W zakresie nabywania uprawnień do emerytury oraz sposobu ustalania jej wysokości ustawa emerytalna dzieli osoby ubezpieczone na dwie grupy wiekowe. Pierwsza z nich obejmuje osoby urodzone przed 1 stycznia 1949 r. Druga grupa, to osoby urodzone po 31 grudnia 1948 r., z tym że w tej grupie wyróżnia się niektórych ubezpieczonych urodzonych po 31 grudnia 1948 r., a przed 1 stycznia 1969 r.

Emeryci, którzy ukończą powszechny wiek emerytalny (kobiety 60 lat, a mężczyźni - 65 lat), mogą zarabiać bez ograniczeń. Młodszych emerytów obowiązują limity zarobkowe. Jeśli osoba uprawniona do emerytury prowadzi pozarolniczą działalność, może otrzymywać emeryturę w zmniejszonej wysokości. W określonych przypadkach ZUS zawiesi wypłatę tego świadczenia. Prowadzenie działalności może powodować zmniejszanie

Rozwiązanie umowy z pracownikiem często powoduje, że pracodawca ma obowiązek wypłaty różnego rodzaju odpraw. Świadczenia te najczęściej otrzymuje pracownik. Wyjątkowym pod tym względem świadczeniem jest odprawa pośmiertna, którą otrzymują członkowie rodziny pracownika.

Od 8 maja 2008 r. termin na wystąpienie do ZUS z wnioskiem o zwrot nienależnie opłaconych składek został przedłużony z 5 do 10 lat. Termin na złożenie wniosku liczy się od dnia zapłacenia składek. Ponadto upływ 10 lat nie oznacza, że składki przepadną. Jednak po upływie 10 lat od zapłacenia składek płatnik może wystąpić tylko z żądaniem zaliczenia nadpłaconych składek na poczet bieżących lub przyszłych

Osoby prowadzące działalność gospodarczą i osoby współpracujące przy prowadzeniu takiej działalności, które posiadają gospodarstwo rolne lub są domownikami rolnika i wybrały ubezpieczenie w KRUS, najpóźniej 31 maja br. muszą złożyć w KRUS zaświadczenie urzędu skarbowego o wysokości należnego podatku z działalności za 2007 r. Jeśli do tego czasu nie złożą zaświadczenia lub zaświadczenie potwierdzi podatek

Ustawa kominowa wyznacza maksymalne granice wynagrodzeń osób zajmujących kierownicze stanowiska w podmiotach prawnych sfery publicznej oraz rodzaje świadczeń, jakie mogą być im przyznane. Jednak od obostrzeń przewidzianych jej przepisami może uwolnić się menedżer, który ma zarejestrowaną działalność gospodarczą lub zarządza przedsiębiorstwem z ramienia osoby prawnej czy spółki cywilnej. Do wynagrodzeń

Coraz częściej jedna osoba pracuje na podstawie kilku umów lub poza zatrudnieniem wykonuje własną działalność. Obowiązek podlegania ubezpieczeniom społecznym danej osoby zależy od tego, z jakiego tytułu osiąga przychody, jaka jest wysokość tych przychodów i jak wiele rodzajów działalności zarobkowej wykonuje.

Z likwidacją działalności gospodarczej wiąże się szereg obowiązków. Dotyczą one: formalności w urzędach, rozliczeń podatkowych i księgowych, obowiązków w zakresie ZUS i prawa pracy, przechowywania dokumentacji. Z likwidacją działalności wiąże się również odpowiedzialność za zdarzenia prawne powstałe przed likwidacją. Poniżej omawiamy wszystkie te zagadnienia. Proces likwidacji i jego skutki opisujemy

W przypadku zbiegu uprawnień do dwóch świadczeń emerytalnych: powszechnego i rolniczego ubezpieczony może otrzymać tylko jedno z nich. Decyzja o wyborze systemu należy do ubezpieczonego, ale wybór emerytury z jednego systemu wyklucza ubieganie się o emeryturę z drugiego (wyrok Sądu Najwyższego z 8 maja 2007 r., II UK 164/06).

Byłemu żołnierzowi przeniesionemu w stan spoczynku i pobierającemu emeryturę wojskową nie może być przyznana emerytura cywilna. Do okresów służby mogą zostać doliczone okresy zatrudnienia lub opłacania składek po odejściu ze służby wojskowej. Okresy te są jednak zaliczane do wojskowej wysługi emerytalnej (wyrok Sądu Najwyższego z 3 kwietnia 2007 r., II UK 165/06).

Do 31 maja 2007 r. rolnik lub domownik podlegający ubezpieczeniu rolniczemu, prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą lub współpracujący przy jej prowadzeniu, ma obowiązek złożyć we właściwej jednostce KRUS (w placówce terenowej lub w oddziale regionalnym) zaświadczenie urzędu skarbowego o wysokości należnego podatku za poprzedni rok podatkowy.

W 2007 r. nie będzie waloryzacji emerytur i rent. Emeryci i renciści otrzymujący świadczenia nieprzekraczające na dzień 31 marca 2007 r. 1200 zł dostaną w tym roku zamiast waloryzacji jednorazową zapomogę pieniężną.

Osoby, które ubiegają się o emeryturę lub rentę lub są już uprawnione do jednego z tych świadczeń, muszą zgłosić w ZUS zamiar osiągania przychodu wypełniając w tym celu odpowiedni formularz. Po zakończeniu roku kalendarzowego muszą się rozliczyć z całorocznych zarobków dostarczając zaświadczenie wystawione przez płatnika składek. Z obowiązków tych zostali zwolnieni jedynie emeryci, którzy ukończyli

Rolnicy wyłączeni z KRUS ze względu na formę opodatkowania działalności gospodarczej mogą (po spełnieniu określonych warunków) wrócić do ubezpieczenia rolniczego. Prawo to przyznano im już od 1 października 2004 r. W efekcie tego rolnicy mają prawo ubiegać się o zwrot opłaconych od tej daty składek do ZUS. Jest to skutek wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 13 marca br. (sygn. akt P 8/05).

Osoba pobierająca rentę rodzinną, która podejmuje działalność zarobkową, musi się liczyć z tym, że jej świadczenie może zostać zawieszone lub wypłacane w zmniejszonej wysokości. Wpływ na prawo do renty rodzinnej, podobnie jak w przypadku emerytur i rent z tytułu niezdolności do pracy, mają przychody osiągane z działalności stanowiącej tytuł do objęcia ubezpieczeniami społecznymi. Jednak zasady zmniejszania

Do 31 maja 2006 r. wszystkie osoby prowadzące działalność pozarolniczą, które są uprawnione do renty, podlegają dobrowolnie ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia tej działalności. Od 1 czerwca 2006 r. już nie wszyscy renciści będą mogli korzystać z tego przywileju.

Niektórzy emeryci i renciści, oprócz przysługującego im świadczenia wypłacanego z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, mogą być uprawnieni do różnego rodzaju dodatków. Prawo do dodatków może być uzależnione od stanu zdrowia, okoliczności, w jakich powstała niepełnosprawność, wykonywanej w przeszłości pracy przymusowej bądź innych okoliczności związanych z indywidualną sytuacją emeryta lub rencisty.

Posiadane uprawnienia do emerytury lub renty nie są przeszkodą do podjęcia zatrudnienia, działalności gospodarczej lub innej działalności zarobkowej. Jednak, w przypadku osiągania przychodu, niektórzy świadczeniobiorcy muszą się liczyć z ewentualnym zmniejszeniem przez ZUS należnego świadczenia, a niekiedy nawet z zawieszeniem jego wypłaty.

Osoba, której wypłacono emeryturę lub rentę, jest zobowiązana do zwrotu tego świadczenia, jeśli okaże się, że pobrała ją nienależnie. Świadczenie jest uznawane za nienależnie pobrane w trzech przypadkach.

Nowy okres zasiłkowy to nowe obowiązki dla pracodawców i innych instytucji wypłacających świadczenia rodzinne. W nowym systemie świadczeń rodzinnych przyjęto, że kolejny okres zasiłkowy rozpoczyna się 1 września danego roku i trwa do końca sierpnia następnego roku.

Od sierpnia 2004 r. zmieniły się zasady przyznawania i wypłaty świadczeń przedemerytalnych. Organem właściwym w tym zakresie stał się ZUS, który przejął również wypłatę świadczeń przyznanych na „starych” zasadach przez powiatowe urzędy pracy.