Komis

I. Umowa komisu w Kodeksie cywilnym

Umowa komisu to umowa regulowana przez przepisy Kodeksu cywilnego (art. 765-773).

Z art. 765 k.c. wynika, że umowa komisu polega na tym, że:

● komisant (czyli przyjmujący zlecenie) zobowiązuje się do kupna lub sprzedaży rzeczy ruchomych,

● komitent (dający zlecenie) zobowiązuje się zapłacić komisantowi wynagrodzenie (prowizję),

● komisant wykonuje zlecenie komitenta w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, działając w imieniu własnym, ale na rachunek komitenta.

Co należy rozumieć przez działanie "na rachunek komitenta" najlepiej ilustrują przepisy art. 766 i 767 k.c. Zgodnie z tymi przepisami:

Art. 766. Komisant powinien wydać komitentowi wszystko, co przy wykonaniu zlecenia dla niego uzyskał, w szczególności powinien przelać na niego wierzytelności, które nabył na jego rachunek. Powyższe uprawnienia komitenta są skuteczne także względem wierzycieli komisanta.

Art. 767. Jeżeli komisant zawarł umowę na warunkach korzystniejszych od warunków oznaczonych przez komitenta, uzyskana korzyść należy się komitentowi.

Z przepisów tych wynika, że finansowe skutki realizacji zlecenia komitenta są przypisywane komitentowi, a nie komisantowi. Od tej reguły są jednak wyjątki. Mianowicie, jeżeli:

● komisant sprzedał oddaną mu do sprzedaży rzecz za cenę niższą od ceny oznaczonej przez komitenta; obowiązany jest wówczas dopłacić komitentowi różnicę (komitent nie może jednak żądać zapłacenia różnicy ceny, jeżeli zlecenie nie mogło być wykonane po cenie oznaczonej, a zawarcie umowy uchroniło komitenta od szkody);

PRZYKŁAD

Na podstawie umowy komisu komisant zobowiązał się do sprzedaży samochodu za kwotę nie mniejszą niż 5000 zł. Prowizja komisanta wynosi 10% ceny sprzedaży. Komisant sprzedał samochód za kwotę 4800 zł. Komisant jest obowiązany przekazać komitentowi uzyskaną w wyniku sprzedaży kwotę 4800 zł oraz dopłacić komitentowi kwotę 200 zł, ponieważ minimalna cena sprzedaży z umowy komisu wynosiła 5000 zł. Komitent jest obowiązany zapłacić prowizję w wysokości 500 zł (10% z 5000 zł).