Wyrok SN z dnia 29 listopada 2022 r., sygn. I PSKP 5/22
Podstawę prawną roszczeń pracownika, którego stosunek pracy wygasł na podstawie przepisów ustawowych przewidujących taki skutek w wyniku nieprzedstawienia nowych warunków pracy i płacy przez pracodawcę publicznego utworzonego w wyniku zmian organizacyjnych w strukturze aparatu państwa stanowi art. 67 w związku z odpowiednio stosowanym art. 56 § 1 k.p. W toku postępowania sądowego z powództwa pracownika kwestionującego legalność wygaszenia jego stosunku pracy w taki sposób bada się w szczególności, czy nie doszło do naruszenia zasady równego traktowania pracownika oraz zakazu dyskryminacji, ewentualnie czy nie naruszono trybu postępowania przewidzianego w ustawie przewidującej wygaśnięcie stosunku pracy.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Robert Stefanicki (przewodniczący)
SSN Romuald Dalewski
SSN Renata Żywicka (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa J. C. przeciwko Izbie Administracji Skarbowej w […] o odszkodowanie z tytułu niezgodnego z prawem wygaśnięcia stosunku pracy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 29 listopada 2022 r., skargi kasacyjnej powódki od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Kielcach z dnia 13 lipca 2020 r., sygn. akt V Pa 71/19,
oddala skargę kasacyjną.
Uzasadnienie
Powódka J. C. w pozwie złożonym w dniu 21 września 2017 r., skierowanym przeciwko pozwanej Izbie Administracji Skarbowej w […] wniosła o ustalenie, że jej stosunek pracy trwa nadal, ewentualnie o przywrócenie jej do pracy oraz zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego oraz nakazanie pozwanej dalszego jej zatrudnienia do czasu prawomocnego rozpoznania sprawy. W uzasadnieniu tego pozwu powódka wywodziła, iż jest pracownikiem pozwanej Izby z 22-letnim stażem nienagannej pracy w służbie cywilnej. Ponadto przywołała treść art. 165 ust. 7 oraz art. 170 ust. 1 ustawy - Przepisy wprowadzające ustawę o KAS, zgodnie z którymi Dyrektor Izby Administracji Skarbowej składa odpowiednio pracownikom oraz funkcjonariuszom, w terminie do dnia 31 maja 2017 r. pisemną propozycję określającą nowe warunki zatrudnienia oraz pełnienia służby, która uwzględnia posiadane kwalifikacje i przebieg dotychczasowej pracy lub służby, a także dotychczasowe miejsce zamieszkania, zaś stosunki pracy osób zatrudnionych w jednostkach KAS, o których mowa w art. 36 ust. 1 pkt 2, 3 i 6 ustawy, o której mowa wart. 1, oraz stosunki służbowe osób pełniących służbę w jednostkach KAS, o których mowa w art. 36 ust. 1 pkt 1, 2, 3 i 6 ustawy, o której mowa w art. 1, wygasają z dniem 31 sierpnia 2017 r., jeżeli osoby te w terminie do dnia 31 maja 2017 r., nie otrzymają pisemnej propozycji określającej nowe warunki zatrudnienia albo pełnienia służby; po upływie 3 miesięcy, licząc od miesiąca następującego po miesiącu, w którym pracownik albo funkcjonariusz złożył oświadczenie o odmowie przyjęcia propozycji zatrudnienia albo pełnienia służby, jednak nie później niż dnia 31 sierpnia 2017 r. Ponadto powódka wskazała na wyjątki odnośnie pracowników, którym nie przedstawia się propozycji zatrudnienia, a które zostały wskazane w art. 144 ustawy o KAS, jak też na porozumienia w sprawie zabezpieczenia praw i interesów pracowników oraz funkcjonariuszy oraz zabezpieczenia realizacji zadań organów państwa w związku z wdrażaniem Krajowej Administracji Skarbowej, w którym znajdował się zapis, iż Szef KAS dołoży starań, aby pracownikom i funkcjonariuszom mu podległym, w wyniku wejścia w życie ustawy o KAS oraz ustawy - Przepisy wprowadzające ustawę o KAS zostało zaproponowane dalsze zatrudnienie lub dalsze pełnienie służby. W odniesieniu do powyższego powódka podniosła, że nie spełnia żadnego ze wskazanych kryteriów wykluczających ją ze służby w KAS, była pracownikiem wykonującym służbę nienagannie przez wiele lat za co była nagradzana, a pomimo tego do dnia 31 maja 2017 r. nie otrzymała propozycji dalszego zatrudnienia. Nadmieniła, że po dogłębnej analizie ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. nie doszukała się procedury odwoławczej, dlatego uznała, że zastosowanie winien mieć tutaj art. 5 k.p. w zw. z art. 67 k.p. i stąd przedmiotowy pozew.
Pozwana Izba Administracji Skarbowej w Kielcach w odpowiedzi na ten pozew złożonej w dniu 8 listopada 2017r. wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powódki na jej rzecz kosztów procesu. W uzasadnieniu swojego stanowiska pozwana Izba w pierwszej kolejności wskazała, że celem reformy wprowadzającej Krajową Administrację Skarbową i przepisów wprowadzających ustawę o KAS było połączenie z dniem 1 marca 2017 r. administracji podatkowej, kontroli skarbowej i służby celnej w jedną strukturę skarbową. Ponadto wywodziła, że ustawa - Przepisy wprowadzające ustawę o KAS ma charakter szczególny wobec przepisów ustawy o KAS i zawiera szereg norm przejściowych, niejednokrotnie jednorazowych, podczas gdy ustawa o KAS stanowi kompleksową regulację ustrojową o uniwersalnym zastosowaniu. Dalej powołała przepisy wprowadzające ustawę o KAS i wskazała, że zgodnie z art. 170 ust. 1 pkt 1 przepisów wprowadzających ustawę o KAS, stosunki pracy osób zatrudnionych w jednostkach KAS oraz stosunki służbowe osób pełniących służbę w jednostkach KAS wygasają z dniem 31 sierpnia 2017 r., jeżeli osoby te w terminie do 31 maja 2017 r. nie otrzymają pisemnej propozycji określającej nowe warunki zatrudnienia lub pełnienia służby. Podkreśliła, iż w powyższym przypadku stosunek pracy wygasa z mocy prawa, a więc niezależnie od woli pracodawcy, a nadto, że nie wiąże się ze złożeniem przez pracodawcę oświadczenia woli w tym zakresie, lecz z zaistnieniem zdarzenia wskazanego przez ustawodawcę, dodając, że pracodawca składa pracownikowi oświadczenie woli jedynie w przypadku przedstawienia propozycji dalszego zatrudnienia/pełnienia służby. Pozwana podkreśliła, że na podstawie przepisów wprowadzających ustawę o KAS, stosunek pracy pracowników czy funkcjonariuszy wygasa, a skoro tak, to nie dochodzi do składania żadnego oświadczenia woli ze strony pracodawcy skutkującego rozwiązaniem czy wypowiedzeniem, a zatem nie jest możliwe merytoryczne badanie przyczyn wygaśnięcia stosunku pracy, gdyż konstrukcja wygaśnięcia stosunku pracy jest odstępstwem od generalnej klauzuli uzasadniania rozwiązywania stosunków pracy, tak jak ma to miejsce w wypowiedzeniach. Twierdziła też, że skoro wygaśnięcie stosunku pracy następuje z mocy prawa to nie może być uznane za niezgodne z prawem, gdyż skutek ten przewiduje sama ustawa, a - w jej ocenie - w niniejszej sprawie spełnione zostały ustawowe przesłanki wygaśnięcia stosunku pracy, albowiem powódka była pracownikiem Izby Administracji Skarbowej w […] i do dnia 31 maja 2017 r. nie otrzymała propozycji dalszego zatrudnienia.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
