Wyrok NSA z dnia 24 listopada 2022 r., sygn. III OSK 4776/21
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Mirosław Wincenciak Sędziowie: sędzia NSA Przemysław Szustakiewicz sędzia del. WSA Beata Jezielska (spr.) po rozpoznaniu w dniu 24 listopada 2022 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej K. K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 10 grudnia 2020 r. sygn. akt II SA/Wa 1796/19 w sprawie ze skargi K. K. na decyzję Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 marca 2019 r. nr [...] w przedmiocie przyznania świadczenia w drodze wyjątku oddala skargę kasacyjną
Uzasadnienie
Wyrokiem z 10 grudnia 2020 r. (sygn. akt II SA/Wa 1796/19) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, po rozpoznaniu sprawy ze skargi K. K. na decyzję Prezesa Rady Ministrów z 20 marca 2019 r. w przedmiocie przyznania świadczenia w drodze wyjątku, na podstawie art. 151 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jednolity na dzień orzekania przez WSA Dz.U. z 2019 r., poz. 2325 ze zm., dalej jako: p.p.s.a.), oddalił skargę. W uzasadnieniu wyroku Sąd I instancji wskazał, że zgodnie z treścią art. 82 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz.U. z 2018 r., poz. 1270 ze zm., dalej jako: u.o.e.i.r.) Prezes Rady Ministrów w szczególnie uzasadnionych przypadkach może przyznać emeryturę lub rentę na warunkach i w wysokości innej niż określone w ustawie. Podano, że WSA szczególnie uzasadniony przypadek należy wiązać z uhonorowaniem wyjątkowych osiągnięć indywidualnych w określonej dziedzinie aktywności, również w znaczeniu niepowtarzalnych. W związku z tym świadczenie w drodze wyjątku nie może dotyczyć sytuacji wyłącznie trudnych pod względem bytowym i materialnym, ale które nie wyróżniają się owym szczególnym charakterem. Wskazano, że celem tego świadczenia nie jest jedynie poprawa sytuacji życiowej, ale uhonorowanie osób, które zasłużyły się dla kraju w sposób szczególny, przez co należy rozumieć oddanie w sposób niepowtarzalny, wybitnych zasług w sferze artystycznej, zawodowej czy społecznej. Świadczenia specjalne przyznawane przez Prezesa RM są świadczeniami przyznawanymi w sytuacjach nadzwyczajnych, a nie powszechnych. Nie mogą one bowiem stanowić odszkodowania, żadnej rekompensaty czy też zadośćuczynienia za doznane krzywdy, cierpienia, represje oraz nie mają charakteru roszczeniowego. Wskazano, że do kompetencji Prezesa RM należy określenie w sposób zindywidualizowany, czy konkretny przypadek należy uznać za szczególnie uzasadniony w rozumieniu art. 82 ust. 1 u.o.e.i.r. Decyzja wydana na podstawie tego przepisu ma zatem charakter fakultatywny i podejmowana jest w ramach tzw. uznania administracyjnego. WSA podzielił stanowisko organu, że w świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego nie można stwierdzić, że w przypadku skarżącego zaistniał szczególnie uzasadniony przypadek uzasadniający przyznanie świadczenia na podstawie art. 82 ust. 1 u.o.e.i.r. Gdyby bowiem przyjąć za prawidłowy odmienny punkt widzenia, wówczas należałoby przyznać świadczenia specjalne wielu osobom, które w latach 80-tych w jakikolwiek sposób zaangażowały się w działalność opozycyjną, tak jak skarżący, a wtedy świadczenia specjalne Prezesa RM utraciłyby swój wyjątkowy charakter, stając się świadczeniami o charakterze niemal powszechnym. W ocenie WSA, przywoływane przez skarżącego okoliczności słusznie uznane zostały przez organ za niewystarczające by stwierdzić, że winien on być zaliczony do grona osób, o których mowa w art. 82 ust. 1 u.o.e.i.r. Sąd wskazał, że nie kwestionuje, że obecna sytuacja życiowa skarżącego jest trudna, ale sama sytuacja nie przesądza jeszcze o konieczności przyznania świadczenia. Szczególnie uzasadniony przypadek wiązać się winien bowiem nie tylko z ekstremalnie nawet trudną sytuacją bytową, lecz także ze szczególnymi właściwościami osoby ubiegającej się o przyznanie tego świadczenia, wskazującymi na wyjątkowość danego przypadku w aspekcie społecznym.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
