22.02.2024

Wyrok NSA z dnia 22 lutego 2024 r., sygn. I OSK 1933/20

Przepis art. 129 ust. 5 pkt 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami, jako norma blankietowa, nie stanowi samodzielnego tytułu do przyznania odszkodowania. Obowiązek jego ustalenia musi wynikać z obowiązujących odrębnych podstaw prawnych, a w przypadku braku takich regulacji w przeszłości oraz ich braku w obecnie obowiązującym stanie prawnym, odszkodowanie nie przysługuje.

Teza od Redakcji

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Jolanta Rudnicka Sędziowie: Sędzia NSA Piotr Niczyporuk Sędzia del. WSA Anna Wesołowska (spr.) Protokolant asystent sędziego Karolina Kubik po rozpoznaniu w dniu 22 lutego 2024 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej W. P., K. P., H. F., M. P., J.P., M. P., L.P., T.K., A. W., B. P., K. P., M. Z. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 16 października 2019 r., sygn. akt IV SA/Po 225/19 w sprawie ze skargi W. P., K. P., H.F., M. P., J. P., M. P., L.P., M.Z., T.K., A.W., B. P., K. P. na decyzję Wojewody W. z dnia [...] stycznia 2019 r. nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Wyrokiem z 16 października 2019 r. IV SA/Po 225/19 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu oddalił skargę W. P., K. P., H. F., M. P., J. P., M. P., L. P., M. Z., T. K., A. W., B. P., K. P. (Skarżący) na decyzję Wojewody W. (Wojewoda) z [...] stycznia 2019 r. w przedmiocie umorzenia postępowania.

Skarżący zaskarżyli wyrok Sądu pierwszej instancji w całości zarzucając mu :

1. na podstawie art. 174 pkt 2 p.p.s.a. naruszenie przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na wynik sprawy, tj. art. 141 § 4 zd. 1 p.p.s.a. w zw. z art. 106 § 4 p.p.s.a., poprzez błędne przedstawienie przez Sąd I instancji stanu sprawy i przyjęcie w zaskarżonym wyroku, że przejęcie od poprzedników prawnych Skarżących nieruchomości na rzecz Skarbu Państwa nastąpiło w trybie umowy nr [...] z dnia [...] listopada 1948 r. oraz umowy z dnia [...] kwietnia 1959 r. o bezpłatne przeniesienie prawa własności w formie aktu a więc przyznanie Skarżącym odszkodowania "prowadziłoby do sytuacji, w których obecny właściciel byłby w gorszym położeniu, niż właściciel, któremu odjęto własność na podstawie ustawy z dnia 25 czerwca 1948 r. o podziale nieruchomości na obszarach miast i niektórych osiedli, a taka wykładnia prowadziłaby do naruszenia konstytucyjnych wartości równości i sprawiedliwości społecznej", podczas gdy prawidłowa, tj. uwzględniająca powszechnie znane realia sprawowania władzy w latach 40 – tych i 50 – tych ubiegłego wieku, ocena materiału dowodowego sprawy zebranego przez organy administracji oby instancji prowadzi do wniosku, że choć oficjalnie Skarb Państwa przejął nieruchomości w drodze umowy o bezpłatne przeniesienie prawa własności, to rzeczywiście czynność ta miała charakter przymusowy, a jej niezawarcie wiązało się z licznymi represjami, a zatem w świetle podanych wartości i zasad konstytucyjnych, Skarżący nie znajdują się w lepszej sytuacji, niż obecni właściciele nieruchomości, wręcz przeciwnie, ich sytuacja prawna jest o wiele trudniejsza i zasługuje na ochronę prawną, które to naruszenie miało istotny wpływ na wynik sprawy, ponieważ skutkowało zastosowaną przez Sąd zawężającą wykładnią art. 129 ust. 5 pkt 3 u.g.n. oraz art. 128 u.g.n. i w konsekwencji błędnym oddaleniem złożonej w tej sprawie skargi.

2. na podstawie art. 174 pkt 1 p.p.s.a., naruszenie prawa materialnego przez jego błędną wykładnię oraz niewłaściwe zastosowanie, tj.:

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp
Powiązane dokumenty
ikona zobacz najnowsze Dokumenty podobne