Zgodnie z art. 83 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z funduszu ubezpieczeń społecznych, przyznanie świadczenia w drodze wyjątku jest możliwe tylko w sytuacji, gdy ubezpieczony nie spełnia wymagań do uzyskania świadczenia w trybie zwykłym na skutek szczególnych okoliczności, przy jednoczesnym braku możliwości podjęcia pracy lub działalności objętej ubezpieczeniem społecznym spowodowanej całkowitą

Na podstawie Art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. a) ustawy o świadczeniach rodzinnych, w sytuacji zbiegu uprawnień do świadczenia pielęgnacyjnego i emerytury, uprawnionemu przysługuje wybór jednego z tych świadczeń, przy czym prawo do świadczenia pielęgnacyjnego jest uzależnione od zawieszenia wypłaty emerytury.

W przypadku zbiegu uprawnień do świadczenia pielęgnacyjnego oraz specjalnego zasiłku opiekuńczego, przysługuje jedno z tych świadczeń wybrane przez osobę uprawnioną.

Przy interpretacji przepisów dotyczących przyznania świadczenia pielęgnacyjnego, należy brać pod uwagę nie tylko literalne brzmienie przepisów, ale również konstytucyjne zasady i wartości, a także cel danego unormowania. W szczególności, nie można ignorować realnej sytuacji osób zobowiązanych do opieki nad osobą niepełnosprawną oraz faktu, kto faktycznie sprawuje tę opiekę.

Ustalenie składki w adekwatnej wysokości pozostaje w sferze całkowicie zależnej od zakładu ubezpieczeń. To rolą zakładu ubezpieczeń jest odpowiednia kalkulacja składki poprzedzona rzetelną oceną ryzyka ubezpieczeniowego, w ramach której zakład ubezpieczeń dokonuje identyfikacji i wyceny charakterystycznego w danym przypadku rodzaju ryzyka.