Wyrok NSA z dnia 7 czerwca 2022 r., sygn. I OSK 864/19
Przepis art. 129 ust. 5 pkt 3 Ustawy o gospodarce nieruchomościami nie może stanowić podstawy dla przyznania odszkodowania za wywłaszczenia dokonane na mocy nieobowiązujących przepisów, które nie przewidywały prawa do odszkodowania.
Dnia 7 czerwca 2022 r. Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Elżbieta Kremer Sędziowie Sędzia NSA Monika Nowicka (spr.) Sędzia del. WSA Anna Wesołowska po rozpoznaniu w dniu 7 czerwca 2022 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej A. B. i C. B. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 23 stycznia 2018 r., sygn. akt II SA/Bd 784/17 w sprawie ze skargi A. B. i C. B. na decyzję Wojewody Kujawsko-Pomorskiego z dnia 31 maja 2017 r. nr [...] w przedmiocie odszkodowania za nieruchomość zajętą pod drogę publiczną oddala skargę kasacyjną.
Uzasadnienie
Zaskarżonym wyrokiem, z dnia 23 stycznia 2018 r. (sygn. akt II SA/Bd 784/17), Wojewódzki Sąd Administracyjny w [...] – orzekając na zasadzie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (dalej: "p.p.s.a.") oddalił skargę A. B. i C. B. na decyzję Wojewody Kujawsko-Pomorskiego z dnia 31 maja 2017 r. nr [...]utrzymującą w mocy decyzję Prezydenta Miasta [...] z dnia 9 marca 2017 r.nr [...] o odmowie ustalenia odszkodowania za grunty wydzielone pod drogi publiczne, oznaczone w ewidencji gruntów jako działki o numerach: [...], obr. [...] oraz o numerach: [...], obr. [...], ujawnione w księdze wieczystej KW nr [...], a także za grunty oznaczone jako działki o numerach: [...] i [...] z obrębu [...] oraz parceli [...].
W skardze kasacyjnej, zaskarżając powyższy wyrok w całości, A. B. i C. B. zarzucili Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w [...] naruszenie prawa materialnego a mianowicie:
-) (cyt.): "art. 129 ust. 5 pkt 3 z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t. j. Dz. U. z 2014 r. poz. 518 ze zm.) w związku z ar. 21 ust. 2 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej oraz art. 105 § 1 kpa, ponieważ mimo istnienia przedmiotu postępowania odszkodowawczego w postaci ustalenia odszkodowania za nieruchomości, których właściciel został pozbawiony na rzecz Skarbu Państwa na mocy ustawy z dnia 25 czerwca 1948 r. o podziale nieruchomości na obszarach miast i niektórych osiedli (Dz. U. Nr 35, poz. 240), Sąd uznał, że moim mandantom nie przysługuje odszkodowanie za wywłaszczenie ich spadkodawcy, gdyż nie stwierdził, że istnieje wprost norma prawna pozwalająca na przyznanie odszkodowania za odjęcie własności. Obecnie nie ma wprost takiej normy by przyznać odszkodowanie, gdyż w dacie pozbawienia prawa własności obowiązujące przepisy nie przewidywały odszkodowania. Pozbawienia własności nastąpiło na podstawie przepisów już nie obowiązujących, regulujących wyraźnie o braku podstaw do odszkodowania. Gdyby nawet uznać, że z przepisów, na podstawie których następowało przejęcie nieruchomości na rzecz skarbu państwa nie musiało wynikać, że podmiotowi , który utracił prawo własności nieruchomości należało się odszkodowanie, a podstawą do ustalenia tego odszkodowania stanowią obecnie obowiązujące przepisy, to przyjęcie tej podstawy prawnej nie może się odbyć z pokrzywdzeniem podmiotów, którym odjęto własność nieruchomości na podstawie obowiązujących przepisów. Skoro art 129 ust 5 pkt 3 u.g.n. jest przepisem blankietowym to do przyznania odszkodowania konieczna jest konkretna norma materialna, która przewiduje takie prawo, a zatem gdy przepisy w oparciu o które pozbawiono własności na realizacje celów publicznych, już nie obowiązują zatem należy poszukiwać stosownej podstawy prawnej. Inaczej sprawa się przedstawia, gdy ówcześnie obowiązujące przepisy nie przewidywały odszkodowania, w takim zaś przypadku nie można bez refleksyjnie przyjąć, że w każdym przypadku odjęcia własności należy się odszkodowanie. Sąd uznał, że obecny właściciel jest w gorszym położeniu, niż właściciel, któremu odjęto własność na podstawie ustawy z dnia 25 czerwca 1948 r. o podziale nieruchomości na obszarach miast i niektórych osiedli, nie można zatem z pominięciem wszelkich zasad realizować prawa, którego nie ma gdyż prowadzi to do naruszenia innych wartości konstytucyjnych, zasady równości i sprawiedliwości społecznej, co nie pozwala na zastosowania obecnych regulacji do uzyskania odszkodowania w przypadku pozbawienia prawa do nieruchomości bez ustalenia odszkodowania, gdy obowiązujące przepisy nie przewidywały jego ustalenia, a sytuacja faktyczna i prawna podmiotów nie jest tożsama";
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
