NSA orzeka, że ZUS zobowiązany jest do udzielania wyjaśnień stronom w postępowaniach związanych ze zwolnieniami z opłat składkowych, a ich brak stanowi naruszenie proceduralne wpływające na wynik sprawy.

Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną ZUS, uznając, iż organ ten naruszył obowiązek informowania strony o skutkach uchybień terminowych w kontekście ustawy COVID-19, co uzasadniało uchylenie decyzji ZUS w postępowaniu administracyjnym.

Skarga kasacyjna oddalona z powodu niewłaściwej metodologii i braku precyzji w zarzutach dotyczących kontroli legalności decyzji administracyjnej przez sąd, nie zaś orzeczenia o przywróceniu terminu.

Odmawiając umorzenia należności składkowych, ZUS działał zgodnie z prawem. W sytuacji braku przesłanek całkowitej nieściągalności oraz wyjątkowych okoliczności uniemożliwiających opłacenie składek, uzasadnienie oddalenia skargi kasacyjnej było zasadne.

Przepis art. 12i ust. 1 ustawy o zdrowiu publicznym należy interpretować w zgodzie z konstytucyjną zasadą proporcjonalności, co oznacza, że organ podatkowy, nakładając opłatę dodatkową, powinien uwzględniać okoliczności konkretnego naruszenia i możliwość miarkowania wysokości sankcji.

Niepodjęcie zatrudnienia przez uprawnionego przed powstaniem niepełnosprawności osoby wymagającej opieki nie spełnia przesłanek przyznania świadczenia pielęgnacyjnego, gdy brak jest wykazania związku przyczynowego zgodnie z art. 17 ustawy o świadczeniach rodzinnych.

Skarga kasacyjna dotycząca prawa do świadczenia pielęgnacyjnego od stycznia 2023 oddalona. Przyznanie świadczenia od maja 2023 uzasadnione wcześniejszym pobieraniem świadczenia rodzicielskiego do kwietnia 2023 zgodnie z art. 27 ust. 5 u.ś.r.

Sąd stwierdził, że decyzja administracyjna o zwrocie nienależnie pobranych świadczeń wychowawczych jest zgodna z prawem, gdyż skarżący nie spełniał warunku wspólnego zamieszkiwania z dzieckiem. Pobranie świadczeń przez osobę nieuprawnioną skutkuje obowiązkiem ich zwrotu.

Skarga kasacyjna od decyzji odmawiającej przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego została oddalona w związku z błędną interpretacją przepisów oraz brakiem uzasadnienia dla podnoszonych naruszeń proceduralnych.

Opieka nad osobą niepełnosprawną przyznająca prawo do świadczenia pielęgnacyjnego musi wykluczać możliwość podjęcia zatrudnienia. W przypadku gdy osoba wymagająca opieki jest częściowo samodzielna, przesłanki przyznania świadczenia nie są spełnione.

Przedawnienie wykonania administracyjnej kary pieniężnej, zgodnie z art. 189g § 3 k.p.a., stanowi przeszkodę dla umorzenia zobowiązania, a zasada lex mitior agit wymaga stosowania ustawy względniejszej w przypadku intertemporalnych regulacji kary administracyjnej.

Prokonstytucyjna wykładnia art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych wymaga pominięcia niekonstytucyjnego kryterium, którym jest moment powstania niepełnosprawności, jako przesłanki do odmowy przyznania świadczenia pielęgnacyjnego.

W przypadku zbiegu uprawnień, jednoczesne przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego i specjalnego zasiłku opiekuńczego jest wykluczone; niezbędne jest wyraźne zrzeczenie się konkurencyjnego świadczenia przez wnioskodawcę przed przyznaniem nowego świadczenia.

Naczelny Sąd Administracyjny stwierdza, że dla przyznania świadczenia pielęgnacyjnego wystarczające jest niepodejmowanie pracy z uwagi na konieczność sprawowania opieki, niezależnie od wcześniejszego statusu zawodowego wnioskodawcy.

Dla przyznania świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu niepodejmowania zatrudnienia celem sprawowania opieki nad osobą niepełnosprawną wystarczy istnienie rzeczywistego zakresu opieki, bez wymogu wcześniejszego zatrudnienia przez opiekuna.

Uchylenie decyzji Prezesa ZUS o odmowie przyznania świadczenia w drodze wyjątku było uzasadnione, gdyż organ nie wykazał wystarczająco starannego ustalenia istotnych okoliczności faktycznych, co naruszyło przepisy postępowania administracyjnego. Sąd I instancji prawidłowo ocenił, że szczególne okoliczności mogą uzasadniać przyznanie świadczenia.

Orzekając o braku podstaw do skargi kasacyjnej, Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że dzieci osoby niepełnosprawnej, nieposiadające orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności, zobowiązane są do opieki, co wyłącza przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego wnuczce.