Warunkiem przyznania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego, o którym mowa w art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych, osobom wskazanym w art. 17 ust. 1 pkt 4 tej ustawy, innym niż spokrewnione w pierwszym stopniu z osobą wymagającą opieki, jest legitymowanie się przez rodziców osoby wymagającej opieki, osoby spokrewnione w pierwszym stopniu z osobą wymagającą opieki

Osoba, która nie jest obciążona obowiązkiem alimentacyjnym względem niepełnosprawnej osoby dorosłej i która zrezygnowała z pracy zarobkowej w celu sprawowania nad nią opieki, nie ma prawa do świadczenia pielęgnacyjnego na podstawie przepisów ustawy o świadczeniach rodzinnych, ponieważ kluczowym warunkiem do uzyskania świadczenia jest ciążący obowiązek alimentacyjny w rozumieniu Kodeksu rodzinnego i

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje osobie opiekującej się członkiem rodziny, gdy zakres wykonywanej przez nią opieki wymaga rezygnacji z zatrudnienia czy innej pracy zarobkowej, a ocena tej konieczności wymaga analizy całokształtu okoliczności, w tym stanu zdrowia osoby wymagającej opieki i jej faktycznej zależności od wsparcia opiekuna.

Prawo do świadczenia pielęgnacyjnego przysługuje osobom, na które ciąży obowiązek alimentacyjny względem osoby niepełnosprawnej, przy czym krąg osób zobowiązanych jest ściśle określony przez przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, co wyklucza osoby będące w stopniu powinowactwa takie jak szwagierka.

Posiadanie prawa do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy wyklucza możliwość uzyskania świadczenia pielęgnacyjnego, chyba że osoba dokonuje zawieszenia prawa do renty – wówczas wyeliminowana jest negatywna przesłanka wyłączająca prawo do świadczenia pielęgnacyjnego.

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje osobie, która nie podejmuje zatrudnienia lub rezygnuje z niego w celu sprawowania opieki nad członkiem rodziny, jeśli opieka ta ma charakter stały lub długotrwały i jest adekwatna do potrzeb zdrowotnych osoby niepełnosprawnej, niezależnie od tego, czy są inne osoby zobowiązane alimentacyjnie.

W sytuacji, gdy uprawniony wyraża wolę skorzystania ze świadczenia korzystniejszego i deklaruje chęć rezygnacji z wcześniej pobieranego świadczenia, przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego powinno nastąpić od daty złożenia wniosku, nawet jeśli w tym okresie pobierane było świadczenie wykluczające możliwość otrzymania świadczenia pielęgnacyjnego.