31.01.2024 Podatki

Odpowiedzialność członka zarządu za długi podatkowe - Wyrok NSA z dnia 31 stycznia 2024 r., sygn. III FSK 3735/21

Wymagalność zobowiązania podatkowego nie wymaga istnienia w obrocie prawnym decyzji lub deklaracji podatkowej określającej jego wysokość, tytułów wykonawczych lub kart kontowych podatnika odnotowujących kwotę zaległości wynikającej z zobowiązania. Zobowiązanie powstaje wprost z przepisów prawa i z przepisów prawa wynika termin jego płatności, a tylko to ustalenie jest potrzebne do wykazania wymagalności zobowiązania.

Teza od Redakcji

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Jolanta Sokołowska, Sędzia NSA Wojciech Stachurski, Sędzia WSA (del.) Mirella Łent (sprawozdawca), Protokolant asystent sędziego Jakub Witan, po rozpoznaniu w dniu 31 stycznia 2024 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej J. S. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 29 września 2020 r., sygn. akt I SA/Gl 404/19 w sprawie ze skargi J. S. na decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Katowicach z dnia 14 września 2018 r., nr 2401-IEW2.4123.2.2018.14 w przedmiocie odpowiedzialności podatkowej osób trzecich 1) oddala skargę kasacyjną; 2) zasądza od J. S. na rzecz Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Katowicach kwotę 480 (słownie: czterysta osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 29 września 2020 r. sygn. I SA/Gl 404/19 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach oddalił skargę J. S. (dalej jako: skarżąca) na decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Katowicach z dnia 14 września 2018 r. w przedmiocie odpowiedzialności podatkowej osoby trzeciej.

W uzasadnieniu wyroku, sąd pierwszej instancji wskazał, że poza sporem pozostaje, że skarżąca w okresie płatności zobowiązań podatkowych objętych zaskarżoną decyzją pełniła funkcję w zarządzie spółki. Została bowiem powołana do pełnienia funkcji prezesa zarządu uchwałą Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników z dnia 11 czerwca 2012 r. Następnie, w dniu 8 maja 2017 r. Nadzwyczajne Zgromadzenia Wspólników podjęło uchwałę o rozwiązaniu spółki i otwarciu jej likwidacji. Likwidatorem spółki ustanowiono również skarżącą. W związku z powyższym, sąd ten uznał, że pierwsza przesłanka pozytywna określona w art. 116 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 1649, tj. ze zm.) – dalej jako: "O.p.", została spełniona. Następnie podkreślił, że prowadzona wobec spółki egzekucja dotycząca zaległości objętych zaskarżoną decyzją okazała się bezskuteczna. W wyniku szeregu podjętych czynności egzekucyjnych (m.in zajęcia rachunków bakowych, wierzytelności, trzech samochodów) wyłącznie jeden dłużnik zajętej wierzytelności potwierdził istnienie wierzytelności wobec spółki w likwidacji. Stwierdzono w toku postępowania, że spółka nie prowadzi działalności gospodarczej i nie posiada majątku (poza trzema środkami transportu, które zostały zajęte). Prowadzone postępowanie egzekucyjne nie doprowadziło do wyegzekwowania obowiązku pieniężnego, a podejmowane próby poszukiwania majątku okazały się tylko w znikomej części skuteczne, a ostatecznie postanowieniem z dnia 26 września 2017 r. postępowanie egzekucyjne zostało umorzone. W tym stanie rzeczy sąd pierwszej instancji zaaprobował twierdzenie organu, co do zaistnienia pozytywnej przesłanki warunkującej orzeczenie o odpowiedzialności skarżącej jako członka zarządu za zaległości podatkowe spółki, z której majątku egzekucja okazała się bezskuteczna. Okoliczności bezskuteczności egzekucji z majątku spółki strona nie podważała. Sąd ten podzielił także stanowisko organów, że skarżąca nie złożyła wniosku o ogłoszenie upadłości we ,,właściwym czasie'', co stanowi przesłankę uwolnienia się od odpowiedzialności za zaległości spółki wymienioną w art. 116 § 1 pkt 1 lit. a O.p. WSA w Gliwicach dodał, że przyjmując nawet interpretację korzystniejszą dla strony skarżącej stwierdzić należało, że ,,właściwy czas" na zgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki ze względu na zaległości wobec wierzyciela będącego Skarbem Państwa upłynął najpóźniej z początkiem października 2012 r. (14 dni po upływie płatności drugiego z wymagalnych zobowiązań podatkowych), tj. w okresie, gdy strona pełniła funkcję członka zarządu Spółki. Stan ten pogłębił się w 2013 r., kiedy to spółka miała kolejne wymagalne zobowiązania podatkowe. Wniosek o ogłoszenie upadłości spółki w likwidacji złożony został dopiero w dniu 29 sierpnia 2017 r., a Sąd Rejonowy [...] w K. Wydział [...] Gospodarczy postanowieniem z dnia 29 stycznia 2018 r. o sygn. akt [...] ogłosił upadłość likwidacyjną spółki. Nadto sąd pierwszej instancji zauważył, że skarżąca nie wskazała mienia spółki, z którego egzekucja umożliwiłaby zaspokojenie przedmiotowych zaległości podatkowych Spółki, wobec za bezsporne uznał, że przesłanka egzoneracyjna określona w art. 116 § 1 pkt 2 O.p. nie zaistniała. Wyrok ten w całości dostępny jest w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych (http://orzeczenia.nsa.gov.pl, dalej w skrócie CBOSA).

Skargę kasacyjną od powyższego wyroku złożył pełnomocnik skarżącej zaskarżając go w całości. Na podstawie art. 174 pkt.1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, tj. ze zm.) – dalej jako: "p.p.s.a.", w pierwszej kolejności wskazał na naruszenie przepisów proceduralnych mających wpływ na wynik postępowania również na podstawie art. 174 pkt 2 p.p.s.a. z uwagi na proste powtórzenie przez WSA w Gliwicach tez i ustaleń organów podatkowych i jak wynika bez sprawdzenia materiału dowodowego i dokonania prawnej analizy sprawy. W ramach zarzutów stanowiących podstawę kasacyjną, wskazał również na naruszenie prawa materialnego, które miało istotny wpływ na treść zaskarżonego wyroku oraz poprzedzających ten wyrok wydanych decyzji organów podatkowych polegających na:

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp
Powiązane dokumenty