Zakład Ubezpieczeń Społecznych, odmawiając umorzenia zaległości z tytułu składek, winien nie tylko ustalić istnienie należności, ale również prawidłowo ocenić przesłanki ich umorzenia, uwzględniając sytuację materialną dłużnika oraz przepisy dotyczące przedawnienia.

Naczelny Sąd Administracyjny stwierdza, że w przypadku wniosku o umorzenie należności z tytułu opłat dodatkowych, to na wnioskodawcy spoczywa ciężar wykazania istnienia przesłanek uzasadniających umorzenie, a brak wykazania prowadzi do odmowy przyznania ulgi w ramach uznania administracyjnego.

Przyznanie świadczenia w drodze wyjątku uzależnione jest od wykazania szczególnych okoliczności niezależnych od ubezpieczonego, które uniemożliwiłyby spełnienie warunków prawnych do uzyskania świadczeń na zasadach ogólnych, co w niniejszej sprawie nie zostało udowodnione.

Naczelny Sąd Administracyjny uznaje, że ponowne postępowanie musi uwzględnić właściwe adresy doręczeń oraz ocenić zasadność przedawnienia należności z tytułu składek, ponieważ uprzednie jego nieskuteczne rozpoczęcie zawieszało bieg przedawnienia.

Nie jest dopuszczalne odmówienie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego z powodu istnienia innych zobowiązanych alimentacyjnie członków rodziny, gdy wnioskodawca faktycznie sprawuje opiekę i z tego tytułu rezygnuje z zatrudnienia. Przy zbiegu uprawnień do świadczeń wymagane jest jednoznaczne oświadczenie o wyborze świadczenia.

Naczelny Sąd Administracyjny orzekł, iż naruszenie fundamentalnych zasad postępowania administracyjnego przy podejmowaniu uchwał dotyczących zawieszenia prawa wykonywania zawodu lekarza uzasadnia uchylenie tych uchwał, w związku z czym oddala skargę kasacyjną, podtrzymując wyrok WSA.

NSA uznaje, że niezbędne jest dokonanie formalnego wyrejestrowania z systemu producentów rolnych oraz KRUS, aby uznać zaprzestanie prowadzenia gospodarstwa rolnego, co jest warunkiem przyznania świadczenia pielęgnacyjnego.

Świadczenie pielęgnacyjne może być przyznane tylko w przypadku, gdy wnioskodawca nie korzysta już z prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego, a ustalenie tegoż świadczenia powinno nastąpić począwszy od miesiąca, w którym wyeliminowano przeszkodę prawną w postaci zbieżności świadczeń.

Skarga kasacyjna T.W. jest niezasadna; żądanie uwierzytelnionych odpisów z akt administracyjnych musi być poparte wykazaniem ważnego interesu strony, co nie zostało zrealizowane przez skarżącą.

Zakres i charakter opieki nad osobą niepełnosprawną sprawowanej przez głównego opiekuna uniemożliwiający podjęcie zatrudnienia stanowi przesłankę do przyznania świadczenia pielęgnacyjnego niezależnie od posiadania rodzeństwa również zobowiązanego alimentacyjnie, o ile faktycznie opieka wyklucza możliwość pracy.

Odmowa wydania uwierzytelnionych odpisów akt administracyjnych jest zasadna, gdy strona nie wykazała ważnego interesu uzasadniającego takie żądanie zgodnie z art. 73 § 2 k.p.a. Rozstrzygnięcie sądów administracyjnych oraz organów w tej sprawie jest zgodne z prawem.

O zamieszkiwaniu osoby na terytorium RP decyduje łączne występowanie fizycznego przebywania w kraju i zamiaru stałego pobytu (corpus i animus). Brak odpowiedniego ustalenia miejsca zamieszkania R. K. przez organ skutkował uchyleniem decyzji odmawiającej świadczenia.

Stosowanie analogii legis w prawie administracyjnym jest dopuszczalne przy istniejącej luce prawnej; nieuprawnione było zastosowanie przepisów ustawy o pomocy społecznej do ustalania dochodu z gospodarstwa rolnego dla potrzeb świadczenia uzupełniającego.

Naczelny Sąd Administracyjny stwierdza, że nieprzyznanie świadczenia pielęgnacyjnego jest zgodne z prawem, gdyż Skarżąca nie zawiesiła skutecznie renty przed zmianą przepisów, a kontrola decyzji rentowej nie należy do sądu administracyjnego.

Decyzja Prezesa ZUS w przedmiocie odmowy przyznania świadczenia w drodze wyjątku była niezgodna z prawem z uwagi na powagę rzeczy osądzonej. Sąd zaakcentował brak nowych okoliczności, istotnych dla zmiany stanu faktycznego, uzasadniając oddalenie skargi kasacyjnej Prezesa ZUS.

Dla uzyskania świadczenia pielęgnacyjnego istotny jest rzeczywisty zakres i charakter opieki sprawowanej nad osobą niepełnosprawną, a istnienie innych osób zobowiązanych do alimentacji nie stanowi podstawy do odmowy przyznania świadczenia.

Dla przyznania świadczenia pielęgnacyjnego konieczny jest ścisły związek przyczynowy między rezygnacją z zatrudnienia a opieką nad osobą niepełnosprawną. Wymaga to wykazania, iż zakres opieki uniemożliwia podejmowanie pracy zarobkowej, nawet w niepełnym wymiarze czasu.

W sprawach o świadczenie pielęgnacyjne, gdzie wniosek o orzeczenie niepełnosprawności złożono przed 31 grudnia 2023 r., stosuje się przepisy obowiązujące przed tą datą, jeżeli wniosek o świadczenie złożono w terminie określonym w art. 24 ust. 2a ustawy o świadczeniach rodzinnych.

Świadczenie pielęgnacyjne nie może być odmówione z uwagi na istnienie innych osób alimentacyjnie zobowiązanych, a ocena związku przyczynowego nie może opierać się na braku wcześniejszej aktywności zawodowej. NSA uchylił zaskarżone wyroki, wskazując na konieczność uwzględnienia rzeczywistego zakresu opieki oraz zgodności z art. 17 ustawy o świadczeniach rodzinnych.

Skarga kasacyjna Samorządowego Kolegium Odwoławczego we Wrocławiu na uchylenie decyzji w przedmiocie odmowy przyznania świadczenia pielęgnacyjnego jest bezzasadna z uwagi na niepełne skompletowanie materiału dowodowego i niewłaściwą wykładnię art. 28 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych.

Przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego na podstawie przepisów obowiązujących przed 1 stycznia 2024 r. jest dopuszczalne, jeśli wniosek o ustalenie niepełnosprawności złożono odpowiednio wcześnie, a wniosek o świadczenie w ciągu terminu określonego art. 24 ust. 2a u.ś.r.

Oddalenie skargi kasacyjnej z uwagi na brak wykazania szczególnych okoliczności uniemożliwiających J.Z. wypracowanie wymaganych składek ubezpieczeniowych, co uniemożliwiało przyznanie renty w drodze wyjątku.

Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną wskazując, że brak wypełnienia wymogów formalnych z art. 83 ust. 1 ustawy FUS uniemożliwia przyznanie świadczenia w drodze wyjątku, nie stwierdzając żadnych szczególnych przeszkód zatrudnienia ojca małoletniego.

Przyznanie świadczenia z art. 83 ust. 1 ustawy emerytalnej wymaga ustalenia nadzwyczajnych okoliczności powodujących brak spełnienia warunków ustawowych do renty lub emerytury. Odmowa organu ZUS winna być uzasadniona pełnym zgromadzeniem materiału dowodowego i rozważeniem wszystkich istotnych aspektów stanu faktycznego.