Wyrok NSA z dnia 2 września 2016 r., sygn. I OSK 168/15
Przepisy ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy wykluczają dopuszczalność wypłaty za ten sam okres dwóch świadczeń, tj. zasiłku dla bezrobotnych i zasiłku chorobowego.
Teza od Redakcji
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Jolanta Rajewska, Sędzia NSA Marek Stojanowski, Sędzia del. WSA Marian Wolanin (spr.), Protokolant starszy asystent sędziego Joanna Ukalska, po rozpoznaniu w dniu 2 września 2016 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej W. D. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 30 września 2014 r. sygn. akt IV SA/Gl 690/12 w sprawie ze skargi W. D. na decyzję Wojewody [...] z dnia [...] czerwca 2012 r. nr [...] w przedmiocie zwrotu nienależnego świadczenia oddala skargę kasacyjną
Uzasadnienie
Zaskarżonym wyrokiem z dnia 30 września 2014 r., sygn. akt IV SA/Gl 690/12, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach oddalił skargę W. D. na decyzję Wojewody [...] z dnia [...] czerwca 2012 r., Nr [...], w przedmiocie zwrotu nienależnego świadczenia.
W uzasadnieniu wyroku wskazano, że decyzją Prezydenta Miasta [...] z dnia [...] kwietnia 2012 r., Nr [...], zobowiązano W. D. do zwrotu nienależnie pobranych świadczeń, tj. zasiłku dla bezrobotnych za okres od 30 czerwca 2010 r. do 24 sierpnia 2010 r. w łącznej kwocie brutto 1.285,70 zł. W wyniku złożenia odwołania Wojewoda [...] decyzją z dnia [...] czerwca 2012 r., Nr [...], uchylił decyzje organu pierwszej instancji i orzekł - na podstawie art. 76 ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415, ze zm.) - o obowiązku zwrotu nienależnie pobranego świadczenia, tj. zasiłku dla bezrobotnych, za okres od 30 czerwca 2010 r. do 24 sierpnia 2010 r. w łącznej kwocie brutto: 1.285,70 zł. Według organu odwoławczego W. D. został zarejestrowany w Powiatowym Urzędzie Pracy w [...] 10 czerwca 2010 r. uzyskując status osoby bezrobotnej, której przyznano prawo do zasiłku od dnia 11 czerwca 2010 r. w wysokości 714,30 zł. miesięcznie. Status osoby bezrobotnej i prawo do zasiłku dla bezrobotnych odwołujący utracił z dniem 4 stycznia 2011 r. z powodu pozostawania niezdolnym do pracy wskutek choroby przez nieprzerwany okres 90 dni. W dniu 26 stycznia 2012 r. do Powiatowego Urzędu Pracy w [...] wpłynęło pismo Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w [...] (nr [...] z dnia [...] stycznia 2012 r.) z którego wynika, że zgodnie z wyrokiem Sądu z dnia [...] stycznia 2012 r. W. D. wypłacony został zasiłek chorobowy za okres od 30 czerwca 2010 r. do 24 sierpnia 2010 r. Dlatego też, organ zatrudnienia w dniu 15 lutego 2012 r. skierował do strony zawiadomienie o wszczęciu postępowania w sprawie pozbawienia statusu osoby bezrobotnej oraz prawa do zasiłku na okres od 30 czerwca 2010 r. do 24 sierpnia 2010 r. Odwołujący korzystając z przysługującego mu prawa składania wyjaśnień, zgłosił się 24 lutego 2012 r. do Urzędu Pracy wyjaśniając, iż organ rentowy winien zwrócić zasiłek chorobowy od dnia 14 maja 2010 r., a nie od 30 czerwca 2010 r. Z kolei w dniu 2 marca 2012 r. złożył w organie zatrudnienia dowody w sprawie, tj. wyrok Sądu Rejonowego w [...] z dnia [...] września 2011 r. wraz z uzasadnieniem oraz wyrok Sądu Okręgowego w [...] z dnia [...] grudnia 2011 r. wraz z uzasadnieniem oraz opinię sądową psychiatryczno-psychologiczną z dnia [...] lutego 2011 r. Organ zatrudnienia uwzględniając powyższe wydał w dniu [...] marca 2012 r. ostateczną decyzję, orzekając na podstawie art. 78 ust. 4 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, o pozbawieniu strony statusu osoby bezrobotnej oraz prawa do zasiłku za okres od 30 czerwca 2010 r. do 24 sierpnia 2010 r. Organ wskazał, że zgodnie z art. 76 ust. 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy osoba, która pobrała nienależne świadczenie pieniężne jest obowiązana do zwrotu, w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji, kwoty otrzymanego świadczenia wraz z przekazaną od tego świadczenia zaliczką na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz składką na ubezpieczenie zdrowotne. W myśl zaś art. 76 ust. 2 pkt 1 powołanej ustawy, za nienależnie pobrane świadczenie pieniężne uważa się świadczenie pieniężne wypłacone mimo zaistnienia okoliczności powodujących ustanie prawa do jego pobierania, jeżeli pobierający to świadczenie był pouczony o tych okolicznościach. Odwołujący na mocy ostatecznej decyzji organu zatrudnienia z dnia [...] marca 2012 r. utracił na podstawie art. 78 ust. 4 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, status osoby bezrobotnej i prawo do zasiłku na okres od 30 czerwca 2010 r. do 24 sierpnia 2010 r. w związku z przyznaniem za ten okres zasiłku chorobowego. W ocenie organu odwoławczego, należało orzec o obowiązku zwrotu przez W. D. nienależnie pobranego świadczenia z Funduszu Pracy, ale w oparciu o inny przepis prawa materialnego niż wskazany przez organ pierwszej instancji. Dla uznania bowiem, że wypłacone z Funduszu Pracy świadczenie jest nienależne, nie jest wymagane zawinienie osoby pobierającej to świadczenie. Wystarczy, że równocześnie było wypłacane świadczenie z Funduszu Pracy i dana osoba w tym czasie nabyła prawo do zasiłku chorobowego, a organ rentowy nie dokonał kompensacji, na co wskazują zgromadzone dowody w sprawie. Z art. 76 ust. 1 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy wynika, że osoba, która pobrała nienależne świadczenie obowiązana jest do jego zwrotu. Aby można jednak było mówić o zwrocie nienależnego świadczenia należy wyjaśnić, jakie świadczenie należy uznać za nienależne. Kwestię tę reguluje art. 76 ust. 2 powołanej ustawy, który wyszczególnia osiem przypadków, kiedy świadczenie uważa się za nienależnie pobrane. Z punku 3 tego przepisu wynika, że za nienależnie pobrane świadczenie uważa się zasiłek, stypendium lub inne świadczenie pieniężne finansowane z Funduszu Pracy wypłacone osobie za okres, za który nabyła prawo do emerytury, świadczenia przedemerytalnego, renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej, renty rodzinnej, renty socjalnej, zasiłku macierzyńskiego, zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego, zasiłku chorobowego lub świadczenia rehabilitacyjnego, jeżeli organ rentowy, który przyznał świadczenie, nie dokonał jego pomniejszenia na zasadach określonych w art. 78 ustawy. W rozpoznawanej sprawie bezspornym jest, że W. D. został wypłacony zasiłek chorobowy za okres od 30 czerwca 2010 r. do 24 sierpnia 2010 r., co potwierdza pismo organu rentowego z dnia [...] stycznia 2012 r., podczas gdy za ten okres uprawniony był do pobierania zasiłku dla bezrobotnych. Ponadto organ rentowy, który wypłacił stronie świadczenie z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, nie dokonał pomniejszenia kwoty zasiłku dla bezrobotnych na zasadach określonych w art. 78 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, tj. nie zaliczył pobranego zasiłku dla bezrobotnych na poczet przyznanego zasiłku chorobowego, a następnie nie przekazał tej kwoty na rachunek Funduszu Pracy Powiatowego Urzędu Pracy w [...]. Odwołujący pobierał więc zasiłek dla bezrobotnych za okres, za który nabył zasiłek chorobowy, a ponieważ organ rentowy nie dokonał pomniejszenia wypłaconego świadczenia, to wypłacony stronie zasiłek dla bezrobotnych jest świadczeniem nienależnym podlegającym zwrotowi w myśl art. 76 ust. 1 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Z akt sprawy administracyjnej wynika przy tym, że W. D. był pouczony o warunkach nabycia i posiadania statusu osoby bezrobotnej, w tym zobowiązał się do zwrotu w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji, nienależnie pobranego świadczenia z Funduszu Pracy, w przypadku otrzymania za ten sam okres m.in. zasiłku chorobowego, jeżeli organ rentowy nie dokonał stosownych potrąceń. Skoro więc ostateczną decyzją z dnia [...] marca 2012 r., organ pierwszej instancji orzekł o pozbawieniu odwołującego statusu osoby bezrobotnej i prawa do zasiłku za okres od 30 czerwca 2010 r. do 24 sierpnia 2010 r., to pobrany za ten okres zasiłek dla bezrobotnych jest świadczeniem nienależnym podlegającym zwrotowi. Złożony do akt sprawy dowód w postaci pisma ZUS Oddział w [...] z dnia [...] stycznia 2012 r., jest wiążący zarówno dla organu zatrudnienia jak i organu drugiej instancji, a wszelkie uwagi w tym zakresie strona winna kierować do organu rentowego. Ponadto, z wyroków właściwych sądów (z dnia [...] września 2011 r. i z dnia [...] grudnia 2011 r.), których uzasadnienia odwołujący załączył do akt sprawy, wynika także, że przyznano W. D. prawo do zasiłku chorobowego od 30 czerwca 2010 r. do 24 sierpnia 2010 r. Przyjęcie przez organ zatrudnienia innej daty przyznania zasiłku chorobowego, niż wskazana w piśmie organu rentowego, tj. od dnia 14 maja 2010 r. do 10 czerwca 2010 r., jak sugeruje strona, wykluczałoby w ogóle możliwość nabycia przez odwołującego statusu osoby bezrobotnej w dniu 10 czerwca 2010 r. i przyznania prawa do zasiłku od dnia 11 czerwca 2010 r.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
