Wyrok NSA z dnia 28 września 2022 r., sygn. II OSK 2834/19
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Grzegorz Czerwiński Sędziowie Sędzia NSA Andrzej Jurkiewicz (spr.) Sędzia del. WSA Agnieszka Wilczewska - Rzepecka Protokolant sekretarz sądowy Olga Jasionek po rozpoznaniu w dniu 28 września 2022 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej U.K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 17 maja 2019 r. sygn. akt II SA/Kr 248/19 w sprawie ze skargi U.K. na uchwałę Gminy [...] z dnia [...]czerwca 2018 r. nr [...] w przedmiocie aktualizacji miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego 1. oddala skargę kasacyjną, 2. zasądza od U. K. na rzecz Gminy [...] kwotę 240 (dwieście czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie, wyrokiem z dnia 17 maja 2019 r., II SA/Kr 248/19, oddalił skargę U. K. na uchwałę Gminy [...] z dnia [...] czerwca 2018 r. nr [...] w przedmiocie aktualizacji miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
Powyższy wyrok zapadł w następujących okolicznościach faktycznych i prawnych sprawy:
Pismem z dnia 16 stycznia 2019 r. U. K. wniosła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie skargę na uchwałę Rady Miejskiej w [...] z dnia [...] czerwca 2018 r. nr [...] w sprawie aktualizacji miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego sołectw: [...], [...], [...], [...], [...], [...], [...], [...], [...], [...][...], [...], [...], [...] w gminie [...]. Zaskarżonej uchwale zarzuciła naruszenie: art. 4 ust. 1 i 6 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (u.p.z.p.) poprzez przekroczenie władztwa planistycznego oraz naruszenie zasady proporcjonalności, polegające na przeznaczeniu części nieruchomości oznaczonej jako działka nr [...] w terenie KDW tj. drogi dojazdowej wewnętrznej, w sytuacji, gdy planowana droga wewnętrzna ma stanowić dojazd do nieruchomości, znajdujących się w sąsiedztwie działki [...], które nie są zabudowane ani zagospodarowane, stanowią nieużytki, a nie do działki nr [...]; § 10 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie wymaganego zakresu projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego poprzez pominięcie aktualnego stanu zagospodarowania nieruchomości - działki nr [...] oraz działek sąsiednich i przyjęcie, że obsługa komunikacyjna dla działek sąsiednich, powinna przebiegać poprzez część działki nr [...]; art. 4 ust. 1 i 6 ust. 1 i 2 i art. 15 ust. 1 pkt 10 u.p.z.p. poprzez przeznaczenie części nieruchomości skarżącej pod drogę dojazdową wewnętrzną. Droga, która ma być usytuowana na nieruchomości skarżącej - KDW i która ma na celu obsługę komunikacyjną przyległych do niej działek, nie została zaplanowana jako droga publiczna, lecz droga wewnętrzna. Wyklucza to jej wywłaszczenie, a co za tym idzie budowa drogi wewnętrznej nie może zostać zrealizowana bez zgody skarżącej i bez zawarcia pomiędzy nią a gminą umowy uprawniającej do dysponowania nieruchomością na cele budowlane. Skarżąca natomiast nie wyraża zgody na przeprowadzenie po części jej nieruchomości drogi wewnętrznej na potrzeby nieruchomości sąsiednich, z których w całości taka droga mogłaby zostać wydzielona, bowiem nieruchomości sąsiednie stanowią nieużytki i nie są zagospodarowane, natomiast ustalenia uchwały, umożliwiają im zagospodarowanie terenu na cele mieszkaniowe. Wydzielenie części działki nr [...] celem ustanowienia dojazdu do działek sąsiednich przekracza proporcje związane z wyznaczaniem nowej zabudowy i w sposób nieadekwatny obciążą działkę nr [...], mimo iż jest ona zagospodarowana oraz ma dojazd do drogi publicznej i z wydzielonej drogi wewnętrznej skarżąca nie będzie korzystać, a być może nawet nie będzie mogła korzystać, z uwagi na jej charakter i stan własności jako drogi prywatnej. Podniesiono zarzut naruszenia art. 1 ust. 2 pkt 7 i 9 u.p.z.p. w zw. art. 6 ust. 2 pkt 2 i 28 ust. 1 tej ustawy w zw. z art. 64 ust. 2 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej poprzez ustanowienie przeznaczenia terenu niezgodnie z prawem, ograniczający w nieuzasadniony sposób prawo własności skarżącej poprzez wprowadzenie w uchwale zapisu, na mocy którego część nieruchomości skarżącej została przeznaczona pod budowę drogi wewnętrznej oznaczonej na rysunku planu symbolem KDW; art. 2, 21, 32 ust. 1 i 64 Konstytucji oraz art. 1 protokołu nr 1 do europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, poprzez nieuwzględnienie obowiązku poszanowania prawa własności, urzeczywistniania zasad sprawiedliwości społecznej, a także równego, podmiotowego traktowania przez władzę publiczną, a w konsekwencji ustalenie dla znajdujących się w bezpośrednim sąsiedztwie terenów drogi dojazdowej wewnętrznej, przechodzącej przez nieruchomość skarżącej, mimo iż tereny znajdujące się w bezpośrednim sąsiedztwie nieruchomości oznaczonej jako działka nr [...] w [...], dla których ustalono przeznaczenie w terenach zabudowy mieszkaniowej są wystarczające do wydzielenia z ich części teren pod budowę drogi wewnętrznej, umożliwiającej dojazd do nowej zabudowy mieszkaniowej.
W odpowiedzi na skargę Rada Miejska w [...] wniosła o jej oddalenie. Organ wskazał m.in., że według treści planu nieruchomość skarżącej znajduje się obecnie w terenach zabudowy mieszkaniowo - usługowej oznaczonej symbolem MNR2 oraz w terenach dróg wewnętrznych oznaczonych symbolem KDW. W poprzednim miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego przyjętym uchwałą Rady Miejskiej w [...] z dnia [...] września 2003 r. nr [...]zaktualizowanym uchwałą Rady Miejskiej w [...] z dnia [...] października 2006 r. nr [...]należąca do skarżącej nieruchomość znajdowała się poza terenami budowlanymi, częściowo w terenach upraw polowych oznaczonych symbolem R, a także częściowo w terenie dla którego nie obowiązywał miejscowy plan. Przepis art. 15 ust. 2 pkt 10 u.p.z.p. nakłada na gminę obowiązek określenia w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego zasad modernizacji, rozbudowy i budowy systemów komunikacji i infrastruktury technicznej. Mając powyższe na względzie w planie przyjęto niezbędne rozwiązania w zakresie systemu komunikacyjnego w obrębie nieruchomości skarżącej. Zanim doszło do uchwalenia uchwały, w ocenie organu wszelkie niezbędne w tym zakresie analizy zostały prawidłowo przeprowadzone, z uwzględnieniem proporcjonalności zastosowanych rozwiązań planistycznych. W związku z wprowadzeniem na obszarze działki nr [...] i w jej sąsiedztwie terenów zabudowy mieszkaniowo - usługowej oznaczonej symbolem MNR2 zaszła racjonalna potrzeba zaplanowania w tym obszarze także niezbędnej infrastruktury komunikacyjnej. Postanowiono zatem dokonać zabezpieczenia przed zabudową obszarów, które winny być przeznaczone na organizację potencjalnych dróg dojazdowych, w tym m.in. drogi wewnętrznej KDW będącej przedmiotem skargi. Zdaniem organu przyjęte rozwiązanie w zakresie siatki dróg wewnętrznych na ocenianym obszarze jest racjonalne i uzasadnione. Taki przebieg projektowanych dróg, w tym przedmiotowej drogi KDW wynika głównie z analizy przebiegu granic działek lub ich charakteru i uwzględnia w maksymalnym stopniu interes wszystkich właścicieli nieruchomości w tym obszarze (również skarżącej). Celem takiego rozwiązania było również przyjęcie siatki dróg w sposób maksymalnie zapobiegający zabudowaniu terenu w sposób chaotyczny, w tym uniemożliwiający doprowadzenie do niego infrastruktury związanej z dostarczeniem mediów. Wskazane w skardze zabezpieczenie terenu dla drogi wewnętrznej KDW ma miejsce w obszarze granic szeregu działek z projektowaną drogą, w tym w minimalnej części (mniejszej od działek sąsiednich na południe od nieruchomości skarżącej) po granicy działki nr [...], która była dotąd w planie zagospodarowania przestrzennego wskazana jako tereny R - tereny upraw polowych. Nie jest zatem tak, jak zdaje się twierdzić skarżąca, że w zakresie poczynionego aktu planowania nie uwzględniono jej interesów i praw, że realizacja szlaku komunikacyjnego odbywa się z wyłącznym lub nadmiernym pokrzywdzeniem jej prawa własności, bez proporcjonalnego uszczuplenia ze strony innych właścicieli, do których należą nieruchomości sąsiednie. Wręcz przeciwnie, z uwagi na granice działek i ich ukształtowanie, dokonując aktu planowania przyjęto rozwiązanie, zgodnie z którym to właśnie nieruchomość skarżącej w najmniejszym stopniu doznała ograniczeń, w porównaniu do innych nieruchomości sąsiednich. Dokonując tego starano się tak zaplanować przebieg przyszłej drogi wewnętrznej, tak aby, po pierwsze nie dzieliła ona poszczególnych działek ewidencyjnych na większe części. Po drugie, aby potencjalni beneficjenci rozwiązania komunikacyjnego w możliwie równym stopniu partycypowali w tej specyficznej, choć koniecznej dla prawidłowego zagospodarowania terenu zgodnie z przyjętym przeznaczeniem uciążliwości. Wykorzystano do tego zatem przebieg granic, co z punktu widzenia racjonalności wydaje się najbardziej adekwatne, a co więcej sprawiedliwe. Nie bez znaczenia w niniejszej sprawie jest również i to, że jak wynika z treści księgi wieczystej skarżąca nie ma zapewnionego prawnego dostępu do drogi publicznej. Korzysta ona jedynie faktycznie z przejazdu po działce o użytku drogowym nr [...] (będącej własnością Gminy [...]) do drogi publicznej posadowionej na działce nr [...]. W związku z powyższym również w interesie skarżącej jest zabezpieczenie w planie zagospodarowania przestrzennego odpowiednich "dróg", które pozwolą na dojazd do jej nieruchomości. Ponadto aktualne zagospodarowanie działki nr [...] (o powierzchni 0,29 ha) i zapisy planu pozwalają na wydzielenie z tej nieruchomości samodzielnej działki budowlanej, która może skorzystać z przewidzianego w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego układu komunikacyjnego. W jego braku byłoby to przecież niemożliwe. Stąd prowadzenie projektowanych szlaków komunikacyjnych tego obszaru wzdłuż istniejących granic rozgraniczających poszczególne nieruchomości w sposób jak najbardziej proporcjonalny uznać należy za przejaw właściwej realizacji przez Radę Miejską w [...] jej uprawnień w zakresie władztwa planistycznego.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
