzasadnieniu postanowienia Sąd pierwszej instancji wyjaśnił, że pismem procesowym z 27 października 2017 r. skarżący wniósł skargę na uchwałę Rady Miejskiej S. z 25 listopada 2016 r., która następnie została odrzucona. Odrzucając skargę Sąd pierwszej instancji wyjaśnił, że termin do jej wniesienia w przypadku gdy stroną skarżącą jest prokurator wynosi 6 miesięcy od dnia doręczenia stronie rozstrzygnięcia w sprawie indywidualnej oraz 6 miesięcy od dnia wejścia w życie aktu lub podjęcia innej czynności uzasadniającej wniesienie skargi; termin ten nie ma zastosowania do wnoszenia skarg na akty prawa miejscowego organów jednostek samorządu terytorialnego i terenowych organów administracji rządowej zgodnie z treścią art. 53 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn.: Dz. U. z 2017r. poz. 1369 ze zm. P.p.s.a). Sąd pierwszej instancji wskazał nadto, że powołane brzmienie przepisu art. 53 P.p.s.a. - obowiązujące do dnia 1 czerwca 2017 r. - ma zastosowanie w niniejszej sprawie, z uwagi na treść art. 17 ust. 2 ustawy z dnia 7 kwietnia 2017r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania administracyjnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2017r., poz. 935). Przepis ten stanowi, że przepisy art. 52 i art. 53 ustawy zmienianej w art. 9, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą oraz przepisy ustaw zmienianych w art. 2, art. 6, art. 7 i art. 11, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, stosuje się do aktów i czynności organów administracji publicznej dokonanych po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy. W ocenie Sądu pierwszej instancji, skoro zaskarżona uchwała Rady Miejskiej S. została podjęta 25 listopada 2016 r. to kwestię zachowania terminu do wniesienia skargi należy oceniać na podstawie przepisu art. 53 P.p.s.a, tj. przed wyżej wspomnianą zmianą. Sąd pierwszej instancji wskazał nadto, że w sprawie niesporne było przekroczenie przez Prokuratora 6-miesięcznego terminu, o którym mowa w art. 53 § 3 zdanie pierwsze P.p.s.a., w związku z czym dla oceny zachowania terminu do wniesienia skargi istotne znaczenie miało przesądzenie, czy uchwała w przedmiocie zatwierdzenia taryf dla zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków ma charakter prawa miejscowego. Podzielając w pełni stanowisko wyrażone orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego Sąd pierwszej instancji stwierdził, że zaskarżona uchwała nie jest aktem prawa miejscowego, co skutkowało uznaniem, że prokurator zobowiązany był do wniesienia skargi z dochowaniem 6-miesięcznego terminu określonego przez art. 53 § 3 P.p.s.a. Biorąc pod uwagę powyższe Sąd pierwszej instancji uznał, że skarga wniesiona została z uchybieniem terminu, w związku z czym podlegała odrzuceniu na podstawie art. 58 § 1 pkt 2 P.p.s.a. Skarżący wniósł zażalenie na powyższe rozstrzygniecie, wnosząc o jego uchylenie. Zaskarżonemu postanowieniu zarzucono naruszenie przepisów postępowania mających istotny wpływ na wynik sprawy, tj. art. 58 § 1 pkt 2 P.p.s.a., poprzez niezasadne odrzucenie skargi, będące konsekwencją błędnego uznania przez WSA w Rzeszowie, że skarżący nie zachował sześciomiesięcznego terminu podczas, gdy zaskarżona uchwała stanowi akt prawa miejscowego, a tym samym prokurator nie został obwarowany terminem do jej wniesienia. W uzasadnieniu wniesionego zażalenia skarżący przytoczył argumenty na jej poparcie.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie dlatego podlegało oddaleniu.
Podejmując wstępne rozważania Naczelny Sąd Administracyjny wyjaśnia, że przedmiotem kontroli jest postanowienie Sądu pierwszej instancji, w którym Sąd ten orzekł, że przewidziany przez art. 53 § 3 P.p.s.a. 6-miesięczny termin do wniesienia skargi przez Prokuratora ma zastosowanie z uwagi na to, że będąca jej przedmiotem uchwała Rady Miejskiej w Stalowej Woli nie jest aktem prawa miejscowego. W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego wniesione zażalenie, w którym skarżący zarzuca naruszenie przez Sąd pierwszej instancji art. 58 § 1 pkt 2 p.p.s.a., oraz pogląd, iż podejmowana na podstawie art. 24 ust. 5 oraz ust. 1 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu uchwała jest, jak odmiennie uznał Sąd pierwszej instancji, aktem prawa miejscowego jest nieusprawiedliwiony. Naczelny Sąd administracyjny wyjaśnia, że zgodnie z treścią art. 58 § 1 pkt 2 p.p.s.a., sąd odrzuca skargę wniesioną po upływie terminu do jej wniesienia. Z kolei, zgodnie z art. 53 § 3 p.p.s.a., termin do wniesienia skargi m.in. przez Prokuratora wynosi 6 miesięcy od dnia doręczenia stronie rozstrzygnięcia w indywidualnej sprawie oraz 6 miesięcy od dnia wejścia w życie aktu lub podjęcia innej czynności uzasadniającej wniesienie skargi. Wskazanym wyżej terminem Prokurator nie jest ograniczony wyłącznie w przypadku wniesienia skargi na akt prawa miejscowego organu jednostki samorządu terytorialnego i terenowych organów administracji rządowej. Sąd pierwszej instancji stwierdził, że wniesienie przez Prokuratora skargi ograniczone było terminem, gdyż nie dotyczyła ona aktu prawa miejscowego. Sąd pierwszej instancji wyraził pogląd o nienormatywnym charakterze zaskarżonej uchwały, nie podzielając przekonania skarżącego, co do nie przekroczenia terminu do wniesienia skargi, z uwagi na to, że zaskarżona została uchwała jest aktem prawa miejscowego. Naczelny Sąd Administracyjny stwierdza, że skarga Prokuratora, co nie jest sporne, wniesiona została po upływie terminu 6-miesięcy przewidzianego art. 53 § 3 p.p.s.a., zaś ocena Sądu pierwszej instancji, że skarga nie dotyczy aktu prawa miejscowego, co usprawiedliwia jej odrzucenie z uwagi na niedochowanie czasowego rygoru wniesienia skargi, jest prawidłowa. Powyższe nakazuje nie uwzględnić zarzutu podniesionego w zażaleniu i je oddalić. Stosownie do art. 87 ust. 2 Konstytucji RP akty prawa miejscowego zaliczają się do źródeł prawa powszechnie obowiązującego na obszarze działania organów, które je ustanowiły. Definiując pojęcie prawa miejscowego, należy przez to rozumieć stanowione przez organy terenowe prawo obowiązujące na odpowiadającej władztwu tych organów części terytorium państwa. Podejmowana przez organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego uchwała, aby mogła zostać uznana za akt prawa miejscowego, musi spełniać następujące warunki: musi zostać wydana na podstawie i w granicach upoważnienia ustawowego (art. 94 Konstytucji), a także musi mieć charakter abstrakcyjny i generalny (cecha podwójnej ogólności). Abstrakcyjność aktu oznacza, że akt ma zastosowanie ilekroć spełni się zakres jego zastosowania. Innymi słowy, przewidziany aktem model zachowania będzie wdrożony wobec adresata, który odpowiadać będzie przedmiotowi regulacji. Generalność aktu polega na tym, że wskazuje adresata nie poprzez dane umożliwiające jego identyfikację, lecz poprzez wymienienie cech rodzajowych (zastosowanie formuły "każdy, kto"). W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego, zatwierdzenie przez radę gminy, na podstawie art. 24 ust. 5 i ust. 1 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu, taryfy nie spełnia warunków aktu prawa miejscowego. Sąd kasacyjny podziela tym samym wcześniejszy pogląd Naczelnego Sądu Administracyjnego prezentowany w postanowieniu z dnia 18 maja 2016 r. sygn. akt II GSK 1150/16 oraz wcześniejszym wyroku z 24 maja 2007 r. o sygn. akt II OSK 256/07 (publik. CBOSA) i nie zgadza się z poglądem przeciwnym wypowiedzianym przez ten Sąd w wyroku z dnia 6 kwietnia 2006 r. o sygn. akt II OSK 19/06 (publik. CBOSA). Przede wszystkim, podjęta na podstawie art. 24 ust. 1 i 5 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu, uchwała rady gminy o zatwierdzeniu taryfy nie jest aktem stanowienia prawa, bowiem organ ten nie ustanawia żadnych mających obowiązywać na właściwym dla swego działania obszarze norm zakazujących, nakazujących czy zezwalających. Taryfa, stosownie do art. 2 pkt 12 cyt. ustawy, będąca zestawieniem ogłoszonych publicznie cen i stawek opłat za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków oraz warunki ich stosowania, nie jest określana przez gminę, lecz przez przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne na zasadach określonych w rozdziale 4 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu (art. 20 ust. 1 ustawy). Poza wynikającym z art. 24 ust. 4 ustawy uprawnieniem organu wykonawczego gminy do sprawdzenia przedstawionej taryfy pod względem zgodności z przepisami ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu i ewentualnej weryfikacji kosztów pod względem celowości ich ponoszenia, żaden organ gminy nie ma możliwości określenia konkretnych cen i stawek opłat za zaopatrzenie w wodę i odprowadzanie ścieków. Należy dodać, że organy gminy w kwestii obowiązywania na swoim terenie działania taryf w rozumieniu art. 2 pkt 12 ustawy, nie podejmują żadnych samodzielnych działań, lecz działają wyłącznie na wniosek zainteresowanego przedsiębiorstwa wodno-kanalizacyjnego. Propozycje cenowe taryfy przedstawia wyłącznie przedsiębiorstwo wodno-kanalizacyjne, kierując się elementami cenotwórczymi związanymi z jego działalnością gospodarczą. Jak bowiem stanowi art. 20 ust. 2 ustawy, przedsiębiorstwo określa taryfę na podstawie niezbędnych przychodów po dokonaniu ich alokacji na poszczególne grupy taryfowe odbiorców usług, a przychody te uwzględniają w szczególności m.in. koszty związane ze świadczeniem usług wodociągowo-kanalizacyjnych poniesionych w poprzednim roku obrachunkowym przez przedsiębiorstwo czy koszty wynikające z planowanych wydatków inwestycyjnych (art. 20 ust. 4 ustawy). Dodatkowo, właściwemu dla aktu prawa miejscowego ogłoszeniu nie podlega uchwała rady gminy o zatwierdzeniu taryfy, bowiem określony ustawą obowiązek ogłoszenia dotyczy samej taryfy i obciąża wyłącznie przedsiębiorstwo na podstawie art. 24 ust. 7 ustawy. Co więcej, nie można przypisać charakteru aktu prawa miejscowego uchwale o zatwierdzeniu taryfy, jeśli jej byt prawny nie jest uzależniony od zaaprobowania jej przez radę gminy, bowiem organ ten może, również na podstawie art. 24 ust. 5 ustawy, odmówić zatwierdzenia taryfy lub może nie podjąć uchwały w terminie przewidzianym wskazanym przepisem. W pierwszym przypadku, zweryfikowana przez wójta taryfa wchodzi w życie po upływie 14 dni od doręczenia przedsiębiorstwu orzeczenia nadzorczego wojewody stwierdzającego nieważność uchwały rady gminy (art. 24 ust. 5b ustawy), w drugim zaś taryfa wchodzi w życie po upływie 70 dni od dnia złożenia wniosku o zatwierdzenie taryf. Podsumowując, należało uznać, że Prokurator zobowiązany był przy wniesieniu skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, dochować określonego art. 53 § 3 p.p.s.a. terminu 6 miesięcy od dnia wejścia w życie zaskarżanej uchwały Rady Miejskiej w Stalowej Woli o zatwierdzeniu taryfy. Dzień ten określony został w § 4 uchwały jako dzień jej podjęcia tj. 25 listopada 2016 r., zatem należało uznać, że z uwagi na wynikający z dowodu nadania skargi w urzędzie pocztowym dzień 25 maja 2017 r., wskazuje, że przewidziany prawem termin do złożenia skargi został przekroczony i skarga podlegała odrzuceniu na podstawie art. 58 § 1 pkt 2 p.p.s.a. Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 184 p.p.s.a. Naczelny Sąd Administracyjny postanowił jak w sentencji.
Źródło: Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych, http://orzeczenia.nsa.gov.pl/
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
