Kary porządkowe w procedurach podatkowych - kiedy są nakładane i jak je zaskarżyć
W każdej procedurze prawnej przewidziane są sankcje wymierzane uczestnikom postępowania, którzy nie spełnili nałożonego na nich obowiązku procesowego. Ich celem jest zapewnienie sprawnego przebiegu postępowania. Przykład najprostszy to nałożenie kary na świadka, który nie stawił się na wezwanie organu prowadzącego postępowanie. Nie są to sankcje ostateczne, nakładane w orzeczeniu kończącym postępowanie, ale incydentalne, czyli stosowane w trakcie postępowania. Jedyną tego typu sankcją stosowaną w procedurach podatkowych jest pieniężna kara porządkowa i o niej będzie mowa. Podstawą prawną stosowania tej kary są art. 262 i 263 Ordynacji podatkowej (dalej: O.p.).
1. Kogo i za co można ukarać karą porządkową
W procedurach podatkowych można uczestniczyć w różnych rolach. Można być bowiem:
● stroną, czyli głównym uczestnikiem postępowania, osobą, której postępowanie dotyczy,
● świadkiem,
● biegłym,
● pełnomocnikiem strony,
● czy też osobą pełniącą jakąś rzadszą rolę procesową.
UWAGA!
Nie można nałożyć kary porządkowej za zachowanie, które nie jest wymienione w art. 262 O.p.
Każda z wymienionych osób może być ukarana karą porządkową. Przy założeniu, że Czytelnika interesuje w danym momencie tylko jedna rola procesowa, w związku z którą został albo może zostać ukarany, rozważania będą prowadzone dla każdej z tych ról osobno. Trzeba je jednak poprzedzić dwoma uwagami ogólnymi.
Po pierwsze, lista zachowań, za które może być nałożona kara, zawarta jest w art. 262 O.p. i nie ma wątpliwości, że jest to lista wyczerpująca (zamknięta). Nie można więc ukarać za zachowanie, które nie jest wyraźnie wymienione w tym przepisie.
Po drugie, kontakty proceduralne pomiędzy organem prowadzącym sprawę a podatnikiem przybierają rożne formy. Pierwszą z nich są tzw. czynności sprawdzające, w trakcie których organ podatkowy zbiera wstępne informacje o sytuacji, która go "zainteresowała" przy rutynowym sprawdzaniu deklaracji i wpłat dokonywanych przez podatnika. Jeśli czynności sprawdzające nie przyniosą zakładanego przez organ rozwiązania, to nastąpi wszczęcie - w zależności od sytuacji - kontroli podatkowej albo postępowania podatkowego (w sensie ścisłym). Jeszcze inną procedurę, nazywaną postępowaniem kontrolnym, prowadzą organy kontroli skarbowej. Kary porządkowe mogą być stosowane w każdej z czterech wyróżnionych procedur (zob. art. 280 i 292 O.p. oraz art. 31 ustawy o kontroli skarbowej).
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
