Wyrok NSA z dnia 27 maja 2021 r., sygn. II FSK 3446/18
Inne; Podatkowe postępowanie
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Jerzy Płusa, Sędziowie Sędzia NSA Beata Cieloch (sprawozdawca), Sędzia WSA del. Alina Rzepecka, po rozpoznaniu w dniu 27 maja 2021 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 13 czerwca 2018 r. sygn. akt III SA/Wa 2570/17 w sprawie ze skargi M. I. na postanowienie Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 22 maja 2017 r. nr [...] w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie wniosku o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego 1) uchyla zaskarżony wyrok w całości, 2) oddala skargę, 3) zasądza od M. I. na rzecz Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej kwotę 460 (czterysta sześćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
Wyrokiem z 13 czerwca 2018 r. sygn. akt III SA/Wa 2570/17 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uwzględnił skargę M. I. (dalej: "Skarżący") na postanowienie Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 22 maja 2017 r. w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie wniosku o udzielenie interpretacji indywidualnej. Treść uzasadnienia zaskarżonego orzeczenia dostępna jest w serwisie internetowym CBOSA (orzeczenia.nsa.gov.pl). Sąd pierwszej instancji orzekał w następującym stanie sprawy: Skarżący 30 grudnia 2016 r. złożył wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sposobu ustalenia przychodu z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości. We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe: Wnioskodawca jest właścicielem lokalu mieszkalnego stanowiącego przedmiot odrębnej własności (zwanego dalej "Nieruchomością"), który w 2013 r. otrzymał w darowiźnie od swojego ojca. W momencie darowizny w dziale IV księgi wieczystej Nieruchomości wpisana była hipoteka umowna do kwoty 300.000 zł na rzecz A. B. Hipoteka ta obciąża Nieruchomość do chwili obecnej. Wartość przedmiotu darowizny w umowie darowizny określono na kwotę 420.000 zł, przy czym określając tę wartość strony nie wzięły pod uwagę obciążającej Nieruchomość hipoteki, lecz wartość rynkową Nieruchomości bez obciążeń. Wnioskodawca zamierza sprzedać Nieruchomość A. B. za kwotę odpowiadającą wartości rynkowej pomniejszonej o wysokość hipoteki umownej wpisanej w dziale IV księgi wieczystej. Sprzedaż ma mieć miejsce przed upływem 5 lat od dnia nabycia Nieruchomości przez Wnioskodawcę. W odniesieniu do przedstawionego zdarzenia przyszłego sformułowano następujące pytania. 1) Czy w związku ze sprzedażą Nieruchomości A. B. przychodem Wnioskodawcy będzie wartość Nieruchomości wyrażona w cenie określonej w umowie, jeśli cena ta będzie ustalona jako różnica pomiędzy wartością rynkową Nieruchomości bez obciążeń, a kwotą obciążającej Nieruchomość hipoteki na rzecz A. B., pomniejszona dodatkowo o koszty odpłatnego zbycia Nieruchomości na rzecz A. B.? 2) Czy ustalanie ceny w umowie sprzedaży Nieruchomości zawartej pomiędzy Wnioskodawcą i A. B. poprzez pomniejszenie wartości rynkowej Nieruchomości bez obciążeń o kwotę obciążającej Nieruchomość hipoteki przysługującej A. B. jest okolicznością, która wskazuje na to, że wyrażona w umowie cena Nieruchomości znacznie odbiega od wartości rynkowej w rozumieniu art. 19 ust. 1, 3 i 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1509, dalej: "u.p.d.o.f.") ? 3) Czy w przypadku obciążenia Nieruchomości dalszymi hipotekami (w tym hipotekami przymusowymi) Wnioskodawca określając w umowie sprzedaży cenę Nieruchomości może pomniejszyć wartość rynkową Nieruchomości bez obciążeń o kwoty obciążających Nieruchomość wszystkich hipotek, w tym także hipotek przysługujących nabywcy Nieruchomości, nie narażając się na zarzut, że cena wyrażona w umowie znacznie odbiega od wartości rynkowej w rozumieniu art. 19 ust. 1, 3 i 4 u.p.d.o.f.? Stanowisko Wnioskodawcy odnośnie pytania nr 2: W ocenie Skarżącego istota pytania sprowadza się do tego, czy wartość rynkowa Nieruchomości w rozumieniu art. 19 ust. 1, 3 i 4 u.p.d.o.f. jest wartością uwzględniającą obciążenia wynikające z hipotek ustanowionych na Nieruchomości. Zgodnie z art. 19 ust. 3 ww. ustawy wartość rynkową określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca odpłatnego zbycia. Kryteria ustalania wartości rynkowej abstrahują zatem od tego, kto jest nabywcą danej rzeczy, a wartość rynkowa odnosi się - jak to już wynika z jej nazwy - do pewnego rynku, czyli cen jakie pojawiłyby się w transakcjach pomiędzy różnymi podmiotami. Jednocześnie wartość rynkowa powinna uwzględniać stan rzeczy, a więc także związane z nią obciążenia. Trudno zakładać, że w transakcjach rynkowych normalną praktyką będzie zapłata za nabycie Nieruchomości obciążonej hipoteką kwoty odpowiadającej jej wartości bez hipoteki. W tej sytuacji pomniejszenie wartości rynkowej Nieruchomości ustalonej bez obciążającej ją hipoteki o aktualną wysokość zobowiązań zabezpieczonych hipoteką na Nieruchomości ustanowioną na rzecz A. B. pozwala na ustalenie wartości rynkowej Nieruchomości w takim jej stanie, w jakim jest ona sprzedawana. Ustalenie zatem tej wysokości ceny w umowie sprzedaży Nieruchomości przez Wnioskodawcę na rzecz A. B. nie może być zakwestionowane na podstawie art. 19 ust. 1, 3 i 4 u.p.d.o.f., bowiem taka cena Nieruchomości nie odbiega od jej wartości rynkowej. Stanowisko Wnioskodawcy odnośnie pytania nr 3. Stanowisko Wnioskodawcy jest w tym przypadku analogiczne jak w odniesieniu do pytania nr 2. Wartość rynkowa Nieruchomości ustalana zgodnie z art. 19 ust. 3 u.p.d.o.f. powinna uwzględniać to, że Nieruchomość jest obciążona hipotekami. Nie jest istotne czy są to hipoteki umowne czy przymusowe, ani też to, na czyją rzecz zostały one ustanowione. Realną wartością rynkową Nieruchomości, uwzględniającą jej stan w momencie sprzedaży, jest bowiem wartość stanowiąca różnicę pomiędzy wartością Nieruchomości bez hipotek a aktualną wysokością zobowiązań zabezpieczonych hipotekami na Nieruchomości. Ustalenie zatem w tej wysokości ceny w umowie sprzedaży Nieruchomości przez Wnioskodawcę na rzecz A. B. nie może być zakwestionowane na podstawie art. 19 ust. 1, 3 i 4 u.p.d.o.f., bowiem taka cena Nieruchomości nie odbiega od jej wartości rynkowej. Postanowieniem z 21 marca 2017 r. odmówiono wszczęcia postępowania w sprawie wniosku o udzielenie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie pytania nr 2 i nr 3.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
