Orzeczenia
Świadczenie rodzinne pobrane w warunkach określonych w art. 23a ust. 5 ustawy o świadczeniach rodzinnych, które zostało uchylonej z powodu zastosowania przepisów o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, jest świadczeniem nienależnie pobranym, co zobowiązuje do jego zwrotu.
Przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego na podstawie art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych nie przysługuje osobie zobowiązanej do alimentacji, w sytuacji gdy małżonek osoby niepełnosprawnej, będący adresatem obowiązku alimentacyjnego, nie jest osobą niepełnosprawną.
Osoba posiadająca ustalone prawo do emerytury ma możliwość uzyskania świadczenia pielęgnacyjnego pod warunkiem zawieszenia wypłaty emerytury, jeśli spełnia pozostałe ustawowe warunki; organy administracyjne powinny informować o możliwości takiego wyboru, respektując wykładnię systemową i funkcjonalną przepisów prawa.
O prawie do świadczenia pielęgnacyjnego decyduje nie tylko stan zdrowia osoby niepełnosprawnej uprawniający do opieki, ale również aktualna, uniemożliwiająca podjęcie zatrudnienia, stała i długotrwała konieczność opieki nad nią, obejmująca także czynności związane z prowadzeniem gospodarstwa domowego.
Brak podpisów wszystkich członków składu orzekającego pod sentencją wyroku stanowi podstawę do stwierdzenia nieważności postępowania sądowego zgodnie z art. 183 § 2 pkt 4 p.p.s.a.
W przypadku zbiegu uprawnień do świadczenia pielęgnacyjnego i specjalnego zasiłku opiekuńczego, osoba uprawniona może otrzymać tylko jedno z tych świadczeń, przy czym konieczne jest zrzeczenie się uprawnień do świadczenia konkurencyjnego.
Dla przyznania świadczenia pielęgnacyjnego wymagana jest ścisła zależność między niepodejmowaniem zatrudnienia a koniecznością sprawowania osobistej opieki nad osobą niepełnosprawną, co nie zachodzi, gdy wnioskodawca pobiera emeryturę i ma wsparcie osób trzecich w opiece.
Świadczenie pielęgnacyjne jest przyznawane za faktyczny brak możliwości podjęcia zatrudnienia z powodu konieczności stałej lub długotrwałej opieki nad osobą niepełnosprawną. Sama pomoc w codziennych czynnościach nie jest wystarczająca do uzyskania świadczenia pielęgnacyjnego.
Warunkiem przyznania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego jest legitymowanie się przez współmałżonka osoby wymagającej opieki orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.
Osoba pobierająca rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy może ubiegać się o świadczenie pielęgnacyjne, pod warunkiem zawieszenia wypłaty swojej renty.
Stwierdzenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego wymaga oceny, czy zakres i intensywność sprawowanej opieki nad osobą niepełnosprawną uniemożliwia opiekunowi podjęcie zatrudnienia lub pracy zarobkowej, przy czym ocena ta powinna uwzględniać aktualne potrzeby i stan zdrowia osoby podlegającej opiece oraz możliwości i realia życiowe opiekuna.
Przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego nie może być uzależnione od istnienia innych osób zobowiązanych alimentacyjnie, zdolnych do podzielenia się obowiązkami opiekuńczymi, jeśli osoba wnioskująca o świadczenie faktycznie sprawuje pełną i całodobową opiekę nad członkiem rodziny wymagającym stałej pomocy, co uniemożliwia jej podjęcie pracy zarobkowej.
Przy ocenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego istotne jest ustalenie, czy zakres opieki nad osobą niepełnosprawną w sposób realny uniemożliwia opiekunowi podjęcie zatrudnienia bądź zmusza do rezygnacji z pracy, przy czym fakt wcześniejszej rezygnacji nie wyklucza przyznania świadczenia jeżeli w chwili decydowania istnieje bezpośredni związek między koniecznością sprawowania opieki a niemożnością
W przypadku sprawowania stałej i długotrwałej opieki nad osobą niepełnosprawną, która uniemożliwia podjęcie przez opiekuna jakiejkolwiek pracy zarobkowej, osoba ta ma prawo do świadczenia pielęgnacyjnego niezależnie od potencjalnego obciążenia obowiązkiem alimentacyjnym innych członków rodziny.
W przypadku kiedy świadczenie pielęgnacyjne przysługujące osobie sprawującej opiekę nad członkiem rodziny jest wyższe od otrzymywanej przez nią emerytury, możliwe jest zawieszenie prawa do emerytury i uzyskanie świadczenia pielęgnacyjnego, co jest zgodne z zasadą sprawiedliwości społecznej i równości wobec prawa.
Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje osobie sprawującej opiekę nad niepełnosprawnym członkiem rodziny, jeżeli faktycznie nie może ona podjąć zatrudnienia z powodu konieczności stałej, całodobowej opieki nad osobą niepełnosprawną, a okoliczność istnienia innych osób zobowiązanych do alimentacji nie stanowi przeszkody do przyznania tego świadczenia.
Zawieszenie prawa do pobierania emerytury na wniosek uprawnionego pozwala na uczynienie bezskuteczną negatywną przesłankę zawartą w art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. a ustawy o świadczeniach rodzinnych, wyłączającą nabycie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego w przypadku posiadania przez osobę sprawującą opiekę prawa do emerytury, umożliwiając jej tym samym uzyskanie świadczenia korzystniejszego, które zostało
Świadczenie pielęgnacyjne, zgodnie z art. 17 ust. 5 pkt 2 lit. a ustawy o świadczeniach rodzinnych, nie przysługuje osobie spokrewnionej z niepełnosprawną w pierwszym stopniu (np. córce) jeżeli współmałżonek osoby wymagającej opieki nie legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. Literalna wykładnia przepisów wyklucza możliwość przyznania tego świadczenia w przypadku braku takiego
Spełnienie przesłanek do przyznania świadczenia pielęgnacyjnego wynikających z art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych wymaga wykazania bezpośredniego związku przyczynowo-skutkowego między koniecznością sprawowania opieki nad osobą niepełnosprawną a niemożnością podjęcia pracy zawodowej przez opiekuna.
Prawo do świadczenia pielęgnacyjnego dla osób spokrewnionych z osobą wymagającą opieki, zgodnie z art. 17 ust. 1a ustawy o świadczeniach rodzinnych, przysługuje jedynie w sytuacji, gdy współmałżonek osoby wymagającej opieki legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.
Orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy nie wyklucza możliwości uzyskania świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia w celu sprawowania opieki nad osobą niepełnosprawną, jeżeli opiekun nie podejmuje zatrudnienia z powodu konieczności opieki, a nie ze względu na swoją niezdolność do pracy.