Do przyznania świadczenia pielęgnacyjnego wymagana jest rezygnacja z prowadzenia działalności gospodarczej, w tym gospodarstwa rolnego, spowodowana koniecznością stałej opieki nad osobą niepełnosprawną, a nie jedynie formalne oświadczenie o takim zaprzestaniu. Teza od Redakcji

Przy ocenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego nie można odmówić jego przyznania osobie faktycznie sprawującej opiekę nad niepełnosprawnym członkiem rodziny wyłącznie z powodu istnienia innych uprawnionych do opieki członków rodziny, jeśli to właśnie ona zrezygnowała z pracy w celu jej sprawowania. Teza od Redakcji

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje osobie, która ze względu na konieczność sprawowania opieki nad niepełnosprawnym członkiem rodziny, rezygnuje z zatrudnienia, niezależnie od istnienia innych członków rodziny mogących potencjalnie uczestniczyć w sprawowaniu tej opieki. Teza od Redakcji

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje, gdy brak aktywności zawodowej wnioskodawcy jest bezpośrednio i ściśle spowodowany koniecznością sprawowania opieki, a wymiar tej opieki obiektywnie wymusza rezygnację z pracy lub wyklucza jej podjęcie.

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje osobie faktycznie sprawującej opiekę nad niepełnosprawnym członkiem rodziny, niezależnie od możliwości innych dzieci do podjęcia tej opieki, o ile opieka ta uniemożliwia podjęcie zatrudnienia. Teza od Redakcji

Świadczenie pielęgnacyjne powinno być przyznawane wtedy, gdy opieka nad osobą niepełnosprawną uniemożliwia podjęcie jakiejkolwiek pracy zarobkowej; samo posiadanie rodzeństwa nie wyklucza możliwości uzyskania tego świadczenia, o ile wnioskodawca spełnia wszystkie ustawowe przesłanki. Teza od Redakcji

Świadczenie pielęgnacyjne może być przyznane tylko wtedy, gdy wnioskodawca nie posiada prawa do konkurencyjnego świadczenia na ten sam okres, co oznacza, że muszą być spełnione wszystkie materialnoprawne przesłanki przed wydaniem decyzji przyznającej nowe świadczenie. Teza od Redakcji

Warunkiem przyznania świadczenia pielęgnacyjnego osobom, na których spoczywa obowiązek alimentacyjny względem niepełnosprawnej osoby wymagającej opieki, jest legitymowanie się przez osoby zobowiązane do alimentacji w pierwszej kolejności (rodziców, dzieci, małżonka) orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności (NSA, sygn. akt I OPS 2/22).

Świadczenie pielęgnacyjne może być przyznane dopiero od miesiąca następującego po ostatnim miesiącu, w którym przysługiwało konkurencyjne świadczenie, takie jak specjalny zasiłek opiekuńczy.

Osoba spokrewniona w drugim stopniu z osobą niepełnosprawną nie może ubiegać się o świadczenie pielęgnacyjne, jeśli rodzic osoby niepełnosprawnej, będący żyjącym, nie legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Osoba sprawująca opiekę nad niepełnosprawnym członkiem rodziny może być uprawniona do świadczenia pielęgnacyjnego, jeżeli zakres czynności opiekuńczych wypełnia ustawowe kryteria opieki koniecznej, stałej i długotrwałej, wykluczającej możliwość podjęcia zatrudnienia. Czynności dnia codziennego mogą być uznane za część opieki, jeśli są związane z bezpośrednią pomocą niepełnosprawnemu.

Osoba sprawująca opiekę nad niepełnosprawnym członkiem rodziny może ubiegać się o świadczenie pielęgnacyjne, mimo posiadania prawa do emerytury, pod warunkiem rezygnacji z pobierania emerytury i spełnienia warunków przewidzianych w ustawie o świadczeniach rodzinnych. Teza od Redakcji

Nielegitymowanie się przez małżonka osoby niepełnosprawnej orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności wyklucza przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego innym członkom rodziny zobowiązanym do świadczeń alimentacyjnych. Teza od Redakcji

Prawo do świadczenia pielęgnacyjnego w przypadku opieki nad osobą pozostającą w związku małżeńskim przysługuje tylko, jeżeli współmałżonek legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. Teza od Redakcji

W przypadku świadczenia pielęgnacyjnego niezbędne jest ustalenie bezpośredniego związku pomiędzy rezygnacją lub niepodjęciem zatrudnienia a koniecznością sprawowania opieki, która uniemożliwia wykonywanie pracy, a organ administracyjny ma prawo badać rzeczywisty zakres opieki, nawet jeśli osoba niepełnosprawna legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. Teza od Redakcji

Do przyznania świadczenia pielęgnacyjnego na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o świadczeniach rodzinnych, konieczne jest istnienie bezpośredniego związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy rezygnacją z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej a sprawowaniem opieki nad osobą niepełnosprawną, wykluczającego możliwość pogodzenia tych obowiązków.

Rezygnacja z zatrudnienia w celu sprawowania obowiązków codziennej opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, nawet jeśli osoba ta jest częściowo zdolna do samodzielnej egzystencji, uprawnia do świadczenia pielęgnacyjnego.

Osoba faktycznie sprawująca stałą i samodzielną opiekę nad niepełnosprawnym członkiem rodziny (nawet w obecności innych zobowiązanych do alimentacji) ma prawo do świadczenia pielęgnacyjnego, jeżeli spełnia warunki określone w art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych. Teza od Redakcji

Na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o świadczeniach rodzinnych, świadczenie pielęgnacyjne może być przyznane jednej z kilku osób zobowiązanych do alimentacji, jeżeli spełnia ona wszystkie ustawowe przesłanki, niezależnie od istnienia innych zobowiązanych do alimentacji członków rodziny. Teza od Redakcji