07.12.2022 Ubezpieczenia

Wyrok SN z dnia 7 grudnia 2022 r., sygn. I USKP 4/22

Okres odbywania zasadniczej służby wojskowej, w szczególnych warunkach lub charakterze, może być zaliczony do stażu pracy wymaganego do nabycia prawa do emerytury w niższym wieku emerytalnym, jeśli po zakończeniu służby pracownik podjął zatrudnienie w tym samym zakładzie pracy w ciągu trzydziestu dni, zgodnie z art. 108 ust. 1 ustawy o powszechnym obowiązku obrony.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Katarzyna Gonera (przewodniczący) ‎

SSN Józef Iwulski

SSN Maciej Pacuda (sprawozdawca)

w sprawie z odwołania A.S. ‎przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w Zabrzu ‎o prawo do emerytury górniczej, ‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 7 grudnia 2022 r., ‎skargi kasacyjnej ubezpieczonego od wyroku Sądu Apelacyjnego w Katowicach ‎z dnia 8 października 2020 r., sygn. akt III AUa 1843/20,

1) uchyla zaskarżony wyrok i oddala apelację,

2) zasądza od organu rentowego na rzecz odwołującego się kwotę 240 (dwieście czterdzieści) złotych tytułem kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu kasacyjnym.

Uzasadnienie

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gliwicach wyrokiem z dnia 15 czerwca 2020 r. zmienił decyzję Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w Zabrzu z dnia 2 kwietnia 2020 r. w ten sposób, że przyznał ubezpieczonemu A.S. prawo do emerytury górniczej począwszy od dnia 1 marca 2020 r.

Sąd Okręgowy ustalił, że ubezpieczony był pracownikiem K. zatrudnionym na stanowisku młodszego górnika pod ziemią od dnia 5 stycznia 1993 r. do dnia 25 października 1993 r., po czym w okresie od dnia 26 października 1993 r. do dnia 12 kwietnia 1995 r. (przez 1 rok, 5 miesięcy i 16 dni) odbywał zasadniczą służbę wojskową. Do pracy na poprzednim stanowisku powrócił w dniu 11 maja 1995 r. Łącznie wykazał 23 lata, 8 miesięcy i 24 dni pracy górniczej wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pod ziemią. Wniosek o przyznanie prawa do emerytury górniczej bez względu na wiek oraz wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym na dochody budżetu państwa złożył w dniu 20 marca 2020 r.

Powołując się na tak ustalony stan faktyczny sprawy, Sąd pierwszej instancji stwierdził, że przy uwzględnieniu okresu służby wojskowej w czasie wykonywania pracy górniczej ubezpieczony legitymowałby się 25-letnim okresem pracy górniczej pod ziemią, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Sąd ten uznał równocześnie, że kwalifikację służby wojskowej dla celów emerytalnych należy analizować przez pryzmat ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. Nr 44, poz. 220 ze zm., dalej jako ustawa o powszechnym obowiązku obrony), w brzmieniu obowiązującym w dacie podjęcia przez ubezpieczonego zatrudnienia po zakończeniu służby wojskowej, a w szczególności przy wzięciu pod uwagę art. 120 ust. 1 tej ustawy, która stanowi lex specialis w stosunku do ustawy emerytalnej. Odwołując się do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 30 stycznia 2018 r., I UK 513/16 (OSNP 2018 nr 9, poz. 127), Sąd Okręgowy przyjął, że jeżeli pracownik wrócił do zakładu pracy, jego zatrudnienie przed służbą wojskową, okres służby wojskowej i okres pracy po służbie wojskowej traktuje się tak, jakby to był nieprzerwany okres zatrudnienia w tym samym zakładzie pracy. W związku z tym okres czynnej służby wojskowej odbytej przez ubezpieczonego zatrudnionego na stanowisku górniczym pod ziemią, który po zakończeniu tej służby powrócił do tego zatrudnienia, traktuje się tak samo jak wykonywanie takiej pracy, a skoro okres ten podlega zaliczeniu do okresu zatrudnienia w zakresie wszystkich uprawnień uzależnionych od ilości lat pracy górniczej pod ziemią, to uwzględnia się go także w stażu pracy wymaganym do nabycia prawa do emerytury górniczej bez względu na wiek. Sąd pierwszej instancji powołał się również na stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w wyroku z dnia 3 sierpnia 2016 r., I UK 283/15 (LEX nr 2148646), zgodnie z którym Konstytucja RP ustanawia zakaz takich regulacji ustawowych lub dokonywania takiej wykładni przepisów prawa powszechnie obowiązującego, które dopuszczałyby możliwość jakiegokolwiek pokrzywdzenia obywatela z powodu wykonywania publicznego obowiązku obrony Ojczyzny.

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp
Powiązane dokumenty