Zgodnie z art. 83 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z funduszu ubezpieczeń społecznych, przyznanie świadczenia w drodze wyjątku jest możliwe tylko w sytuacji, gdy ubezpieczony nie spełnia wymagań do uzyskania świadczenia w trybie zwykłym na skutek szczególnych okoliczności, przy jednoczesnym braku możliwości podjęcia pracy lub działalności objętej ubezpieczeniem społecznym spowodowanej całkowitą
Przy interpretacji przepisów dotyczących przyznania świadczenia pielęgnacyjnego, należy brać pod uwagę nie tylko literalne brzmienie przepisów, ale również konstytucyjne zasady i wartości, a także cel danego unormowania. W szczególności, nie można ignorować realnej sytuacji osób zobowiązanych do opieki nad osobą niepełnosprawną oraz faktu, kto faktycznie sprawuje tę opiekę.
Ustalenie składki w adekwatnej wysokości pozostaje w sferze całkowicie zależnej od zakładu ubezpieczeń. To rolą zakładu ubezpieczeń jest odpowiednia kalkulacja składki poprzedzona rzetelną oceną ryzyka ubezpieczeniowego, w ramach której zakład ubezpieczeń dokonuje identyfikacji i wyceny charakterystycznego w danym przypadku rodzaju ryzyka.