Wyrok NSA z dnia 22 listopada 2023 r., sygn. II OSK 511/21
Administracyjne postępowanie
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Jacek Chlebny Sędziowie sędzia NSA Jerzy Siegień (spr.) sędzia del. WSA Grzegorz Rząsa Protokolant starszy asystent sędziego Adrianna Tarłowska po rozpoznaniu w dniu 22 listopada 2023 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej M. J. i J. J. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 15 października 2020 r., sygn. akt VII SA/Wa 1058/20 w sprawie ze skargi M. J. i J. J. na postanowienie Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia 3 kwietnia 2020 r., znak DON.7200.137.2019.KKL w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania administracyjnego w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji oddala skargę kasacyjną.
Uzasadnienie
Wyrokiem z dnia 15 października 2020 r., sygn. akt VII SA/Wa 1058/20 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę M. J. oraz J. J. na postanowienie Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego z 3 kwietnia 2020 r. w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania administracyjnego w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji.
Wyrok zapadł w następujących okolicznościach faktycznych i prawnych.
Wojewoda [...] decyzją z dnia 10 marca 1993 r. utrzymał w mocy decyzję Wójta Gminy T. z dnia 19 października 1992 r. nakazującą "przymusową rozbiórkę obiektu budowlanego, jakim jest budynek wraz z urządzeniami na działce nr [...] położonej w P., gmina T., w terminie 3-ch miesięcy licząc od daty uprawomocnienia się niniejszej decyzji."
Pismem z 27 czerwca 2019 r. J. i M. J. wnieśli o stwierdzenie nieważności decyzji Wojewody [...] z 10 marca 1993 r.
Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego postanowieniem z dnia 27 lutego 2020 r., na podstawie art. 61 a § 1 k.p.a., odmówił wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji Wojewody [...] z dnia 10 marca 1993 r. W uzasadnieniu postanowienia GINB wskazał, że Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 27 sierpnia 2009 r., sygn. akt VII SA/Wa 792/09 oddalił skargę na decyzję Wojewody [...] z dnia 10 marca 1993 r. Następnie Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z dnia 21 grudnia 2010 r., sygn. akt II OSK 1924/09 oddalił skargę kasacyjną od wyroku WSA w Warszawie. Oddalenie skargi przez sąd administracyjny zamyka organom administracyjnym, legitymowanym do uruchomienia nadzwyczajnego trybu postępowania administracyjnego o stwierdzenie nieważności tej decyzji, możliwość pozbawienia jej mocy wiążącej w tym trybie w takim zakresie, w jakim przyczyny tej wadliwości objęte zostały zakresem rozpoznania i orzekania sądu administracyjnego (uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 7 grudnia 2009 r., sygn. akt I OPS 6/09). Wnioskodawcy domagając się stwierdzenia nieważności decyzji Wojewody [...] z dnia 10 marca 1993 r. zarzucili rażące naruszenie zasad ogólnych postępowania administracyjnego (art. 7, 8, 77 § 1, 80, 107 § 1, 28 k.p.a.), art. 39 ustawy z dnia 24 października 1974 r. - Prawo budowlane (Dz.U. Nr 38, poz. 229, ze zm.) i art. 8 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka.
GINB wyjaśnił, że Wojewódzki Sąd Administracyjny dokonując oceny kwestionowanej decyzji nie stwierdził naruszenia przepisów prawa materialnego ani istotnych wad w przeprowadzonym postępowaniu. Ponadto w uzasadnieniu wyroku Sąd podkreślił, że wystąpiły przesłanki określone w art. 37 ust. 1 pkt 1 ustawy - Prawo budowlane z 1974 r. Podnoszona przez skarżących kwestia "rażącego naruszenia równości stron", gdyż "organ pierwszej instancji prowadził postępowanie z góry ukierunkowane na negatywne dla wnioskodawcy rozstrzygnięcie, z całkowitym pominięciem odpowiedzialności [...] S.A., który zdaniem skarżących odpowiada za zaistniały stan rzeczy", była także rozważana przez Sąd. W uzasadnieniu wyroku z dnia 27 sierpnia 2009 r. wskazano, że przedmiotem tego postępowania administracyjnego była samowolna budowa budynku mieszkalnego wraz z urządzeniami przynależnymi, nie zaś kontrola legalności inwestycji [...] S.A. stanowiącej rurociąg dalekosiężny kategorii R-l przeznaczony do transportu produktów naftowych. Zdaniem Sądu dla rozpatrzenia niniejszej sprawy nie ma znaczenia wyjaśnienie okoliczności powstania nitki zapasowej rurociągu dalekosiężnego kategorii R-l. Natomiast kwestia pozbawienia skarżących "dachu na głową", czy "skazania na bezdomność" nie może mieć wpływu na dokonaną przez Sąd ocenę prawidłowości wydanego nakazu rozbiórki, wobec zaistnienia przesłanek obligujących organ do nałożenia takiego obowiązku. Nie można uznać, że podnoszone okoliczności nie były przedmiotem oceny przez Sąd. Skoro Sąd oddalił skargę na ww. decyzję, to uznał, że nie zachodzą także przyczyny określone w art. 156 k.p.a. lub w innych przepisach (art. 145 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2019 r. poz. 2325, ze zm.), zwanej dalej: "p.p.s.a.". Natomiast kwestia pozbawienia strony (M. J.) udziału w postępowaniu może stanowić ewentualną przesłankę do wznowienia postępowania określoną w art. 145 § 1 pkt 4 k.p.a. (strona bez własnej winy nie brała udziału w postępowaniu).
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
