Wyrok NSA z dnia 16 marca 2006 r., sygn. I OSK 1009/05
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Zbigniew Rausz /spr./, Sędziowie NSA Izabella Kulig- Maciszewska, Joanna Runge -Lissowska, Protokolant Jacek Gaj, po rozpoznaniu w dniu 16 marca 2006r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Wojewody Pomorskiego od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 16 czerwca 2005r.sygn. akt III SA/Gd 236/04. w sprawie ze skargi J. P. na decyzję Wojewody Pomorskiego z dnia [...] Nr [...] w przedmiocie zasiłku przedemerytalnego oddala skargę kasacyjną
Uzasadnienie
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku wyrokiem z dnia 16 czerwca 2005 r. sygn. akt III SA/Gd 236/04 uchylił decyzję Wojewody Pomorskiego z dnia [...] nr [...] oraz decyzję Starosty [...] z dnia [...] nr [...] w przedmiocie zasiłku przedemerytalnego.
W uzasadnieniu wyroku Sąd podniósł, że ww. decyzją Wojewoda Pomorski utrzymał w mocy decyzję Starosty [...] z dnia [...] odmawiającą przyznania J. P. zasiłku przedemerytalnego z dniem 19 XI 2003 r. Organ odwoławczy wskazał, że w dniu 2 VIII 2001 r. J. P. został zarejestrowany w Powiatowym Urzędzie Pracy w [...] jako osoba bezrobotna z prawem do zasiłku dla bezrobotnych. Jednocześnie wystąpił on z wnioskiem o zasiłek przedemerytalny, dokumentując wynoszący powyżej 30 lat okres uprawniający do zasiłku, w tym krótszy niż 15 lat okres wykonywania prac uznanych w przepisach emerytalnych za zatrudnienie w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze. W 2003 r. J. P. przedstawił oświadczenie dwóch osób potwierdzające, że okres zatrudnienia w R[...] w [...] od dnia 1 IX 1982 r. do dnia 30 IX 1987 r. należy traktować jako okres wykonywania pracy w warunkach szczególnych i wystąpił z wnioskiem o przyznanie prawa do zasiłku przedemerytalnego. Starosta S[...] decyzją z dnia [...] odmówił przyznania przedmiotowego świadczenia. Podstawą takiego rozstrzygnięcia było nieuznanie pracy w R. jako pracy w szczególnych warunkach, ponieważ strona wykonywała pracę jako członek Spółdzielni a nie jako osoba mająca status pracownika. Organ odwoławczy podkreślił , że zgodnie z art. 37j ust. 1 ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu (Dz. U. z 2001 r. Nr 6, poz. 56 z późn. zm. ) w brzmieniu obowiązującym w dniu 31 XII 2001 r. zasiłek przedemerytalny przysługuje osobie spełniającej określone w ustawie warunki do uzyskania statusu bezrobotnego i prawa do zasiłku oraz posiadającej okres uprawniający do emerytury, jeżeli: 1) posiada okres uprawniający do zasiłku wynoszący 30 lat dla kobiet i 35 lat dla mężczyzn, lub 2) posiada okres uprawniający do zasiłku wynoszący 25 lat dla kobiet i 30 lat dla mężczyzn, w tym co najmniej 15 lat wykonywania prac uznanych w przepisach emerytalnych za zatrudnienie w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Natomiast art. 3 ust. 1 ustawy z 20 XII 2002 r. o zmianie ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu oraz ustawy o oświacie (Dz. U. Nr 6, poz. 65) stwierdza, że prawo do zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego na zasadach określonych w przepisach ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu w brzmieniu obowiązującym w dniu 31 XII 2001 r. przysługuje bezrobotnym, którzy do dnia 12. I 2002 r. spełnili warunki do ich nabycia. Stosownie zaś do postanowień art. 32 ust. 2 i 4 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. Nr 162, poz. 1118 z późn. zm.): 1) za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia; 2) wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje praw lub stanowisk oraz warunki na podstawie których osobom wymienionym w pkt 2 i 3 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych. Z kolei dotychczasowe przepisy, o których mowa zawarte są w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 II 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 z późn. zm.). Zgodnie z § 1 ust. 1 tego rozporządzenia stosuje się je tylko do pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, wymienione w § 4-15 rozporządzenia oraz w wykazach stanowiących załącznik do rozporządzenia. Zaś okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy (§ 2 ust. 1). Art. 2 Kodeksu pracy stanowi, że pracownikiem jest osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę. Organ uznał, że z dokumentów zebranych w aktach sprawy bezsprzecznie wynika, że w okresie pracy w R., J. P. był członkiem Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej "P." w [...]. Jako członek Spółdzielni zainteresowany zgodnie z art. 155 § 1 Prawa spółdzielczego miał prawo i obowiązek pracować w Spółdzielni w rozmiarze ustalonym corocznie przez walne zgromadzenie, stosownie do potrzeb wynikających z planu działalności gospodarczej Spółdzielni. Nie był zatem pracownikiem Spółdzielni gdyż nie łączył go z nią stosunek pracy, powołania, wyboru, mianowania. Nie łączyła go z nią również spółdzielcza umowa o pracę, którą stosowanie do delegacji zawartej w art. 77 § 2 Kodeksu pracy reguluje ustawa Prawo spółdzielcze. Zgodnie z postanowieniami tego prawa stosunek taki łączy tylko członka spółdzielni pracy, a nie rolniczej spółdzielni produkcyjnej, o czym stanowi art. 182 Prawa spółdzielczego. J. P. wykonywał pracę w RSP "P." w [...] tylko w ramach łączącego z tą spółdzielnią stosunku członkowstwa. Ustalenia te potwierdzają też dwaj wskazani przez stronę świadkowie. Skoro więc strona była członkiem tej spółdzielni to jej praca nie może być uznana za pracę w warunkach szczególnych lub szczególnym charakterze, gdy ww. przepisy normujące taki charakter pracy odnoszą się tylko do pracowników. Wykładnia językowa tych przepisów, jak również warunki wykonywania pracy w takim charakterze uniemożliwiają stosowanie ich do osób nie będących pracownikami w rozumieniu Kodeksu pracy. Organ odwoławczy uznał, że zgodnie z przytoczonymi regulacjami okres pracy w R. nie może być uznany za zatrudnienie w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Za taką pracę nie może być uznany również okres pracy od 1 X 1987 r. do 6 III 1992 r. w R. w [...], gdyż w tym czasie J. P. był również członkiem tej Spółdzielni, co potwierdza sposób wynagradzania za pracę w postaci dniówek obrachunkowych wskazany w świadectwie pracy z dnia 30 III 1992 r. jak i pismo z 10 X 2001 r. Przedsiębiorstwa Handlowo-Usługowego "N." Sp. z o.o. w [...]. Natomiast za pracę w warunkach szczególnych zostały uznane stronie okresy zatrudnienia: 1) od 14 V 1973 - 22 IV 1974 oraz od 3 V 1976 - 31 VII 1978 w S. Zakładach [...]"P.", 2) od 1 XII 1992 r. do 31 V 2001 r. w Firmie "F.", 3) od 1 VIII 1978 31 XII 1978 w R. w charakterze pracownika najemnego. Powyższe okresy nie dają jednak wymaganych przez art. 37j ust. 1 pkt 2 ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu co najmniej 15 lat. W związku z tym J. P. nie może nabyć prawa do zasiłku przedemerytalnego. Nie spełnia on również wymogów art. 37j ust. 1 pkt 1 ustawy , gdyż nie wylegitymował się co najmniej 35 letnim okresem uprawniającym do zasiłku.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
