Wyrok SN z dnia 31 sierpnia 2021 r., sygn. I NSNc 93/20
Niedokonanie, zgodnie z przepisami Dyrektywy 93/13, analizy zapisów umowy pod względem ich abuzywności stanowi istotne zaniechanie, które rzutować może na sytuację konsumenta tj. słabszej strony stosunku zobowiązaniowego.
Teza od Redakcji
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Marcin Łochowski (przewodniczący)
SSN Tomasz Demendecki (sprawozdawca)
Arkadiusz Janusz Sopata (ławnik Sądu Najwyższego)
w sprawie z powództwa K. R. przeciwko […] Bank S.A. w W. o zapłatę, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych w dniu 31 sierpnia 2021 r. skargi nadzwyczajnej wniesionej przez Prokuratora Generalnego na wyroku Sądu Okręgowego w W. z dnia 6 marca 2018 r., sygn. V Ca […],
1. uchyla zaskarżony wyrok w całości i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w W.;
2. znosi wzajemnie między stronami koszty postępowania skargowego przed Sądem Najwyższym.
Uzasadnienie
K. R. pismem z 20 października 2015 r. wniosła do Sądu Okręgowego w W., pozew domagając się zasądzenia na swoją rzecz od pozwanego […] Bank S.A. na podstawie art. 471 k.c. kwoty 42.460,00 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 13 sierpnia 2014 r. do dnia zapłaty, motywując to okolicznością, iż postanowienia umowy kredytu hipotecznego indeksowanego do CHF, dotyczące określania wysokości kursu walut stanowią niedozwolone klauzule umowne oraz tym, że powódka została wprowadzona w błąd przez pracowników banku, których zapewnienia doprowadziły do zawarcia niekorzystnej umowy, co było wynikiem niezachowania obowiązków informacyjnych wobec konsumenta.
Ponadto powódka zgłosiła w pozwie dwa żądania ewentualne. W pierwszym z tych żądań domagała się na podstawie art. 58 § 2 k.c. w zw. z art. 189 k.p.c. ustalenia nieważności całej umowy kredytu albo unieważnienia umowy kredytu albo ustalenia nieistnienia umownego stosunku prawnego wynikającego z umowy kredytu. W drugim żądaniu ewentualnym powódka domagała się ustalenia, że kredyt hipoteczny powinien być spłacony po kursie CHF z daty jego udzielenia tj. 2,1450 zł. W uzasadnieniu pozwu powódka jako podstawę żądania zapłaty wskazywała też przepisy o bezpodstawnym wzbogaceniu (k. 2-7).
W odpowiedzi na pozew pozwany […] Bank S.A. wniósł o oddalenie powództwa. Podniósł, że w sprawie brak jest podstaw do zastosowania art. 471 k.c., zaś twierdzenia powódki o niewykonaniu lub nienależytym wykonaniu zobowiązania przez bank są nieuzasadnione. Pozwany wskazywał też, iż wbrew twierdzeniom powódki, pobranie przez bank prowizji z tytułu wcześniejszej spłaty kredytu miało podstawy w łączącej strony umowie, zaś zmiany regulaminu w tym zakresie nastąpiły już po spłacie kredytu przez powódkę. Ponadto pozwana wywodziła, iż kredyt indeksowany nie stanowi instrumentu finansowego, zaś stosowanie przez banki klauzuli indeksacyjnej jest szeroko stosowane w obrocie i nie było kwestionowane w orzecznictwie, a ponadto możliwość indeksacji kredytu została wskazana w znowelizowanym prawie bankowym. Pozwany wyjaśniał, iż umowa kredytu i stanowiący jej integralną część regulamin wprowadzał dyrektywy, którymi pozwany kierował się ustalając kurs wymiany CHF/PLN. Zdaniem pozwanego, bank ustalał wspomniany kurs na podstawie kursów obowiązujących na rynku międzybankowym oraz kursów średnich NBP, co oznaczało, że działania pozwanego były zasadniczo weryfikowane zarówno w zakresie kierunku zmian kursu jak i w zakresie stopnia zmiany. Pozwany wskazywał też na brak interesu prawnego w wytoczeniu powództwa w trybie art. 189 k.p.c., m.in. z uwagi na okoliczność, iż wobec spłaty kredytu stosunek prawny przestał istnieć, zaś osiągnięcie przez powódkę skutku jest możliwe w drodze dalej idącego powództwa, np. powództwa o zapłatę, co zostało zrealizowane w pkt. 1 pozwu (k. 61-75).
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
