Specyfika działalności twórczej a ocena faktycznego wykonywania działalności gospodarczej jako tytułu do podlegania ubezpieczeniom społecznym - Wyrok SN z dnia 10 kwietnia 2024 r., sygn. III USKP 62/23
Ocena, czy osoba prowadząca działalność twórczą (taką jak pisanie scenariuszy) faktycznie wykonuje działalność gospodarczą stanowiącą tytuł do podlegania ubezpieczeniom społecznym, wymaga uwzględnienia specyfiki tej działalności, która charakteryzuje się brakiem typowej powtarzalności i ciągłości, oraz dokonania szczegółowych ustaleń faktycznych dotyczących charakteru, intensywności i celowości podejmowanych czynności w kontekście obiektywnych możliwości czasowych i okoliczności determinujących efektywność takiej działalności.
Teza od Redakcji
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Maciej Pacuda (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Halina Kiryło
SSA Marek Szymanowski
w sprawie z odwołania M. K. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału we Wrocławiu o podleganie ubezpieczeniom społecznym, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 10 kwietnia 2024 r., skargi kasacyjnej odwołującej się od wyroku Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 16 listopada 2021 r., sygn. akt III AUa 475/21,
uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Apelacyjnemu we Wrocławiu do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
Sąd Okręgowy – Sąd pracy i Ubezpieczeń Społecznych we Wrocławiu wyrokiem z 18 dnia lutego 2021 r., wydanym na skutek odwołania wniesionego przez M. K. od decyzji Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddziału we Wrocławiu z dnia 12 września 2019 r., zmienił tę decyzją oraz stwierdził, że odwołująca się podlegała obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu oraz dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu w okresie od dnia 1 stycznia 2015 r. do dnia 1 sierpnia 2016 r. jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą.
Sąd Okręgowy ustalił, że odwołująca się prowadziła od 2013 r. działalność gospodarczą w zakresie pisania scenariuszy oraz prowadzenia zajęć teatralnych i warsztatowych dla dzieci. Zajmowała się pisaniem scenariuszy do programów telewizyjnych oraz tekstów reklamowych, organizowaniem warsztatów pieśni archaicznej oraz przygotowywaniem przedstawień. W trakcie prowadzenia działalności zdobyła kwalifikacje logopedy i aktualnie zajmuje się także logopedią artystyczną, pisaniem scenariuszy zajęć terapeutycznych oraz terapią mowy. W 2014 r. odwołująca się zawiesiła prowadzenie działalności, zajmowała się w tym czasie dziećmi. Działalność „odwiesiła” zaś w styczniu 2015 r. W dniu 10 marca 2015 r. zawarła umowę z G. K., prowadzącym „M.”. W ramach zawartej umowy zobowiązała się do napisania scenariusza filmu reklamowego pod roboczym tytułem „M.”. Scenariusz miała opracowywać w terminie do dnia 30 kwietnia 2015 r. Napisała go jednak w marcu i otrzymała wówczas wynagrodzenie. Odwołująca się prowadziła także rozmowy z dyrektorami teatru, między innymi z P. K. - dyrektorem T. w P. - w celu realizacji monodramu opartego na tekstach I. W.. Szukała teatru, który zgodziłby się przyjąć ten monodram na swoje deski. Poszukiwała też producentów filmowych. Prowadziła również rozmowy z producentką M. K., których rezultatem miała być realizacja telewizyjna spektaklu teatralnego pod tytułem „S.” na podstawie dramatu scenicznego M. P.. Realizacja ta ostatecznie, z przyczyn niezależnych, nie weszła w fazę produkcji i zobowiązań prawnych zaangażowanych podmiotów. W okresie od dnia 13 kwietnia 2015 r. odwołująca się stała się niezdolna do pracy i z tego tytułu organ rentowy wypłacił jej zasiłek chorobowy. Kolejne dziecko urodziła w dniu 13 maja 2015 r. W pierwszych miesiącach po wznowieniu działalności gospodarczej, to jest w styczniu, lutym, marcu i kwietniu 2015 r. odwołująca się zadeklarowała maksymalne podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe w kwocie 9.897,50 zł. Przychód z działalności ubezpieczona wykazała natomiast jeden raz - w marcu 2015 r. Od podstawy wymiaru składek zadeklarowanych przez odwołującą się za styczeń, luty i marzec 2015 r. pobrała od kwietnia 2015 r. sierpnia 2016 r. zasiłek chorobowy na zmianę z zasiłkiem macierzyńskim i zasiłkiem opiekuńczym. W 2015 r. suma wypłaconych odwołującej się przez ZUS zasiłków wyniosła 69.65,59 zł, natomiast w 2016 r. - 40.368,36 zł. W okresie od dnia 1 stycznia 2015 r. do dnia 1 sierpnia 2016 r., biorąc pod uwagę wypłacone świadczenia, odwołująca się była zdolna do pracy w okresach: od dnia 1 stycznia 2015 r. do dnia 12 kwietnia 2015 r., od dnia 11 maja 2015 r. do dnia 12 maja 2015 r. oraz od dnia 2 lipca 2015 r. do 3 dnia lipca 2015 r. r. Jak wynikało z informacji Pierwszego Urzędu Skarbowego we Wrocławiu, w 2015 r. odwołująca się osiągnęła przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej w wysokości 4.500 zł przy kosztach uzyskania przychodu wynoszących 2.080,47 zł, co dało dochód w wysokości 2.419,53 zł. W 2016 r. przychód z działalności wyniósł 0 zł przy kosztach uzyskania przychodu wynoszących 1.070,10 zł, co dało stratę w wysokości 1.070,10 zł.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
