Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje osobie, która nie podejmuje zatrudnienia lub rezygnuje z niego w celu sprawowania opieki nad członkiem rodziny, jeśli opieka ta ma charakter stały lub długotrwały i jest adekwatna do potrzeb zdrowotnych osoby niepełnosprawnej, niezależnie od tego, czy są inne osoby zobowiązane alimentacyjnie.

Niepodejmowanie zatrudnienia przez osobę sprawującą całodobową i stałą opiekę nad członkiem rodziny z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności jest wystarczającą przesłanką do przyznania świadczenia pielęgnacyjnego, nawet jeśli wcześniej opiekun rezygnował z pracy z innych przyczyn, a konieczność sprawowania takiej opieki uniemożliwia skarżącemu podejmowanie jakiejkolwiek pracy zarobkowej.

Decyzje organów właściwych w sprawach świadczeń rodzinnych są decyzjami konstytutywnymi, tworzą prawa na przyszłość, ze skutkiem ex nunc. W konsekwencji powyższego art. 24 ust. 2 u.ś.r. wyklucza możliwość przyznania świadczenia za okres sprzed daty złożenia wniosku.

Osoba sprawująca opiekę nad niepełnosprawnym, mająca ustalone prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy, może ubiegać się o świadczenie pielęgnacyjne wyłącznie pod warunkiem zawieszenia pobierania tej renty.

Sprawowanie opieki nad osobą niepełnosprawną, aby uprawniało do otrzymania świadczenia pielęgnacyjnego, musi mieć charakter ciągły i stały oraz wykluczać możliwość podjęcia przez opiekuna zatrudnienia nawet w niepełnym wymiarze czasu pracy.

Świadczenie pielęgnacyjne, zgodnie z art. 17 ust. 5 pkt 2 lit. a ustawy o świadczeniach rodzinnych, nie przysługuje, jeżeli osoba wymagająca opieki pozostaje w związku małżeńskim, chyba że współmałżonek legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Osoba wnioskująca o świadczenie pielęgnacyjne z tytułu opieki nad niepełnosprawnym w stopniu znacznym członkiem rodziny, pozostającym w związku małżeńskim, może otrzymać to świadczenie jedynie wtedy, gdy współmałżonek osoby niepełnosprawnej legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Organ administracyjny nie może uzależniać przyznania świadczenia pielęgnacyjnego od obecności innych osób zobowiązanych do alimentacji wobec osoby niepełnosprawnej, a jedynie od faktu, czy osoba ubiegająca się o świadczenie może faktycznie podjąć zatrudnienie, wykonując jednocześnie czynności opiekuńcze.

W świetle art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. a ustawy o świadczeniach rodzinnych, osoba sprawująca opiekę, która ma ustalone prawo do emerytury, może ubiegać się o świadczenie pielęgnacyjne tylko wtedy, gdy zawiesi prawo do emerytury, ponieważ posiadanie prawa do emerytury wyłącza możliwość pobierania świadczenia pielęgnacyjnego.

Ustalenie przez wojewodę, że w sprawie mają zastosowanie przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, obliguje organ gminy do uchylenia decyzji przyznającej świadczenia rodzinne od dnia, w którym osoba podlega ustawodawstwu państwa, w którym mają zastosowanie te przepisy.

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje osobom, które z powodu sprawowania stałej opieki nad niepełnosprawnym członkiem rodziny nie podejmują ani nie podejmowały zatrudnienia, jeśli zakres i charakter tej opieki uniemożliwia im podjęcie pracy zarobkowej.

W przypadku gdy wojewoda ustali, że mają zastosowanie przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego wobec członka rodziny osoby uprawnionej do świadczeń rodzinnych, właściwy organ jest zobligowany do uchylenia decyzji przyznającej świadczenia rodzinne za okres, w którym osoba podlega ustawodawstwu innego państwa (art. 23a ust. 5 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych

Prezydent miasta uchyla decyzję przyznającą świadczenia rodzinne, gdy uzyska informację od wojewody, że w stosunku do członka rodziny uprawnionej do tych świadczeń mają zastosowanie przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. Teza od Redakcji