Wyrok SN z dnia 12 kwietnia 2023 r., sygn. II CSKP 1948/22
W kontekście zadań z zakresu ochrony przeciwpowodziowej, Skarb Państwa, jako właściciel określonych rzeczy, nie ponosi odpowiedzialności za szkody powstałe w wyniku nieprawidłowej realizacji tych zadań tylko dlatego, że jest właścicielem tych rzeczy. Odpowiedzialność ta wynika raczej z faktu, że Skarb Państwa został powierzony do prowadzenia określonych działań w tym zakresie. Szkoda wyrządzona przez nieprawidłową realizację tych zadań podlega kompensacji w reżimie unormowanym w art. 417 § 1 k.c.
Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie:
Pierwszy Prezes SN Małgorzata Manowska (przewodniczący)
SSN Beata Janiszewska (sprawozdawca)
SSN Robert Stefanicki
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym 12 kwietnia 2023 r. w Warszawie, skargi kasacyjnej Skarbu Państwa - Wojewody Mazowieckiego, Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie od wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 14 kwietnia 2021 r., I ACa 1099/18; I ACz 1451/18, w sprawie z powództwa W. S. jako reprezentanta grupy w postępowaniu grupowym, w skład której wchodzą: L. B., R. G., R. G.1., C. G., B. J., B. J.1., M. J., D. K., P. K. , M. L., H. N., M. N., R. O., M. O., Z. O., R. R., S. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w P., J. S., A. S., R. S., B. T., B. W., M. W., A. S., M. Z., L. Ż., Z. Ż. i W. S. przeciwko Skarbowi Państwa - Wojewodzie Mazowieckiemu, Państwowemu Gospodarstwu Wodnemu Wody Polskie i Województwu Mazowieckiemu o ustalenie,
1. oddala skargę kasacyjną,
2. zasądza od Skarbu Państwa - Wojewody Mazowieckiego, Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie na rzecz W. S. jako reprezentanta grupy w postępowaniu grupowym kwotę 5400 (pięć tysięcy czterysta) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
Sąd Okręgowy w Płocku oddalił powództwo w stosunku do Powiatu Płockiego oraz uwzględnił żądanie co do pozwanych Skarbu Państwa – Wojewody Mazowieckiego, Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie oraz Województwa Mazowieckiego. Sąd Apelacyjny w Łodzi oddalił apelacje tych pozwanych. Podzielając w całości obszerne ustalenia faktyczne Sądu pierwszej instancji (zreferowane na s. 37-112 uzasadnienia wyroku Sądu Apelacyjnego), w zakresie istotnym dla rozpoznania skargi kasacyjnej Sąd Apelacyjny ustalił, że w maju i czerwcu 2010 r., w wyniku przerwania wyżej opisanego wału przeciwpowodziowego, ruchomości i nieruchomości członków grupy zostały zalane wodami powodziowymi, wskutek czego doznali oni szkody.
Z powodu braku wystarczającego materiału dowodowego, którego nie można już uzupełnić, niemożliwe było precyzyjne odtworzenie przebiegu procesu, który doprowadził do przerwania wału przeciwpowodziowego. Konstrukcja wałów uległa bowiem rozmyciu, a nie istniały szczegółowe badania techniczne obiektu sprzed dnia katastrofy. Możliwe było jednak ustalenie mechanizmu samego zdarzenia: doszło do przedostania się wody z Wisły do pustej przestrzeni w korpusie wału, co wywołało jego gwałtowne rozmycie. Najbardziej prawdopodobną, bezpośrednią przyczyną przerwania części wału przeciwpowodziowego i zalania nieruchomości członków grupy wodami powodziowymi było osłabienie korpusu wału norami bobrowymi bądź lisimi. Pojawienie się pustki w wale umożliwiło wpłynięcie wody, która pod dużym ciśnieniem wypchnęła masy gruntu, niszcząc wał. Wysoki poziom wody nie miał przy tym znaczenia bezpośredniego, tzn. gdyby woda nie sięgnęła jamy wydrążonej w korpusie wału, to nie nastąpiłoby jego przerwanie.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
