Wyrok NSA z dnia 23 września 2008 r., sygn. I OSK 1407/07

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Ludwik Żukowski (spr.) Sędziowie NSA : Małgorzata Pocztarek Sędzia WSA del. Jacek Fronczyk Protokolant Aleksandra Żurawicka po rozpoznaniu w dniu 23 września 2008 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Towarzystwa [...] w G. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 14 czerwca 2007 r. sygn. akt IV SA/Wa 335/07 w sprawie ze skargi Towarzystwa [...] w G. na decyzję Ministra Gospodarki z dnia [...] nr [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji oddala skargę kasacyjną

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie (zwany dalej WSA, Sądem lub Sądem pierwszej instancji) wyrokiem z dnia 14 czerwca 2007 r., sygn. akt IV SA/Wa 335/07 oddalił skargę Towarzystwa [...] z siedzibą w G. na decyzję Ministra Gospodarki z dnia [...], [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności orzeczenia Ministra Przemysłu Drobnego i Rzemiosła z dnia [...] czerwca 1955 r., nr [...] w sprawie zatwierdzenia protokołu zdawczo-odbiorczego przedsiębiorstwa Zakłady [...] w P. w części ustalającej, że składnik majątkowy w postaci nieruchomości położonej w P. przy ulicy [...] (poprzednio: [...], przechodzi na własność Państwa. W uzasadnieniu wyroku stwierdzono, iż zaskarżona decyzja nie była obarczona naruszeniem prawa, które mogłoby mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Na wstępie podkreślono, że wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 21 grudnia 2004 r., I OSK 233/05 oddalono skargę kasacyjną złożoną od wyroku WSA z dnia 9 września 2004 r., IV SA 3609/03 uchylającego decyzje Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej w przedmiocie stwierdzenia nieważności wspomnianego orzeczenia. Powodowało to, że z mocy art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U . Nr 153, poz. 1270 ze zm., zwanej dalej p.p.s.a .) WSA przy rozpoznawaniu skargi na decyzję wydaną w wyniku ponownego rozpatrzenia sprawy związany był oceną prawną wyrażoną w prawomocnym wyroku. Zgodnie z art. 153 p.p.s.a . ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie ten sąd oraz organ, którego działanie lub bezczynność było przedmiotem zaskarżenia. W sprawie prawomocnie zatem ustalono, że mienie nacjonalizowane na podstawie przepisów ustawy z dnia 3 stycznia 1946 r. o przejęciu na własność Państwa podstawowych gałęzi gospodarki narodowej (Dz.U . Nr 3, poz. 17 ze zm., zwanej dalej ustawą nacjonalizacyjną) nie musiało stanowić własności przedsiębiorstwa podlegającego nacjonalizacji; mogło być również własnością osoby trzeciej. Z załącznika nr 1 do protokołu zatwierdzonego orzeczeniem z [...] czerwca 1955 r. wynika, że nieruchomość stanowiąca własność skarżącego Towarzystwa została włączona do Fabryki [...], założonej przed II Wojną Światową, w roku 1933. Na terenie nieruchomości prowadzona była działalność, kontynuowana i rozwijana następnie przez okupanta podczas wojny. Nie zasługiwał na uwzględnienie zarzut skargi, iż budynki znajdujące się na nieruchomości przy ulicy [...] w P. zostały w znacznym stopniu zniszczone i nie mogły z tych powodów być uznane za włączone do znacjonalizowanego przedsiębiorstwa przed dniem 5 lutego 1946 r., tj. przed wejściem w życie ustawy nacjonalizacyjnej. Żaden przepis ustawy nacjonalizacyjnej nie wprowadzał wyłączeń spod nacjonalizacji ze względu na stan zabudowań. Stan techniczny, sprawność, stopień zniszczenia oraz jakość składników mienia nie miały wpływu na zakres przedmiotowy tej ustawy. Potwierdza to treść art. 7 ust. 5 ustawy nacjonalizacyjnej, gdzie przewidziano obowiązek uwzględnienia strat wojennych jako czynnika mającego wpływ na wysokość odszkodowania za nacjonalizowane mienie. Na zakres nacjonalizacji nie mógł mieć wpływu także fakt, że zniszczenia wojenne były znaczne i bezpośrednio po wojnie budynki nie mogły służyć do produkcji przemysłowej. Z załącznika nr 1 do zatwierdzonego orzeczeniem protokołu zdawczo-odbiorczego wynika, że zniszczenia te zostały usunięte, natomiast data naprawy składników mienia, jakkolwiek nieznana, nie miała wpływu na prawidłowość orzeczenia. Stopień usuniętych zniszczeń nie miał też wpływu na ciągłość przedsiębiorstwa, jako zespołu składników majątkowych, funkcjonującego od włączenia nieruchomości położonej przy ul. [...] (przed wojną) aż do 5 lutego 1946 r. Na wynik sprawy nie mogło mieć wpływu także i to, że aktualnie nie można ustalić precyzyjnej daty objęcia przedsiębiorstwa w zarząd państwowy, ani też daty zwrócenia przedsiębiorstwa spółce polskiej, skoro okolicznościami warunkującymi nacjonalizację były: włączenie składnika mienia do przedsiębiorstwa przed dniem 5 lutego 1946 r. oraz jego niezbędność w tej dacie dla prawidłowego funkcjonowania przedsiębiorstwa.