Sądy powszechne, w ramach swoich kompetencji, nie są uprawnione do samodzielnego orzekania o niekonstytucyjności przepisów prawa, lecz zobowiązane są do stosowania prawa obowiązującego, w tym do prokonstytucyjnej interpretacji przepisów. W sytuacji wątpliwości co do zgodności przepisu ustawy z Konstytucją, sąd powszechny może i powinien zwrócić się z pytaniem prawnym do Trybunału Konstytucyjnego. Domniemanie
1. Dla uznania określonej działalności za działalność gospodarczą, konieczne jest spełnienie warunków zarobkowego charakteru, zorganizowanego i ciągłego wykonywania tej działalności. Te kryteria są zgodne z definicją działalności gospodarczej zawartą w art. 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. 2. Działalność gospodarcza nie może być prowadzona jedynie w celu uzyskania świadczeń z ubezpieczenia
W przypadku zbiegu prawa do emerytury wojskowej, obliczonej bez uwzględnienia okresów składkowych i nieskładkowych z tytułu pracy cywilnej, z prawem do emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, ubezpieczonemu przysługuje prawo do otrzymania tylko jednego, wyższego lub wybranego przez siebie świadczenia, zgodnie z zasadą niekumulacji świadczeń, mającą na celu optymalizację alokacji środków finansowych
Obniżenie wysokości policyjnej renty rodzinnej na podstawie nowelizacji ustawy zaopatrzeniowej, dotyczącej funkcjonariuszy pełniących służbę na rzecz państwa totalitarnego, nie narusza konstytucyjnych praw nabytych ani zasad demokratycznego państwa prawnego, pod warunkiem zapewnienia minimalnego poziomu zabezpieczenia społecznego uprawnionej osobie.
W sprawach dotyczących należności z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne sąd jest związany prawomocną decyzją administracyjną, określającą podleganie danej osoby obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu z określonego tytułu. Próba kwestionowania podlegania obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu, na którą wydana została ostateczna decyzja administracyjna w postępowaniu dotyczącym wysokości należności
Ubezpieczonemu, który pozostawał w zawodowej służbie wojskowej przed dniem 2 stycznia 1999 r. i pobiera emeryturę wojskową, wynoszącą 75% podstawy jej wymiaru, obliczoną bez uwzględnienia okresów składkowych i nieskładkowych, z tytułu których jest uprawniony również do emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, wypłaca się jedno z tych świadczeń – wyższe lub wybrane przez niego.
W sytuacji, gdy decyzja organu rentowego została doręczona zgodnie z art. 44 § 4 k.p.a., a odwołanie od tej decyzji zostało wniesione po znacznym przekroczeniu ustawowego terminu, bez wystarczających dowodów na to, że przekroczenie terminu nastąpiło z przyczyn niezależnych od odwołującego się, odwołanie podlega odrzuceniu zgodnie z art. 477(9) § 3 k.p.c. Sąd Najwyższy podkreśla przy tym znaczenie należytego
Umowy oznaczone jako „umowy o dzieło”, które w rzeczywistości przewidują powtarzalne i staranne działania, a nie osiągnięcie konkretnego rezultatu, należy kwalifikować jako umowy o świadczenie usług, co powoduje obowiązek ubezpieczeń społecznych.
Prowadzenie działalności gospodarczej zarejestrowanej w CEIDG nie zawsze implikuje podleganie obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym; kluczowa jest rzeczywista, ciągła i zorganizowana aktywność zarobkowa przedsiębiorcy. Weryfikacja podstawy do ubezpieczeń społecznych musi uwzględniać nie tylko formalne zgłoszenie do ubezpieczeń, ale również faktyczną intencję prowadzenia działalności gospodarczej oraz
Pozbawienie odwołującego się wyższych świadczeń za okres służby na rzecz totalitarnego państwa przy zachowaniu świadczenia do zabezpieczenia społecznego w wysokości nie niższej niż świadczenia z powszechnego systemu ubezpieczeniowego (Funduszu Ubezpieczeń Społecznych) nic stanowi naruszenia ani Konstytucji, ani standardów prawa międzynarodowego.
Zgodnie z art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, ubezpieczony wykonujący w okresie orzeczonej niezdolności do pracy jakąkolwiek pracę zarobkową traci prawo do zasiłku chorobowego za cały okres tego zwolnienia. Wyjątkiem od tej zasady są sytuacje sporadycznych, incydentalnych i wymuszonych okolicznościami przejawów aktywności zawodowej
1. Zgodnie z art. 5 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, nie podlegają ubezpieczeniom społecznym obywatele państw obcych, których pobyt na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej nie ma charakteru stałego oraz obywatele państw obcych zatrudnieni w placówkach dyplomatycznych i podobnych, przy czym obie kategorie są traktowane jako niezależne i nie wymagają spełnienia obu warunków jednocześnie
Osoba uprawniona do emerytury wojskowej oraz emerytury powszechnej, która pozostawała w zawodowej służbie wojskowej w dniu 1 stycznia 1999 r., musi dokonać wyboru świadczenia, które ma być jej wypłacane, również wtedy, gdy wysokość emerytury wojskowej została obliczona wyłącznie na podstawie okresów tej służby, bez „uzupełnienia” jej o zwiększenie wynikające z przebytych okresów składkowych i nieskładkowych
Dla uznania działalności za gospodarczą, warunkującej podleganie ubezpieczeniom społecznym, niezbędne jest wykazanie, że działalność ta jest prowadzona w sposób ciągły, zorganizowany i zarobkowy, co oznacza rzeczywiste dążenie do osiągania zysku, a nie jedynie sporadyczne lub pozorne działania handlowe.
1. Renta rolnicza powinna być obliczana na podstawie emerytury podstawowej, a nie płacy minimalnej, nawet w przypadku osób, które otrzymywały ekwiwalent za zalesienie nieruchomości przed uchyleniem odpowiednich przepisów ustawy. 2. Określenie „emeryturę lub rentę oblicza się od wysokości płacy minimalnej” dotyczy wyłącznie ubezpieczenia pracowniczego, a pracownik (osoba objęta pozarolniczym systemem
1. W razie zbiegu prawa do emerytury lub renty przewidzianych w ustawie o emeryturach i rentach z FUS z prawem do emerytury lub renty przewidzianych w odrębnych przepisach, wypłaca się świadczenie wyższe albo wybrane przez osobę uprawnioną, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej, a wybór świadczenia następuje przez złożenie oświadczenia woli, w którym ubezpieczony stanowczo wskazuje świadczenie
Art. 15c ust. 3 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy jest niezgodny z Konstytucją RP, ponieważ prowadzi do nierównego traktowania funkcjonariuszy w zależności od krótszego lub dłuższego okresu służby po 31 lipca 1990 r., naruszając w ten sposób ich prawa do zabezpieczenia społecznego oraz zasadę sprawiedliwości.
Praca górnicza w kopalniach węgla brunatnego, kwalifikowana do zaliczenia w wymiarze półtorakrotnym przy ustalaniu prawa i wysokości emerytury górniczej, musi być faktycznie wykonywana w przodkach, czyli bezpośrednio przy urabianiu i ładowaniu urobku, przy montażu, likwidacji i transporcie obudów, maszyn urabiających, ładujących i transportujących w przodkach, przy głębieniu szybów i robotach szybowych
Praca w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia, wykonywana w wymiarze nie niższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy, może być zaliczona do ogólnego stażu ubezpieczeniowego, jeśli okresy składkowe i nieskładkowe są krótsze od okresu wymaganego do przyznania emerytury, w zakresie niezbędnym do uzupełnienia tego okresu, zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu
1. Prawo do renty rodzinnej przysługuje zarówno wtedy, gdy zrealizowany jest tylko pierwszy warunek - posiadanie w chwili śmierci ustalonego prawa do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, jak i, gdy wypełniony jest tylko drugi warunek - urzeczywistnienie warunków do uzyskania jednego z tych świadczeń, jak również, gdy spełnione są oba te warunki jednocześnie. 2. W świetle art. 10 ust.
Do prawidłowego rozstrzygnięcia sprawy dotyczącej praw do rekompensaty finansowej dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, wymagane jest szczegółowe rozpatrzenie zgromadzonych dowodów i dokonanie precyzyjnych ustaleń co do warunków pracy. Brak takich ustaleń narusza prawo do rzetelnego procesu.
1. W przypadku zbiegu prawa do kilku świadczeń emerytalnych, wypłacane jest jedno z nich - wyższe lub wybrane przez zainteresowanego. Zasada ta dotyczy również żołnierzy zawodowych oraz funkcjonariuszy różnych służb, bez względu na datę rozpoczęcia służby. 2. Zmiany wprowadzone w 2003 roku wprowadziły zróżnicowanie w zasadach obliczania emerytur wojskowych, zależnie od daty powołania do służby. Systemowa
Kluczowe dla rozstrzygnięcia, czy osoba podlega ubezpieczeniom społecznym, jest faktyczne i rzeczywiste wykonywanie pracy w ramach stosunku pracy, a nie samo formalne zawarcie umowy o pracę. Umowa o pracę, która nie wiąże się z rzeczywistym jej wykonywaniem, nie stanowi podstawy przystąpienia do ubezpieczeń społecznych, nawet jeżeli występują takie formalności jak wypłata wynagrodzenia czy opłacanie
1. Organy rentowe mają prawo do kwestionowania tytułu ubezpieczenia społecznego, podstawy wymiaru składek oraz badania, czy zawarcie umowy nie miało na celu obejścia prawa. 2. Czynności prawne, które mogą być uznane za nieważne w zakresie prawa ubezpieczeń społecznych, nie mogą jednocześnie być uznane za nieważne z powodu pozorności i obejścia prawa.