Postanowienie NSA z dnia 7 lipca 2010 r., sygn. II FZ 323/10
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Antoni Hanusz (spr.), , , po rozpoznaniu w dniu 7 lipca 2010 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej zażalenia J.S. od postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu z dnia 31 maja 2010 r. sygn. akt I SA/Op 119/10 w zakresie odmowy przywrócenia terminu do wniesienia skargi w sprawie ze skargi J.S. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w O. z dnia 26 sierpnia 2009 r. nr [...] w przedmiocie zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych za 2002 r. od dochodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach przychodu postanawia: oddalić zażalenie.
Uzasadnienie
II FZ 323/10
Uzasadnienie
Zaskarżonym postanowieniem z dnia 31 maja 2010 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w sprawie o sygnaturze akt I SA/Op 119/10, odmówił J.S. przywrócenia terminu do wniesienia skargi na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w O. z dnia 26 sierpnia 2009 roku w przedmiocie ustalenia zryczałtowanego podatku dochodowego za 2002 rok od dochodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów. Ze stanu sprawy przyjętego przez Sąd wynikało, że Dyrektor Izby Skarbowej w O. przekazał Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Opolu wniosek J. S. z dnia 1 lutego 2010 r. skierowany do tego organu, w którym informuje on, iż nie otrzymał decyzji tego organu. W piśmie tym strona, wnosząc "o przywrócenie terminu złożenia ewentualnego odwołania od decyzji Dyrektora Izby Skarbowej do Sądu Administracyjnego", skuteczne doręczenie skarżonej decyzji oraz o zawieszenie postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w K., sprecyzowała okoliczności uchybienia terminu. Skarżący wskazał, iż o fakcie wydania decyzji przez Dyrektora Izby Skarbowej w O. dowiedział się z pisma Komornika Sądowego w K., wyznaczonego, na mocy postanowienia Sądu Rejonowego w K., do prowadzenia egzekucji łącznej. Pismo to J.S. otrzymał w dniu 28 stycznia 2010 r. i dopiero w tym dniu powziął wiedzę o wydanych tytułach wykonawczych i przypuszczalnie o wcześniejszych decyzjach. Oświadczył, iż już od ponad roku nie zamieszkuje pod adresem swego stałego zameldowania, tj. w N. przy ul. K., gdzie prawdopodobnie była wysyłana korespondencja i bywa tam jedynie sporadycznie. Obecnie jego miejscem zamieszkania są D., ul. W. Zaznaczył, iż o zmianie miejsca zamieszkania informował sąsiadów oraz doręczyciela Poczty Polskiej. Ponadto, w pierwszej połowie 2009 r. telefonicznie miał informować Urząd Skarbowy w N. o zmianie adresu doręczeń i taka informacja została przyjęta. Wskazał, że nie mógł dokonać formalnego (na specjalnym druku) zgłoszenia do organów podatkowych o zmianie adresu, gdyż nie jest zameldowany w D., przy ul. W., a nadto często wyjeżdżał za granicę, a do odbioru przesyłek nie mógł nikogo upoważnić ani w N. ani w D. Dyrektor Izby Skarbowej w O. w piśmie procesowym przekazującym wniosek skarżącego wskazał, że w konsekwencji prowadzonego wobec J. S. postępowania kontrolnego wydana została decyzję z dnia 26 sierpnia 2009 r.- uchylająca w części decyzję Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej w O. z dnia 28 listopada 2007 r. w przedmiocie ustalenia zryczałtowanego podatku dochodowego za 2002 r. od dochodów nieznajdujacych pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów i orzekł o obniżeniu wysokości zobowiązania z kwoty 141.762 zł do kwoty 106.872 zł, a w pozostałej części umorzył postępowanie. Decyzja ta została wysłana na adres wskazany przez stronę w odwołaniu, tj. ul. K., 46-100 N. Wobec niemożności jej doręczenia w sposób określony w art. 148 lub 149 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.)-/dalej Op./, przesyłka zawierająca sporną decyzję była dwukrotnie awizowana (w dniach 27.08.2009 r. i 03.09.2009 r.) - a następnie z uwagi na niepodjęcie jej w terminie przez adresata, została odesłana do nadawcy. W związku z tym organ odwoławczy uznał, iż ww. decyzję doręczono w trybie art. 150 § 2 Op. w dniu 10 września 2009 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu odmawiając przywrócenia terminu wskazał w pierwszej kolejności, że doręczenie przedmiotowej decyzji zostało dokonane w sposób prawidłowy, na adres wskazany przez stronę przy wniesionym odwołaniu (będącym miejscem jej stałego zameldowania) i przy zachowaniu przesłanek wskazanych w regulacji art. 150 Op. - o czym świadczą adnotację doręczyciela z informacją, iż zawiadomienie o pozostawieniu pisma w placówce pocztowej umieszczono w skrzynce pocztowej adresata. W konsekwencji należy uznać, iż przesyłka zawierająca przedmiotową decyzję została doręczona stronie skarżącej ze skutkiem prawnym w dniu 10 września 2009 r. Trzydziestodniowy termin do wniesienia skargi na powyższą decyzję rozpoczął więc swój bieg w dniu 11 września 2009 r. i upłynął z dniem 12 października 2009 r. W tym terminie skargi nie złożono. Powyższe z kolei zasadnym czyni rozpoznanie przedmiotowego wniosku. Następnie Sąd zaznaczył, że zgodnie z art. 86 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.)-/dalej u.p.p.s.a./, sąd na wniosek strony, która nie dokonała w terminie czynności w postępowaniu sądowym bez swojej winy, postanowi przywrócenie terminu. Natomiast w myśl art. 87 u.p.p.s.a., w piśmie zawierającym wniosek o przywrócenie terminu, wniesionym w ciągu siedmiu dni od czasu ustania przyczyny uchybienia terminu, do sądu, w którym czynność miała być dokonana (§ 1), należy uprawdopodobnić okoliczności wskazujące na brak winy w uchybieniu terminu (§ 2), a równocześnie z wnioskiem strona powinna dokonać czynności, której nie dokonała w terminie (§ 4). W ocenie Sądu niedochowanie przez skarżącego terminu do złożenia skargi nie było następstwem okoliczności od niego niezależnych, lecz stanowiło wynik niedostatecznej dbałości i staranności w prowadzeniu własnych spraw. Sąd argumentował, że zaskarżona decyzja została wydana na skutek złożonego przez skarżącego odwołania, a zatem powinien on spodziewać się, że zostanie wydane i doręczone mu rozstrzygnięcie organu odwoławczego. W tej sytuacji, przewidując możliwość zmiany, nawet tymczasowej, miejsca swego pobytu, skarżący winien był podjąć takie środki, aby doręczanie korespondencji organów podatkowych było możliwe. W zażaleniu na powyższe postanowienie J.S. zaskarżył wskazane powyżej postanowienie zarzucając mu naruszenie art. 86 § 1 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi poprzez jego niezastosowanie oraz naruszenie art. 87 tej ustawy w związku z art. 149 i art. 150 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 roku Nr 8 poz. 60 z poz. zm.). Wskazując na powyższe zarzuty autor zażalenia domagał się uchylenia zaskarżonego postanowienia w całości oraz przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Opolu. Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje. Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie, a zatem należało je oddalić. Stosownie do art. 86 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270) dalej jako u.p.p.s.a., sąd może postanowić o przywróceniu terminu do dokonania czynności sądowej na wniosek strony, o ile do uchybienia terminu doszło bez jej winy. Z kolei zgodnie z art. 87 § 1 u.p.p.s.a. wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia skargi wnosi się do sądu, w którym czynność miała być dokonana. Z wnioskiem należy wystąpić w terminie 7 dni od daty ustania przyczyny uchybienia. W piśmie tym należy uprawdopodobnić okoliczności wskazujące na brak winy w uchybieniu terminu (art. 87 § 2 u.p.p.s.a.), a wraz z wnioskiem strona powinna dokonać czynności, której nie dokonała w terminie (art. 87 § 4 u.p.p.s.a.). Rozważając przesłankę braku winy strony w uchybieniu terminu, należy w pierwszej kolejności stwierdzić, iż brak winy po stronie podmiotu dokonującego lub zamierzającego dokonać określoną czynność sądową stanowi konieczną i jednocześnie podstawową przesłankę przywrócenia terminu. Przepis art. 86 § 1 oraz art. 87 § 2 u.p.p.s.a. stanowiąc o tej przesłance nie określa, według jakich kryteriów należy oceniać zachowanie strony ubiegającej się o przywrócenie terminu. Ocena ta została pozostawiona uznaniu sądu, który badając wystąpienie braku winy w uchybieniu terminu powinien być oceniany z wykorzystaniem wszystkich okoliczności sprawy, w sposób uwzględniający obiektywny miernik staranności, jakiej można wymagać od strony dbającej należycie o swoje interesy. Stanowisko to znajduje potwierdzenie w postanowieniu Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 24 marca 2004 roku, sygn. akt FZ 13/04. W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego wskazane przez stronę okoliczności stosownie do których, do uchybienia terminu doszło z uwagi na brak wiedzy wnioskodawcy o doręczeniu mu decyzji organu podatkowego drugiej instancji na wskazany w aktach podatkowych adres, nie stanowią o braku winy w uiszczeniu wpisu w wyznaczonym czasie. Słusznie Sąd pierwszej instancji zauważył w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia, że brak wiedzy o doręczeniu decyzji wynika z niezachowania staranności J.S. przy prowadzeniu własnych spraw, i nie przesądza o braku winy w niedochowaniu terminu do wniesienia skargi o którym mowa w art. 86 § 1 u.p.p.s.a. Na uwzględnienie nie zasługuje też zarzut naruszenia przez Sąd art. 87 u.p.p.s.a. w związku z art. 149 i art. 150 Ordynacji podatkowej. Analiza akt sprawy wskazuje, że organy podatkowe oraz Sąd pierwszej instancji prawidłowo zastosowały przepisy o fikcji prawnej doręczenia decyzji Dyrektora Izby Skarbowej w O. z dnia 26 sierpnia 2009 roku, o której mowa w art. 150 Ordynacji podatkowej. Autor zażalenia nie przedstawił natomiast argumentów, które czyniłyby uzasadnionym postawiony pod adresem Sądu w tym zakresie zarzut. W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego nieuprawnione zatem jest twierdzenie, że do uchybienia terminu do wniesienia wpisu od skargi w rozpoznawanej sprawie doszło bez winy strony w rozumieniu art. 87 u.p.p.s.a. Mając powyższe rozważania na uwadze, Naczelny Sąd Administracyjny działając na podstawie art. 184 w związku z art. 197 § 2 u.p.p.s.a., orzekł jak w sentencji.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
