Sprzedaż i zakup towarów na raty - skutki podatkowe i sposób ujęcia w księgach

● czy sprzedaż lub zakup ratalny powinny być uwzględnione w rachunku podatkowym w całej wartości czy w ratach?

● kiedy powstaje przychód sprzedawcy i koszt u nabywcy?

● kiedy wykazać VAT należny od sprzedaży, a kiedy odliczyć VAT naliczony?

● jak rozliczyć w podstawie opodatkowania VAT dodatkowe opłaty manipulacyjne i odsetki?

W artykule przedstawiamy rozwiązania tych problemów podatkowych, a także przykłady ujęcia transakcji związanych ze sprzedażą lub zakupem towaru na raty w księgach rachunkowych.

Sprzedaż ratalna jest szczególnym rodzajem sprzedaży. Zgodnie z art. 583 § 1 Kodeksu cywilnego sprzedażą na raty jest dokonana w zakresie działalności przedsiębiorstwa sprzedaż rzeczy ruchomej osobie fizycznej za cenę płatną w określonych ratach, jeżeli według umowy rzecz ma być kupującemu wydana przed całkowitym zapłaceniem ceny. Choć nie jest to zasadą, to sprzedaż ratalna z reguły dotyczy towarów o większej wartości, w tym np. środków trwałych czy wyposażenia. Nabycie towarów w systemie ratalnym jest szczególnie korzystne dla ich nabywcy, który dysponuje wydanym mu towarem, a swoje zobowiązania z tytułu zakupu reguluje z odroczonym terminem płatności, w ustalonych kwotach i terminach. Z kolei dla sprzedawcy sprzedaż ta jest jednym z instrumentów zwiększania przychodów ze sprzedaży i zysku.

Sprzedaż na raty - skutki podatkowe i sposób ujęcia w księgach rachunkowych

W przypadku ratalnej sprzedaży towarów ustawodawca nie przewidział szczególnego momentu powstania przychodu podatkowego. Przychód ten powstaje w sposób określony przez art. 12 ust. 3a updop oraz art. 14 ust. 1c updof, tj. w dniu wydania rzeczy, ale nie później niż w dniu: