Organ rentowy jest uprawniony do weryfikacji zadeklarowanej przez przedsiębiorcę podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, zwłaszcza gdy istnieje podejrzenie, że przedsiębiorca celowo zawyżył tę podstawę w celu uzyskania wyższych świadczeń, co jest sprzeczne z zasadą solidaryzmu w systemie ubezpieczeń społecznych.

Organ rentowy jest uprawniony do weryfikacji i kwestionowania wysokości podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne zadeklarowanej przez osobę prowadzącą działalność gospodarczą, jeżeli wysokość ta znacząco przekracza osiągane przychody, szczególnie w początkowym okresie prowadzenia działalności.

O kwalifikacji świadczenia jako nienależnie pobranego decyduje świadomość ubezpieczonego.

W świetle prawa, zgłoszenie do ubezpieczenia społecznego oparte na umowie o pracę, która nie wiąże się z rzeczywistym wykonywaniem pracy w reżimie pracowniczym, nie stanowi ważnego tytułu do objęcia ubezpieczeniami społecznymi; sąd kasacyjny nie ma kompetencji do przewartościowania ustaleń faktycznych i dowodowych dokonanych przez sądy niższych instancji.

Jeżeli pracownik w ramach swoich obowiązków stale i w pełnym wymiarze czasu pracy narażony był na działanie tych samych czynników, na które narażeni byli pracownicy innego działu, w ramach którego to działu takie same prace zaliczane są do pracy w szczególnych warunkach, to zróżnicowanie tych stanowisk pracy musiałoby być uznane za naruszające zasadę równości w zakresie uprawnień do ubezpieczenia społecznego

Podleganie ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym oraz wypadkowemu wynika nie ze zgłoszenia prowadzenia działalności gospodarczej w CEIDG, lecz z jej rzeczywistego wykonywania, co oznacza zarobkowy, zorganizowany i ciągły charakter działalności.

Wspólnik dwuosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością posiadający 99 procent udziałów nie podlega ubezpieczeniom społecznym na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 5 w związku z art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (jednolity tekst: Dz. U. z 2023 r., poz. 1230).

Emeryt, który uprzednio przeszedł na emeryturę i podjął zatrudnienie u innego pracodawcy, gdzie otrzymuje wynagrodzenie w wysokości nie powodującej zawieszenia wypłaty emerytury, jest "emerytem - byłym pracownikiem" w rozumieniu art. 2 pkt 5 ustawy z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 998).

Odprawa emerytalna i odprawa likwidacyjna (przekształceniowa) są świadczeniami odrębnymi i samodzielnymi kauzalnie. Co oznacza, że zasadność wypłaty odprawy likwidacyjnej nie może być wyłączona przez wypłatę odprawy emerytalnej i odwrotnie. Każde świadczenie ma swoje uzasadnienie w wypracowanych i stosowanych regulacjach dotyczących zatrudnienia. Jednorazowa odprawa nie jest świadczeniem abstrakcyjnym

Sąd Najwyższy może orzekać w ramach podstawy faktycznej ustalonej przez sąd drugiej instancji, a organ rentowy jest uprawniony do kontroli deklarowanej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, w przypadku gdy działalność gospodarcza ma pozory rzeczywistej i nie zmierza do osiągnięcia zarobku, lecz do uzyskania świadczeń ubezpieczeniowych kosztem innych ubezpieczonych i wbrew zasadzie solidaryzmu

Praca elektromontera nie zawsze będzie kwalifikowana jako praca w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze dla potrzeb prawa do emerytury pomostowej; decydujące jest umieszczenie danego rodzaju pracy w stosownych wykazach prac zawartych w załącznikach do ustawy o emeryturach pomostowych.

Jeżeli wyłączną przyczyną wypadku jest naruszenie przez ubezpieczonego przepisów o ochronie życia i zdrowia z powodu rażącego niedbalstwa, to zgodnie z art. 21 ust. 1 ustawy wypadkowej ubezpieczony traci prawo do świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego.

Złożone struktury umów prawa cywilnego nie wyłączają z mocy prawa obowiązku podlegania ubezpieczeniu społecznemu wynikającego z faktycznego wykonywania pracy, a samo redagowanie wielu umów z jednym wykonawcą nie prowadzi do powstawienia wielokrotnych tytułów ubezpieczenia, jeśli faktycznie istnieje de facto tylko jeden stosunek prawny. Interpretacja prawa materialnego w sprawach z zakresu ubezpieczeń

W przypadku braku w decyzji, określającej warunki umorzenia należności składkowych i informacji o wysokości należności niepodlegających umorzeniu, organ rentowy ma obowiązek, na wniosek ubezpieczonego, udzielić pełnej i precyzyjnej informacji o tych należnościach w sposób umożliwiający ich spłatę, a naruszenie tego obowiązku może skutkować nieważnością decyzji o odmowie umorzenia należności.

Przepisy ustawy obniżające wysokość emerytur za okres służby na rzecz totalitarnego państwa mogą być zgodne z Konstytucją RP jedynie gdy są proporcjonalne, adekwatne oraz nie naruszają zasady sprawiedliwości społecznej oraz równości obywateli przed prawem.

W przypadku żołnierzy, których emerytury obliczone zostały zgodnie z regulacjami określonymi w art. 15a i art. 18e ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych, nie dotyczy zasada niemożności kumulacji świadczeń – emerytury wojskowej oraz emerytury powszechnej, o ile dotyczy to żołnierzy powołanych do służby po 1 stycznia 1999 r. lub po 31 grudnia 2012 r.

W przypadku wniosku o rekompensatę z tytułu pracy w szczególnych warunkach, prawo do świadczenia emerytalnego wypłacane jest począwszy od miesiąca złożenia wniosku o rekompensatę, a nie od wcześniejszej daty, chyba że zachodzą szczególne okoliczności wskazujące na błąd organu rentowego. W sytuacji, gdy wnioskodawca złoży wniosek o rekompensatę dopiero po kilku latach od osiągnięcia wieku emerytalnego

W sprawach dotyczących zwrotu nienależnie pobranych świadczeń z ubezpieczeń społecznych, organ rentowy ma prawo żądać ich zwrotu za okres trzech lat, licząc do momentu ostatniej wypłaty tych świadczeń.

W kontekście art. 9 ust. 5 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych pojęcie renta obejmuje tylko te świadczenia, które są zdefiniowane wewnątrz systemu ubezpieczeń społecznych jako renty, czyli rentę z tytułu niezdolności do pracy oraz rentę rodzinną, natomiast definicja ta nie rozciąga się na świadczenia z innych systemów, takie jak renta socjalna, nie będąca świadczeniem wypłacanym z tytułu ubezpieczenia

Umowa o pracę, na podstawie której pracownik podjął faktyczne świadczenie pracy, a pracodawca to świadczenie przyjął, nie może być uznana za pozorną i nieważną tylko z uwagi na motywacje związane z uzyskaniem świadczeń z ubezpieczenia społecznego, jeśli faktycznie realizuje elementy charakterystyczne dla stosunku pracy.

Zgodnie z art. 194j oraz art. 194i ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, prawo do ponownego ustalenia podstawy obliczenia emerytury bez zastosowania przepisu art. 25 ust. 1b przysługuje ubezpieczonym urodzonym w 1953 r., którzy złożyli wniosek o emeryturę zgodnie z art. 24 przed dniem 1 stycznia 2013 r. i spełnili przed tym dniem wszystkie warunki nabycia prawa do emerytury

Bieg terminu przedawnienia należności składkowych ulega zawieszeniu w przypadku wydania przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych decyzji o charakterze deklaratoryjnym w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, podstawy wymiaru składek lub obowiązku opłacania składek, od dnia wszczęcia postępowania do dnia, w którym decyzja ta staje się prawomocna, co przejawia się w konieczności wstrzymania

Przepis art. 15c ust. 3 ustawy zaopatrzeniowej, określający ograniczenie wysokości emerytury do miesięcznej kwoty przeciętnej emerytury wypłacanej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, rodzajowi tego ograniczenia, zastosowanego także do świadczeń uzyskanych za okresy służby niezaliczane jako „służba na rzecz państwa totalitarnego” oraz za okresy służby po 1 sierpnia 1990 r., może naruszać zasady sprawiedliwości

Organ rentowy nie może dokonać korekty wysokości podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne pracownika po upływie terminu przedawnienia należności składkowej, gdyż przedawnienie wygasza zobowiązanie składkowe i uniemożliwia dokonanie zmian w zakresie ustalonej podstawy wymiaru składek.