Wyrok NSA z dnia 9 marca 2010 r., sygn. II FSK 1728/08
W świetle art. 12 ust 3 i ust 3a, art. 15 ust 1b pkt 1 oraz art. 12 ust 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych utworzenie rezerwy, a także jej zmniejszenie to niezależne od zawarcia umowy ubezpieczenia zdarzenia pociągające za sobą określone w przepisach tej ustawy skutki podatkowe.
Teza od Redakcji
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Jan Rudowski, Sędziowie: NSA Antoni Hanusz (sprawozdawca), WSA del. Piotr Pietrasz, Protokolant Szymon Mackiewicz, po rozpoznaniu w dniu 9 marca 2010 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej Korporacji U. [...] S.A. z siedzibą w W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 6 czerwca 2008 r. sygn. akt III SA/Wa 216/08 w sprawie ze skargi Korporacji U. [...] S.A. z siedzibą w W. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w W. z dnia 30 listopada 2007 r. nr [...] w przedmiocie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego 1) oddala skargę kasacyjną, 2) zasądza od Korporacji U. [...] S.A. z siedzibą w W. na rzecz Dyrektora Izby Skarbowej w W. kwotę 180 (sto osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
1. Zaskarżonym wyrokiem z dnia 6 czerwca 2008 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w sprawie o sygnaturze akt III SA/Wa 216/08, działając na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270) dalej u.p.p.s.a., oddalił skargę "K" S.A. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej z dnia 30 listopada 2007 roku w przedmiocie udzielenia pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego. Ze stanu sprawy przyjętego przez Sąd wynikało, że "K" S.A. zwróciła się do Naczelnika Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego z wnioskiem z 11 maja 2007r. o udzielenie w trybie art. 14a § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60, ze zm., dalej zwana "O.p.") pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania art. 15 ust. 4, ust. 4b i ust. 4c w związku z art. 12 ust. 1 pkt 5 oraz art. 12 ust. 3a w związku z art. 12 ust. 4 pkt 1 ustawy z 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000r. Nr 54, poz. 654 ze zm., dalej powoływana jako "u.p.d.p."). We wniosku wskazano, że spółka prowadzi działalność ubezpieczeniową wykonując czynności ubezpieczeniowe związane z udzielaniem ochrony na wypadek ryzyka wystąpienia skutków zdarzeń losowych w grupach 14-16 działu II (pozostałe ubezpieczenia osobowe oraz ubezpieczenia majątkowe) ustawy z 22 maja 2003r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. z 2003r., Nr 124, poz. 1151 ze zm.). W celu reasekuracji przyjętych przez siebie ryzyk wynikających z podpisanych polis ubezpieczeniowych zawiera z reasekuratorami umowy reasekuracji proporcjonalnej, na podstawie których reasekurator przejmuje na siebie określoną część ryzyka i w takiej samej proporcji pokrywa ewentualne odszkodowanie wypłacane przez zakład ubezpieczeń. Spółka natomiast przekazuje reasekuratorowi, w ramach rozliczeń, część składki należnej od każdej umowy ubezpieczeniowej objętej umową reasekuracyjną w proporcji do udziału reasekuratora w umowie, otrzymując w zamian prowizję reasekuracyjną oraz udział reasekuratora w szkodach, kosztach windykacji, kosztach dochodzenia regresów, itp., analogiczny do udziału reasekuratora w składce. Spółka rozpoznaje przychód należny z tytułu składki ubezpieczeniowej za cały okres odpowiedzialności w momencie zawarcia umowy ubezpieczeniowej. Zobowiązana jest również do utworzenia specjalnej rezerwy składek będącej rezerwą techniczno-ubezpieczeniową, która stanowi mechanizm memoriałowej prezentacji przychodu z tytułu składek ubezpieczeniowych. Na podstawie art. 15 ust. 1b pkt 1 u.p.d.p. w momencie utworzenia rezerwy wykazuje w odniesieniu do każdej indywidualnej umowy ubezpieczenia koszt uzyskania przychodu w wysokości utworzonej rezerwy techniczno-ubezpieczeniowej. Zarówno dla celów księgowych, jak i podatkowych koszt z tytułu udziału reasekuratora w składce ubezpieczeniowej traktuje jako bezpośredni koszt uzyskania przychodu i dokonuje podatkowego potrącenia tego kosztu memoriałowo w momencie rozpoznania przychodu z tytułu składki zarobionej. Ujęcie w księgach kosztu składki reasekuracyjnej dokonywane jest w oparciu o umowy reasekuracyjne, które precyzyjnie określają wysokość kosztu z tego tytułu. Spółka rozlicza koszty z tytułu udziału reasekuratora w składce, na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 5 oraz art. 15 ust. 1b pkt 1 u.p.d.p., proporcjonalnie w stosunku do zmniejszania rezerwy techniczno-ubezpieczeniowej (rezerwy składek). Analogicznie do wykazywania tzw. składki zarobionej rozpoznawana jest odpowiadająca temu przychodowi część kosztu z tytułu udziału reasekuratora w tej składce. Przychód z tytułu składki ubezpieczeniowej oraz koszt z tytułu udziału reasekuratora w tej składce wykazywany jest proporcjonalnie do okresu trwania danej umowy ubezpieczeniowej. Pytanie postawione w ww. wniosku brzmiało: czy koszty z tytułu należnego reasekuratorom udziału w składce wynikające z umów reasekuracji proporcjonalnej powinny być na podstawie obecnego brzmienia art. 15 ust. 4 u.p.d.p. zaliczone do bezpośrednich kosztów uzyskania przychodów dla celów podatkowych i w związku z tym rozliczane na takich samych zasadach, jak dla celów rachunkowych, tj. być potrącane w tym roku podatkowym, w którym spółka osiągnie odpowiadające tym kosztom przychody z tytułu składki zarobionej, o której mowa w § 2 ust. 1 pkt 7 rozporządzenia Ministra Finansów z 8 grudnia 2003r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości zakładów ubezpieczeń (Dz. U. z 2003r., Nr 218, poz. 2144, dalej zwane "rozporządzeniem z 2003r."), a który to przychód wynika z art. 12 ust. 1 pkt 5 u.p.d.p.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
