08.02.2023 Ubezpieczenia

Wyrok NSA z dnia 8 lutego 2023 r., sygn. I OSK 641/22

Pomoc społeczna

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Elżbieta Kremer Sędziowie sędzia NSA Iwona Bogucka (spr.) sędzia del. WSA Agnieszka Miernik po rozpoznaniu w dniu 8 lutego 2023 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej A. Z. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 17 grudnia 2021 r. sygn. akt IV SA/Po 963/21 w sprawie ze skargi A. Z. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Poznaniu z dnia 30 sierpnia 2021 r. nr SKO.PS.4040.765.2021 w przedmiocie odmowy przyznania świadczenia pielęgnacyjnego 1. uchyla zaskarżony wyrok oraz zaskarżoną decyzję; 2. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Poznaniu na rzecz A. Z. kwotę 720 (siedemset dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu wyrokiem z 17 grudnia 2021 r., IV SA/Po 963/21, oddalił skargę A.Z. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Poznaniu z 30 sierpnia 2021 r. nr SKO.PS.4040.765.2021 utrzymującą w mocy decyzję Wójta Gminy K. z 19 października 2020 r. nr SR.8252.391.2020 w przedmiocie odmowy przyznania świadczenia pielęgnacyjnego.

Wyrok zapadł w następującym stanie faktycznym i prawnym sprawy;

Wójt Gminy K. decyzją z 19 października 2020 r., wydaną na podstawie art. 104, art. 107 k.p.a., art. 17 ust. 1-5, art. 23, art. 24, art. 26 oraz art. 20 ust. 2 w zw. z art. 3 pkt 11 ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 111; dalej: u.ś.r.), rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z 27 lipca 2017 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o przyznanie świadczeń rodzinnych oraz zakresu informacji jakie mają być zawarte we wniosku, zaświadczeniach i oświadczeniach o ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych (Dz. U. z 2017 r., poz. 1466), rozporządzenia Rady Ministrów z 31 lipca 2018 r. w sprawie wysokości dochodu rodziny albo dochodu osoby uczącej się stanowiących podstawę ubiegania się o zasiłek rodzinny i specjalny zasiłek opiekuńczy, wysokości świadczeń rodzinnych oraz wysokości zasiłku dla opiekuna (Dz. U. z 2018 r., poz. 1497), obwieszczenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z 23 października 2019 r. w sprawie kwoty świadczenia pielęgnacyjnego w roku 2020 (Monitor Polski z 2019 r. poz. 1067), na wniosek A.Z. (dalej: skarżąca) złożony w dniu 23 września 2020 r., odmówił przyznania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego w związku z opieką nad mężem, który legitymuje się orzeczeniem lekarza orzecznika ZUS wydanym przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych z 13 lutego 2020 r. w P.

W wyniku rozpoznania odwołania skarżącej od powyższej decyzji Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Poznaniu (dalej: Kolegium) decyzją z 30 sierpnia 2021 r. utrzymało ją w mocy. W uzasadnieniu decyzji Kolegium podzieliło prezentowane w orzecznictwie sądów administracyjnych stanowisko, że literalna wykładnia art. 17 ust. 5 pkt 2 lit. a) u.ś.r. jest wadliwa w przypadku, gdy wnioskodawcą o świadczenie pielęgnacyjne jest małżonek nie posiadający orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności, który podejmuje się opieki nad współmałżonkiem wymagającym opieki i legitymującym się stosownym orzeczeniem o niepełnosprawności. Kolegium wskazało, że art. 17 ust. 1a u.ś.r. dotyczy tylko innych osób, na których zgodnie z przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego w stosunku do osoby niepełnosprawnej ciąży obowiązek alimentacyjny wynikający z pokrewieństwa, a nie małżonka ubiegającego się o świadczenie pielęgnacyjne na współmałżonka będącego osobą niepełnosprawną. Z uprawnienia do świadczenia pielęgnacyjnego mogą skorzystać krewni dopiero wówczas, gdy małżonek osoby wymagającej opieki jest niepełnosprawny w stopniu znacznym, co uniemożliwia mu wypełnianie we właściwy sposób obowiązku alimentacyjnego. W tym stanie rzeczy Kolegium uznało, że organ I instancji dopuścił się naruszenia przepisu prawa materialnego przez błędną wykładnię art. 17 ust. 5 pkt 2 lit. a) u.ś.r. i przyjęcie zgodnie z literalnym brzmieniem tego przepisu, że fakt pozostawania przez osobę wymagającą opieki w związku małżeńskim, wyklucza z kręgu beneficjentów świadczenia pielęgnacyjnego współmałżonka, który podjął się opieki a nie legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp
Powiązane dokumenty
ikona zobacz najnowsze Dokumenty podobne