Wyrok SN z dnia 25 marca 2022 r., sygn. II CSKP 317/22
W przypadku zawarcia umowy kredytu konsumenckiego, nierzetelna ocena zdolności kredytowej kredytobiorcy przez kredytodawcę, przy jednoczesnym naruszeniu zasad współżycia społecznego, może skutkować nieważnością umowy, przy czym szczegółowe okoliczności związane z zawarciem umowy i świadomością stron co do jej skutków wymagają indywidualnej oceny przez sąd.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Krzysztof Strzelczyk (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Grzegorz Misiurek
SSN Władysław Pawlak
w sprawie z powództwa Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej […] w G. przeciwko E. S. o zapłatę, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 25 marca 2022 r., skargi kasacyjnej pozwanej od wyroku Sądu Okręgowego w K. z dnia 8 października 2019 r., sygn. akt II Ca […],
uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w K., pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
Wyrokiem z dnia 30 stycznia 2019 roku Sąd Rejonowy w S. oddalił powództwo Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo- Kredytowej im. […] siedzibą w G. skierowane przeciwko E. S. o zapłatę kwoty 53.849 złotych umownymi odsetkami za opóźnienie w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP w stosunku rocznym, nie wyższej jednak niż wysokość odsetek maksymalnych za opóźnienie, naliczanymi od dnia 11 października 2016 roku do dnia zapłaty, z zastrzeżeniem, że w zakresie obowiązku zapłata na rzecz Spółdzielczej Kasy oszczędnościowo-Kredytowej im. […] w G. kwoty 50.809,61 złotych E. S. odpowiada z A. R. M., w stosunku do którego obowiązek zapłaty tej kwoty został orzeczony w punkcie Il (drugim) prawomocnego wyroku Sądu Rejonowego w S. z dnia 12 marca 2018 roku, wydanego w sprawie 11 K […], przy czym zapłata całości lub części tej kwoty przez jedną z tych osób zwalnia drugą do wysokości dokonanej zapłaty.
Sąd Rejonowy ustalił, że E. K. z męża S. od 2007 roku pracowała jako sprzedawca w kiosku prowadzonym przez A. M.. W 2009 roku A. M. zwrócił się do niej o pomoc finansową. Zaciągnęła ona wówczas kredyt, który płacony został przez A. M.. Dla ułatwienia wpłat A. M. uzyskał od E. K. pełnomocnictwo do korzystania z rachunku. Po upływie kilku lat, A. M. ponownie poprosił E. K. o pomoc w uzyskaniu środków pieniężnych. E. K. miała zaciągnąć pożyczki, rzędu kilku tysięcy złotych, na swoje dane osobowe, a spłaty miał dokonywać A. M.. Przygotował on niezbędne dokumenty skazując w nich nieprawdziwe dane o zatrudnieniu i uzyskiwanych dochodach przez E. K.. Pożyczki miały być udzielone przez Spółdzielczą Kasę Oszczędnościowo-Kredytową […] z siedzibą w G. W dniu 29 kwietnia 2015 roku pomiędzy Spółdzielczą Kasą Oszczędnościowo-Kredytową im. […] z siedzibą w G. a E. K. doszło do zawarcia umowy kredyt konsumencki. Umowa została zawarta od dnia 29 kwietnia 2015 roku do dnia 5 kwietnia 2023 roku. Całkowita kwota kredytu (pożyczki) wynosiła 35 000 zł zaś całkowita kwota do zapłaty w dniu zawarcia umowy wynosiła 59 387,66 zł. Dnia 20 sierpnia 2015 roku strony zawarły kolejną umowę kredytu konsumenckiego w kwocie 52 000 zł na okres do dnia 16 sierpnia 2025 roku Umowę podpisała pozwana a uzgodnienia z pracownikami powódki dokonywał A. M.. Na podstawie wniosku z dnia 18 sierpnia 2015 roku powód udzielił pożyczkobiorcy pożyczki na warunkach określonych umową i regulaminem udzielania kredytów i pożyczek konsumenckich SKOK. Umowa została zawarta na okres od dnia 20 sierpnia 2015 roku. Całkowita kwota kredytu (pożyczki) wynosiła 52 000 zł zaś całkowita kwota do zapłaty w dniu zawarcia umowy wynosiła 95 989,86 zł. Ponadto pożyczkobiorca został zobowiązany do poniesienia następujących kosztów: a) związanych z zawarciem umowy: opłaty przygotowawczej w wysokości 40 zł i prowizji z tytułu udzielenia pożyczki w wysokości 9 360 zł; b) kosztów związanych z ustanowieniem zabezpieczeń: koszty poręczenia wg prawa cywilnego - koszt zabezpieczenia wynoszący 4 172,48 zł; c) koszty inne: opłata za wypłatę pożyczki/kredytu przelewem na konto zewnętrzne w wysokości 9,55 zł. Zgodnie z dyspozycjami wypłaty kwota 9 360 zł tytułem prowizji została przelana na rachunek powoda. Kwota 42 640 zł została wpłacona na rachunek pożyczkobiorcy, skąd została przeksięgowana w całości na ROR. Z rachunku przeksięgowano kwotę 33 949,32 zł na spłatę pożyczki z dnia 29 kwietnia 2015 roku. Pozwana w dacie 20 sierpnia 2015 roku mogła świadomie i swobodnie podjąć decyzję i wyrazić wolę.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
