Wyrok NSA z dnia 1 października 2019 r., sygn. II OSK 2064/19
Administracyjne postępowanie
Dnia 1 października 2019 roku Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Barbara Adamiak (spr.) Sędziowie: sędzia NSA Andrzej Wawrzyniak sędzia del. WSA Bogusław Cieśla Protokolant: asystent sędziego J. S. po rozpoznaniu w dniu 1 października 2019 roku na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skarg kasacyjnych P. Polska sp. z o.o. z siedzibą w W. oraz Samorządowego Kolegium Odwoławczego w W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 20 marca 2018 r. sygn. akt IV SA/Wa 57/17 w sprawie ze skargi M. K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w W. z dnia 25 lutego 2011 r. nr ... w przedmiocie ustalenia warunków zabudowy 1) uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie, 2) odstępuje od zasądzenia zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
Zaskarżonym wyrokiem z dnia 20 marca 2018 r., sygn. akt IV SA/Wa 57/17, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, po rozpoznaniu skargi M. K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w W. z dnia 25 lutego 2011 r. nr ... w przedmiocie ustalenia warunków zabudowy stwierdził nieważność zaskarżonej decyzji oraz poprzedzającej ją decyzji Zarządu Dzielnicy B. Miasta ... W. z 14 stycznia 2011 r. nr ...
W motywach rozstrzygnięcia Sąd pierwszej instancji wskazał, że uznał za konieczne stwierdzenie nieważności zarówno zaskarżonej decyzji, jak i poprzedzającej ją decyzji Zarządu Dzielnicy B. m. W. z 14 stycznia 2011 r. Obie te decyzje obarczone zostały bowiem wadą, którą - na mocy art. 145 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2017 r. poz. 1369) - sąd administracyjny ma obowiązek wziąć pod uwagę z urzędu, ustalając, że zachodzą przesłanki określone w art. 156 kodeksu postępowania administracyjnego, dające podstawę do stwierdzenia nieważności badanego rozstrzygnięcia. Wskazać należy bowiem, że koniecznym elementem każdego postępowania administracyjnego są jego podmioty, tj. organ, mający zdolność do prowadzenia postępowania, oraz strona, o której prawach i obowiązkach organ administracyjny rozstrzyga w danym postępowaniu. Nadmienić należy, że osoba fizyczna może być stroną postępowania, jeżeli ma zdolność do bycia podmiotem praw i obowiązków, a zatem jeżeli ma zdolność prawną. Zdolność prawną należy zaś oceniać według przepisów prawa cywilnego (art. 30 § 1 kodeksu postępowania administracyjnego). Zgodnie z art. 8 kodeksu cywilnego zdolność prawna osoby fizycznej powstaje z chwilą narodzin, a kończy się z chwilą śmierci. Z tego wynika zatem, że status strony przysługujący osobie fizycznej wygasa z chwilą jej śmierci. Osoba zmarła nie posiada zdolności prawnej, a tym samym nie może być podmiotem praw i obowiązków z zakresu administracji publicznej. Innymi słowy, w stosunku do osoby zmarłej nie można wszcząć, ani prowadzić postępowania, nie mogą też być do niej kierowane wydane w sprawie rozstrzygnięcia. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem, wydanie rozstrzygnięcia w stosunku do osoby zmarłej oznacza, że jest ono obarczone wadą nieważności i powinno być derogowane z obrotu prawnego, aby nie wywoływało skutków prawnych. Okoliczność śmierci strony, nawet jeśli nie jest znana organowi administracji publicznej w dniu wydania decyzji administracyjnej, nie zmienia faktu, że takie rozstrzygnięcie w sprawie skierowane zostało do osoby nieżyjącej, która w chwili jego wydania nie posiadała już przymiotu strony. Podstawową regułą postępowania administracyjnego jest bowiem prowadzenie go wobec osób żyjących, a w konsekwencji kierowanie rozstrzygnięć wyłącznie do takich osób. Dlatego też organy administracji publicznej zobowiązane są na każdym etapie postępowania do posiadania aktualnej wiedzy na temat kręgu podmiotów mających interes prawny w danym postępowaniu (art. 61 § 4 w zw. z art. 10 § 1 kodeksu postępowania administracyjnego).
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
