Uchwała składu 7 sędziów SN z dnia 17 sierpnia 2021 r., sygn. III CZP 79/19
Roszczenie właściciela gruntu określone w art. 231 § 2 k.c. nie ulega przedawnieniu.
Sąd Najwyższy w składzie:
Prezes SN Dariusz Zawistowski (przewodniczący)
SSN Dariusz Dończyk
SSN Monika Koba
SSN Marian Kocon (sprawozdawca)
SSN Anna Owczarek
SSN Agnieszka Piotrowska
SSN Roman Trzaskowski
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 17 sierpnia 2021 r., po rozstrzygnięciu zagadnienia prawnego przedstawionego przez Prokuratora Generalnego we wniosku z dnia 11 października 2019 r., PK IV (…),
"Czy żądanie właściciela gruntu, na którym wzniesiono budynek lub inne urządzenie o wartości przenoszącej znacznie wartość zajętej na ten cel działki, nabycia przez tego, kto wzniósł budynek lub inne urządzenie własności działki za odpowiednim wynagrodzeniem, o którym mowa w przepisie art. 231 § 2 k.c. ulega przedawnieniu zgodnie z przepisem art. 117 § 1 k.c. i art. 118 k.c.?"
podjął uchwałę:
Roszczenie właściciela gruntu określone w art. 231 § 2 k.c. nie ulega przedawnieniu.
Uzasadnienie
Prokurator Generalny, działając na podstawie art. 83 § 2 ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o Sądzie Najwyższym (Dz.U. 2021, poz. 154) wniósł o podjęcie przez Sąd Najwyższy w składzie siedmiu sędziów uchwały rozstrzygającej przytoczone na wstępie zagadnienie prawne.
Prokurator Generalny w uzasadnieniu przedstawionego Sądowi Najwyższemu do rozstrzygnięcia zagadnienia prawnego jako podstawowy punkt odniesienia dla tego zagadnienia wskazał uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 16 maja 2019 r., III CZP 109/18 (OSNC 2020, nr 3, poz. 24), w której zajęto jednoznaczne stanowisko, że roszczenie z art. 231 § 2 k.c. nie ulega przedawnieniu.
Uzasadniając przedstawienie zagadnienia prawnego, Prokurator Generalny zaakcentował przede wszystkim sprzeczność stanowiska zajętego przez Sąd Najwyższy w sprawie III CZP 109/18 z wcześniejszym orzecznictwem Sądu Najwyższego, dopuszczającym przedawnienie roszczeń z art. 231 § 2 k.c. Wskazał, że Sąd Najwyższy w wyrokach z dnia 13 grudnia 2007 r., I CSK 364/07 (nie publ.) oraz z dnia 9 maja 2012 r., V CSK 236/11 (nie publ.) uznał, że roszczenie z art. 231 § 2 k.c. przedawnia się na zasadach ogólnych. Zwrócił szczególną uwagę na treść art. 117 § 1 k.c., który dopuszcza wyjątki od przedawnienia roszczeń majątkowych jedynie w wypadkach wskazanych w ustawie. Zdaniem Prokuratora Generalnego wykładnia przyjęta w uchwale w sprawie III CZP 109/18 ma niedopuszczalny, prawotwórczy charakter, gdyż prowadzi do wyłączenia przedawnialności roszczenia w sytuacji, w której art. 231 § 2 k.c. nie zawiera sformułowanego wprost ustawowego wyjątku, o którym mowa w art. 117 § 1 k.c. Prokurator Generalny wykluczył przy tym możliwość uznania za źródło takiego wyjątku art. 233 § 1 k.c., który nie obejmuje art. 231 § 2 k.c. Prokurator Generalny zwrócił także uwagę, że w polskim porządku prawnym jasność tekstu prawnego wyklucza konieczność sięgania po inne metody wykładni niż wykładnia językowa.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
