Przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego wymaga wykazania, że zakres opieki nad osobą niepełnosprawną uniemożliwia podjęcie zatrudnienia; fakt posiadania rodzeństwa zobowiązanego do alimentacji nie może być przesłanką odmowy.
Osoba spokrewniona w drugim stopniu (brat) nie jest uprawniona do uzyskania świadczenia pielęgnacyjnego, jeśli żyją rodzice osoby wymagającej opieki i nie legitymują się oni orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.
Posiadanie rodzeństwa zobowiązanego do alimentacji nie stanowi przesłanki wykluczającej przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego osobie faktycznie sprawującej opiekę nad niepełnosprawnym rodzicem; opiekun, który zrezygnował z zatrudnienia w celu całodobowej opieki nad osobą niepełnosprawną, spełnia przesłanki do przyznania świadczenia pielęgnacyjnego mimo istnienia innych zobowiązanych alimentacyjnie
Świadczenie pielęgnacyjne nie może być przyznane równolegle z pobieraniem emerytury; przyznanie go następuje od miesiąca, w którym zostanie przedłożona decyzja o zawieszeniu emerytury, co eliminuje negatywną przesłankę do uzyskania świadczenia pielęgnacyjnego.
Umowy dotyczące prowadzenia zajęć dydaktycznych na uczelni, charakteryzujące się powtarzalnością czynności i brakiem indywidualnych cech dzieła, należy kwalifikować jako umowy o świadczenie usług, do których stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące zlecenia. Wykonywanie takich umów podlega obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego zgodnie z art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. e ustawy o świadczeniach opieki
Umowy o dzieło muszą wskazywać na jednorazowy, samoistny, materialny lub niematerialny rezultat, który można poddać weryfikacji, aby nie były traktowane jako umowy o świadczenie usług, co wiąże się z obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego. Strony umowy nie mogą swoją wolą zmieniać charakteru obowiązków publicznoprawnych wynikających z prawa.
Umowa dydaktyczna polegająca na prowadzeniu zajęć, której przedmiotem jest wykonywanie powtarzalnych czynności dydaktycznych, spełniających kryteria starannego działania, jest umową o świadczenie usług (art. 750 k.c.), a nie umową o dzieło (art. 627 k.c.), co skutkuje obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego (art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. e ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej).
Umowa o świadczenie usług, która nie prowadzi do powstania konkretnego, jednorazowego rezultatu, nie może być uznana za umowę o dzieło, a obowiązek ubezpieczenia zdrowotnego dotyczy m.in. osób wykonujących pracę na podstawie takich umów (umów o świadczenie usług, do których stosuje się przepisy o umowie zlecenia).
Zgodnie z art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych, dla przyznania świadczenia pielęgnacyjnego kluczowe jest, aby rezygnacja z zatrudnienia lub niepodejmowanie go było bezpośrednio związane z koniecznością sprawowania opieki nad niepełnosprawnym członkiem rodziny, niezależnie od wcześniejszej aktywności zawodowej osoby ubiegającej się o to świadczenie.
Umowa, której przedmiotem jest opracowanie układu choreograficznego oraz jego artystyczne wykonanie, jest umową o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy o zleceniu, a nie umową o dzieło.
Wykonywanie pracy dydaktycznej na podstawie umowy o świadczenie usług na uczelni wyższej podlega obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego zgodnie z art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. e) ustawy o świadczeniach, gdyż umowy te są umowami starannego działania, a nie umowami o dzieło.
Umowa o świadczenie usług, z której rezultatem nie jest jednorazowe i weryfikowalne dzieło, a której celem jest przekazywanie wiedzy i realizacja programu nauczania, nie jest umową o dzieło, lecz umową zlecenia. W takich przypadkach, wynagrodzenie za powtarzalne czynności dydaktyczne podlega obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego.
W postępowaniu dotyczącym przyznania świadczenia w drodze wyjątku nie ma możliwości weryfikacji treści orzeczenia lekarza orzecznika lub komisji lekarskiej ZUS, a decyzja organu powinna być oparta na treści tego orzeczenia.