Wyrok NSA z dnia 8 lutego 2022 r., sygn. II OSK 648/21
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Zdzisław Kostka Sędziowie sędzia NSA Tomasz Zbrojewski (spr.) sędzia del. WSA Agnieszka Wilczewska-Rzepecka po rozpoznaniu w dniu 8 lutego 2022 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej E. G. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z dnia 22 października 2020 r., sygn. akt II SA/Rz 756/20 w sprawie ze skargi E. G. i W. G. na decyzję [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] maja 2020 r., nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania w sprawie legalności robót budowlanych oddala skargę kasacyjną.
Uzasadnienie
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie wyrokiem z dnia 22 października 2020 r., sygn. akt II SA/Rz 756/20, oddalił skargę E. G. i W. G. na decyzję Podkarpackiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia 21 maja 2020 r., nr OA.7721.11.2.2020, w przedmiocie umorzenia postępowania w sprawie legalności robót budowlanych.
Powyższą decyzją organ odwoławczy, na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2020 r. poz. 256, zwana dalej: "k.p.a."), utrzymał w mocy decyzję Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w [...] z dnia 28 lutego 2020 r., nr PINB-7355/1/17/2015, wydaną w oparciu o art. 105 § 1 k.p.a. w zw. z art. 51 ust. 1 i ust. 7 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz.U. z 2019 r. poz. 1186 ze zm., zwana dalej: "Pr.bud."), umarzającą postępowanie w sprawie legalności robót budowlanych obejmujących wszystkie otwory drzwiowe i okienne (10 otworów, w tym dwie pary drzwi, witryna sklepowa, trzy okna na piętrze, drzwi balonowe na piętrze i trzy małe świetliki) w elewacji od strony ul. [...] w budynku mieszkalno-usługowym zlokalizowanym na działce nr [...], położonej przy ul. [...] [...] w [...].
Uzasadniając swoje stanowisko Sąd I instancji wskazał, że zdaniem organów nadzoru budowlanego obu instancji, nie jest możliwe jednoznaczne ustalenie jaka była ilość otworów okiennych i drzwiowych oraz ich rozmieszczenie w dacie budowy obiektu, natomiast pewne jest, że na przestrzeni lat otwory te podlegały różnym modyfikacjom. Wobec zaś ustalenia, że lokalizacja otworów okiennych nie naruszała przepisów budowlanych obowiązujących w czasie istnienia obiektu budowlanego, brak jest podstaw do wydania decyzji na podstawie art. 51 ust. 1 pkt 1 lub 2 Pr.bud. Sąd stwierdził, że stan faktyczny sprawy został ustalony zgodnie z regułami k.p.a. i jest wystarczający do poddania kontroli zgodności z prawem stanowiska wyrażonego przez organy nadzoru budowlanego odnośnie braku podstaw do dalszego prowadzenia postępowania nadzorczego w sprawie. W ocenie Sądu Wojewódzkiego, organy wypełniły wskazania co do dalszego postępowania wynikające z prawomocnego wyroku WSA w Rzeszowie z dnia 7 marca 2017 r., sygn. akt II SA/Rz 1247/16 oraz wyroku NSA z dnia 27 czerwca 2019 r., sygn. akt II OSK 2151/17. Po pierwsze, rozpatrując sprawę ponownie, organ I instancji przedmiotem postępowania uczynił wszystkie otwory drzwiowe i okienne - przedmiot postępowania pokrywa się zatem z ostatecznym zakresem wniosku skarżących, wyznaczonym w piśmie procesowym z dnia 16 grudnia 2015 r. Po drugie, organ I instancji w toku postępowania przesłuchał w charakterze świadka B. B. i U. W. (protokoły z dnia 28 listopada 2019 r. i z dnia 31 grudnia 2019 r.). Analiza zeznań świadków prowadzi zaś do konkluzji, że organ nadzoru budowlanego przesłuchał wezwane osoby pod kątem ustalenia okoliczności relewantnych dla ustalenia stanu faktycznego sprawy. W szczególności z zeznań B. B. wynika, że budynek nabył od M. G., w której imieniu działała U. W., nie wykonał on żadnych robót budowlanych w spornym budynku, a ilość otworów okiennych i drzwiowych według jego oceny nie uległa zmianie. Z zeznań U. W. wynika natomiast, że mieszka w [...] od 1971 r. i odkąd pamięta budynek posiadał otwory okienne i drzwiowe, natomiast w chwili jego sprzedaży (19 grudnia 2008 r.), w obiekcie istniały na pewno otwory okienne i drzwiowe od ul. [...], w tym witryna i okno na piętrze w oficynie od strony zachodniej. Nadto, istnienie otworów okiennych i drzwiowych w latach 70-tych XX wieku potwierdzają zdjęcia przedłożone do akt sprawy. Po trzecie, organ I instancji wyjaśnił w sposób przekonywujący dlaczego zaniechał dalszego wezwania I. B. celem przesłuchania jej w charakterze świadka. Sąd nie znalazł podstaw do uznania, że brak złożenia wyjaśnień przez ww. mógł mieć wpływ na wynik sprawy i w pełni zaaprobował wyrażone w tym zakresie stanowisko organu I i II instancji. Dodał przy tym, że strona skarżąca nie wskazała, aby konieczność przesłuchania I. B. mogła w sposób istotny wpłynąć na sposób rozstrzygnięcia sprawy, a w szczególności, że jej przesłuchanie mogłoby przyczynić się do wydania odmiennego rozstrzygnięcia. Po czwarte, w aktach sprawy znajduje się ostateczna decyzja Starosty [...] z dnia 21 sierpnia 2008 r., nr AB.1.73511-75/08, zatwierdzająca projekt budowlany i udzielająca J. S.A. z siedzibą w R. pozwolenia na przebudowę budynku mieszkalno-usługowego na działce nr [...] w [...]. W projekcie budowlanym znajdują się rzuty parteru i piętra budynku (schemat konstrukcyjny parteru oraz schemat konstrukcyjny piętra w skali 1:50), na których sporne otwory okienne i drzwiowe wykazano jako istniejące. Potwierdzeniem tego jest dokumentacja fotograficzna elewacji obiektu (k. 33 – 35 projektu budowlanego). Po piąte, w toku postępowania ustalono, że K. M. zmarła w dniu 31 sierpnia 2007 r. Natomiast M. G., zgodnie z postanowieniem Sądu Rejonowego w [...] z dnia 27 października 2008 r., sygn. akt I Ns 773/08, nabyła spadek po C. (H.) F., E. S. i Z. S. i w tym samym roku sprzedała nieruchomość I. B. i B. B., działając poprzez pełnomocników. Sąd nie znalazł podstaw do zakwestionowania stanowiska organów nadzoru budowlanego odnośnie uznania za zbędne przesłuchanie M. G.. W realiach opisywanej sprawy przesłuchanie ww. związane byłoby z nadmiernymi trudnościami, a wobec dotychczas dokonanych ustaleń brak jest podstaw do przyjęcia, że jej zeznania by mogły wpłynąć na treść rozstrzygnięcia organu. Sąd I instancji zaznaczył, że organy podjęły maksimum starań w celu ustalenia zarówno ilości, jak i daty wykonania poszczególnych otworów okiennych i drzwiowych w budynku. Wyczerpały dostępne źródła dowodowe - tak materialne (dowody z dokumentów oraz sprawdzenia archiwów), jak i zeznania stron i świadków. Szczegółowo i obszernie wykazały w uzasadnieniach decyzji, że budynek z istniejącymi otworami okiennymi i drzwiowymi nie narusza przepisów, w tym przepisów techniczno-budowlanych obowiązujących od daty powstania obiektu, a zatem brak jest podstaw do podejmowania dalszych czynności w ramach sprawowanego nadzoru. W konsekwencji bezzasadne jest także żądanie zastosowania przepisów rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. z 2019 r. poz. 1065 ze zm.) w zakresie bezpieczeństwa pożarowego. Stosownie do § 2 ust. 1 przepisy rozporządzenia stosuje się przy projektowaniu, budowie i przebudowie oraz przy zmianie sposobu użytkowania budynków oraz budowli nadziemnych i podziemnych spełniających funkcje użytkowe budynków, a także do związanych z nimi urządzeń budowlanych, z zastrzeżeniem § 135 ust. 10 oraz § 207 ust. 2. W myśl § 207 ust. 2, przepisy rozporządzenia dotyczące bezpieczeństwa pożarowego, wymiarów schodów, o których mowa w § 68 ust. 1 i 2, a także oświetlenia awaryjnego, o którym mowa w § 181, stosuje się, z uwzględnieniem § 2 ust. 2, również do użytkowanych budynków istniejących, które na podstawie przepisów odrębnych uznaje się za zagrażające życiu ludzi. Stosownie zaś do § 135 ust. 7, instalacje ogrzewcze powinny być zaopatrzone w urządzenia, które automatycznie regulują temperaturę oddzielnie w poszczególnych pomieszczeniach, natomiast zgodnie z § 135 ust. 10, wymaganie, o którym mowa w ust. 7, stosuje się również w przypadku wymiany źródła ciepła w budynkach użytkowanych. Przepis § 2 ust. 2 odnosi się do nadbudowy, przebudowy i zmiany sposobu użytkowania budynków istniejących lub ich części. W rozpoznawanej sprawie nie wystąpiła żadna z tych sytuacji, ani też nie wykazano stanu zagrożenia życia. Przepisy rozporządzenia regulujące bezpieczeństwo pożarowe do budynków istniejących mają zastosowanie w ściśle określonych w tych przepisach warunkach. Zatem żądanie skarżących zamurowania okien i drzwi w spornym budynku nie znajduje uzasadnienia.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty