Podnoszenie kwalifikacji zawodowych przez pracowników - jakie obowiązki ma pracodawca

Pracodawca, który nie zamierza wspierać finansowo nauki pracownika, powinien szczególnie uważnie przyznawać takiemu pracownikowi jakiekolwiek dodatkowe świadczenia związane z zatrudnieniem, które mogą ułatwiać mu podnoszenie kwalifikacji zawodowych.

Zgoda na dokształcanie

Podnoszenie kwalifikacji zawodowych pracownika to zdobywanie lub uzupełnianie wiedzy i umiejętności przez pracownika, z inicjatywy pracodawcy albo za jego zgodą (art. 103¹ § 1 Kodeksu pracy). Przepisy nie określają, w jakiej formie pracodawca musi wyrazić zgodę, aby można było uznać, że podnoszenie kwalifikacji następuje za jego zgodą. W związku z istniejącymi niejasnościami stanowisko w tej sprawie zajęło Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, uznając, że w praktyce każde zachowanie pracodawcy może zostać uznane za jego dorozumianą zgodę na dokształcanie pracownika. W ocenie MPiPS udzielenie pracownikowi jakiegokolwiek świadczenia pozostającego w wyraźnym związku z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych może zostać uznane za zgodę pracodawcy na kształcenie się pracownika.

PRZYKŁAD

Pracownica działu księgowości przez cztery kolejne ostatnie czwartki danego miesiąca pytała e-mailem bezpośredniego przełożonego, czy może w piątek zwolnić się z pracy około godz. 12.00 ze względu na konieczność uczestnictwa w zajęciach na studiach podyplomowych z zakresu rachunkowości. Przełożony po konsultacjach z pracodawcą zgadzał się na to. W tej sytuacji należy uznać, że pracodawca wyraził zgodę na dokształcanie się pracownicy na studiach podyplomowych ze wszystkimi tego konsekwencjami.

Równe traktowanie w dostępie do szkoleń

Pracodawca, podejmując decyzję o udzieleniu pracownikom pomocy w związku z podnoszeniem ich kwalifikacji zawodowych, musi pamiętać, że jego pełną swobodę w tym zakresie ograniczają regulacje nakazujące równe traktowanie wszystkich pracowników. Pracodawca ma obowiązek traktować wszystkich pracowników w taki sam sposób w zakresie warunków zatrudnienia oraz dostępu do szkoleń podnoszących kwalifikacje zawodowe (art. 18 § 1 Kodeksu pracy). Jeżeli więc chęć uczestniczenia w podnoszeniu kwalifikacji zawodowych wspieranych przez pracodawcę zgłosi więcej pracowników, niż pracodawca przewidział, to musi on przyjąć prawnie dopuszczalne metody doboru pracowników, którzy będą podnosić swoje kwalifikacje zawodowe. Kryterium doboru pracowników nie mogą być np.: płeć, wiek, niepełnosprawność, rasa, religia, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkowa, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientacja seksualna ani rodzaj zatrudnienia (na czas określony lub nieokreślony albo w pełnym lub niepełnym wymiarze czasu pracy).