Przepisy ograniczające wysokość emerytur byłych funkcjonariuszy służb mundurowych, którzy po 1990 roku pełnili służbę w demokratycznym państwie, do przeciętnej emerytury FUS, są niezgodne z konstytucyjnymi zasadami równości, ochrony praw nabytych oraz sprawiedliwości społecznej.
Ocena, czy funkcjonariusz pełnił służbę na rzecz totalitarnego państwa, wymaga rozważenia wszystkich istotnych okoliczności sprawy, a nie tylko formalnej przynależności do danej formacji. Przepisy ustawy o obniżeniu emerytury w związku z pełnieniem służby na rzecz systemu totalitarnego muszą być stosowane z uwzględnieniem konstytucyjnych standardów proporcjonalności i sprawiedliwości.
Aby zdarzenie mogło zostać zakwalifikowane jako wypadek przy pracy, nie jest konieczne, by przyczyna zewnętrzna była jedyną przyczyną zdarzenia; wystarczy, że przyczyniła się ona do powstania uszczerbku na zdrowiu.
Sąd Najwyższy stoi na stanowisku, że art. 15c ust. 3 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym, obniżający emerytury do poziomu przeciętnej emerytury ZUS, narusza konstytucyjne prawa byłych funkcjonariuszy, którzy służyli po 1989 r., a nie pełnili służby na rzecz totalitarnego państwa.
Obniżenie wskaźnika podstawy wymiaru emerytury ze względu na służbę na rzecz totalitarnego państwa wymaga jasnego i precyzyjnego ustalenia, czy określona działalność była związana z naruszeniami praw obywatelskich, zaś postępowania sądowe w tej kwestii muszą zapewniać stronom możliwość pełnego przedstawienia dowodów i stanowisk na rozprawie jawnej.
Domniemanie pełnienia służby na rzecz totalitarnego państwa na podstawie samego faktu zatrudnienia w jednostkach SB może być obalone, jednak sąd nie powinien stosować art. 15c ust. 3 ustawy zaopatrzeniowej z uwagi na jego niezgodność z Konstytucją RP.
Lekarz, ujawniając informacje o leczeniu pacjenta rzecznikowi praw pacjenta lub dyrektorowi szpitala w kontekście skarg pacjenta, musi ograniczyć zakres tych informacji do niezbędnego minimum wymaganego do rzetelnego rozpatrzenia skarg, co wynika z art. 40 ust. 2 pkt 6 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty.
Do uznania prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej za tytuł podlegania ubezpieczeniom społecznym konieczne jest faktyczne wykonywanie tej działalności w sposób zarobkowy, ciągły i zorganizowany, które można ocenić na podstawie rzeczywistej aktywności, obejmującej między innymi regularne świadczenie usług, osiąganie przychodów oraz posiadanie infrastruktury potrzebnej do prowadzenia działalności
Służba pełniona w jednostkach wymienionych w art. 13b ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy jest z perspektywy prawnej uznawana za służbę na rzecz totalitarnego państwa, co skutkuje obniżeniem przysługujących emerytur i rent na podstawie art. 15c ust. 1 pkt 1 oraz art. 22a ust. 1 tej ustawy. Jednakże regulacje art. 15c ust. 3 i art. 22a ust. 3 są niezgodne z Konstytucją, gdyż prowadzą do
Ochrona praw nabytych nie oznacza nienaruszalności tych praw i nie wyklucza stanowienia regulacji mniej korzystnych. Odstąpienie od zasady ochrony praw nabytych jest dopuszczalne, jeżeli przemawiają za tym inne zasady, normy lub wartości konstytucyjne.
Okresy urlopu bezpłatnego nie są wliczane do okresów pracy w warunkach szczególnych, chyba że istnieją szczególne podstawy prawne umożliwiające takie zaliczenie, co podlega szczegółowej analizie sądu stosującego przepisy prawa w danym kontekście.
Przy dokonywaniu oceny prawnej służby z perspektywy art. 13b ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy bierze się pod uwagę przede wszystkim formację, w której pełniona była służba, a także zajmowane stanowisko czy stopień służbowy oraz przebieg służby. Określenie formacji/instytucji ma istotne znaczenie z uwagi na to, że zakres i przedmiot ich działalności może prima facie potwierdzać, że
Niedopuszczalne jest przyjęcie, że w sytuacji, gdy poszkodowany nie jest w stanie wykazać innej, dodatkowej przyczyny zdarzenia (wypadku komunikacyjnego), to wynika z tego, że wyłączną przyczyną jest przyczyna tkwiąca w organizmie pracownika.
Sąd jest uprawniony do odmowy zastosowania art. 15c ust. 3 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy, gdy przepis ten, mimo że formalnie obowiązujący, prowadzi do skutków naruszających konstytucyjne zasady proporcjonalności, sprawiedliwości społecznej oraz równego traktowania, zwłaszcza gdy dotyczy funkcjonariuszy, którzy tylko przez krótki okres służyli na rzecz totalitarnego państwa, a po
W przypadku zbiegu prawa do emerytury z powszechnego systemu emerytalnego oraz świadczeń policyjnych dla funkcjonariuszy w służbie przed 2 stycznia 1999 r., obowiązuje zasada pobierania jednego świadczenia, chyba że emerytura policyjna została obliczona według zasad dla funkcjonariuszy przyjętych po 1 stycznia 1999 r.
Gotowość do pracy i formalne istnienie stosunku pracy, nawet przy faktycznym zaprzestaniu działalności przez pracodawcę, mogą być podstawą do utrzymania obowiązku ubezpieczenia społecznego pracownika do czasu formalnego rozwiązania umowy o pracę.
Zmniejszenie policyjnych emerytur i rent do poziomu przeciętnej emerytury powszechnej, gdy większość stażu pracy funkcjonariusza przypada na okres po 1990 r., a jego służba w instytucjach uznawanych za wspierające totalitarne państwo miała charakter pomocniczy, narusza zasady proporcjonalności i równości wobec prawa, jak również prawo do zabezpieczenia społecznego wynikające z Konstytucji RP.
Prawo do emerytury rolniczej uzależnione jest od spełnienia 25-letniego okresu podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu, a okresy prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej nie mogą być zaliczone do stażu, jeżeli ubezpieczony nie opłacał składek.
Nieważność postępowania występuje, gdy strona zostaje pozbawiona możliwości działania w postępowaniu lub jego istotnej części, a skutki naruszeń nie mogły być usunięte w dalszym toku procesu, co wpływa na możliwość obrony jej praw.
Wykonywanie przez obywateli państw obcych, będących poza Unią Europejską, działalności stanowiącej tytuł ubezpieczenia społecznego na terenie Polski oznacza ich podleganie polskiemu systemowi ubezpieczeń społecznych, o ile podczas realizacji umowy centrum interesów społecznych i zawodowych znajduje się na terytorium Polski, bez względu na formalny status pobytu.
Wspólnik dwuosobowej spółki z o.o. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym na podstawie art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy systemowej jako wspólnik jednoosobowej spółki z o.o., choćby był wspólnikiem większościowym, „niemal, prawie jedynym”. Prawo cywilne umożliwia wchodzenie w różne relacje prawne jedynego wspólnika (100% udziałowca) spółki z tą spółką na zasadzie równoprawnych partnerów. W tych
Obniżenie świadczenia emerytalnego funkcjonariusza, który służył na rzecz totalitarnego państwa, ale także pomyślnie przeszedł weryfikację i pełnił funkcję w wolnej Polsce, do poziomu przeciętnej emerytury, narusza zasady równości i bezpieczeństwa socjalnego określone w Konstytucji RP.
Ocena podlegania ubezpieczeniom społecznym oraz zwrotu nienależnie pobranych świadczeń powinna być dokonywana w odrębnych postępowaniach, a ustalenie nienależności świadczeń wymaga wykazania braku prawa do świadczenia oraz świadomości nienależności po stronie pobierającego w trakcie pobierania.
Ocena pełnienia służby na rzecz totalitarnego państwa zgodnie z art. 13b ustawy zaopatrzeniowej powinna obejmować kompleksową analizę materiału dowodowego z uwzględnieniem charakteru i miejsca wykonywanych zadań, a nie być oparta wyłącznie na formalnej przynależności do danej formacji. Przepisy ustawy zaopatrzeniowej nie mogą w sposób nieproporcjonalny naruszać konstytucyjnych praw obywateli poprzez